Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een breed scala aan aanrakingsvormen

Marvin O. 28 maart 2019

Kees verhuist en enkele vrienden houden bij hem thuis een afscheidsfeest. Maar eigenlijk willen ze daar niet zijn, want Kees is een eikel, en ze zijn blij van hem verlost te zijn. Mira, een jonge vrouw voelt zich aangetrokken tot haar vriendin en het is wederzijds. Ze zouden maar wat graag de nacht met elkaar doorbrengen, maar Mira is bij haar dementerende vader ingetrokken en daarom ligt dat wat moeilijk. Hellen is weduwe en woont alleen. Ze mist haar man ook al was hij geen prater en wist ze vaker niet dan wel wat hem bezighield. Ze heeft behoefte aan lichamelijk contact en is blij als de buurman zijn hand even op de hare legt.

Negen korte, losstaande verhalen bundelde Harm Hendrik Ten Napel (1991) in Om aan te raken, een dun boekje dat meteen het debuut is van deze filosoof. Het langste telt achttien bladzijden. Elk verhaal biedt andere personages en andere situaties, maar toch hebben ze alle wel íets gemeen. Ze bestuderen de drang van mensen om elkaar aan te raken en het verlangen om aangeraakt te worden.

Soms sijpelt de noodzaak van personages om elkaar emotioneel aan te raken wel even door, maar het aanraken waarover hier verhaald wordt, is voornamelijk van fysieke aard. In meerdere verhalen nemen de personages een aarzelende, afwachtende houding aan. Ze zijn bang om te dichtbij te komen en er is tijd, of een bijzonder voorval nodig voor ze elkaar aanraken. En dan nog is de aanraking subtiel en kort. Even snel de ene hand op de andere, een gestolen kus, een onwennige knuffel. Soms is die fysieke band er wel maar belanden de personages in een impasse, zoals Johannes die een relatie heeft met Marcelle en jarenlang voor haar verzwijgt dat hij eigenlijk homo is, uit vrees haar aanwezigheid in zijn leven te verliezen. In enkele andere gevallen is de aanraking bruut, wanneer bijvoorbeeld klappen vallen. Slechts negen verhaaltjes bevat deze bundel, maar het scala aan aanrakingsvormen is breed.

De verhalen zijn geen netjes afgeronde plots. In de meeste gevallen spelen ze zich af in een heel korte tijdspanne en zijn ze niet meer dan een momentopname, vaak met flashbacks naar iets wat in het verleden gebeurd is en dat door de huidige omstandigheden opnieuw naar de oppervlakte komt. De personages schijnen geen afstand te hebben genomen van dat verleden en staan daarom wat defensief in het leven, schichtig ook, bang om zich te geven. Ten Napel past zijn schrijfstijl daaraan aan. Vele korte, niet afgewerkte zinnen doen denken aan schuwe diertjes die voedsel zoeken in tuin of bos, hun zoektocht voortdurend onderbrekend terwijl ze snel en met schokkerige bewegingen om zich heen kijken, alert voor een onverwachtse aanval.

“Huissleutels. Ze ritst een vakje open en dan een ander. Haar jaszak.”

Uit: Ze kwam en hij toen ook

“Haar vader. Maar. Nee. Haar vader. Het gaat niet om haar. Dat mag niet. Ze wil het niet, nee zeggen. Ze wil niet alleen zijn, straks.”

Uit: Beroof me niet


Die schichtige stijl maakt het lezen vermoeiend. Af en toe verrast de schrijver met een langere, poëtische zin, die op zichzelf heel mooi is maar niet past bij de stijl van het boek. Omdat de verhalen slechts fragmenten uit het leven van een personage zijn, is het vaak gissen naar wat er precies speelt. De auteur verzon emotionele bagage voor de personages die hun reacties en verlangens kleurt, maar deze blijft grotendeels ongeschreven. De lezer heeft het raden naar die voorgeschiedenis en trappelt in het ijle, op zoek naar het thema van het verhaal. De verhalen zijn te kort om veel duidelijk te maken en men moet zelf leemtes invullen. Er wordt veel aangeraakt in het boek, maar de lezer zelf blijft op dat vlak wat in de kou staan.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!