Er zit meer opwinding in de titel dan in de rest van het boek

De Ierse Ava, 22 jaar oud, verkaste kortgeleden van Dublin naar Hongkong waar ze Engelse les geeft aan expatkinderen. Al snel ontmoet ze Julian, een rijke bankier, en ze krijgen iets wat zich tussen een relatie en vriendschap in bevindt. Ze betrekt zijn logeerkamer, ze gaan met elkaar naar bed en zij mag zijn geld uitgeven, maar of er van Julians kant liefde in het spel is, spreekt hij nooit uit. Julian biedt Ava een gemakkelijk leventje, maar niet een waar de vonken vanaf springen. Als hij voor een aantal maanden naar Londen moet, ontmoet Ava Edith, een jonge advocate. Wat tussen hen ontstaat is volgens Ava wel liefde, en gaat met vonken gepaard. Maar als ze voor elkaar kiezen, zit een makkelijk leven er niet in. Dan keert Julian terug en moet Ava knopen doorhakken.

Voor Naoise Dolan is Opwindende tijden haar debuutroman. Er zit geen weloverwogen plan achter haar schrijverschap, niet eens de door schrijvers vaak aangehaalde onoverkomelijke drang om te creëren. Dolan had simpelweg iets nodig om de tijd te doden, en een boek schrijven leek haar wel een handige manier. Sally Rooney pikte het boek op en publiceerde het eerste hoofdstuk ervan in een tijdschrift waarvan ze redacteur is, waarna de bal aan het rollen ging. Het werd vertaald door Lisette Graswinckel.

Dolan schreef de grote lijnen van haar debuut rond 2015 al uit toen ze als leraar Engels in Hongkong verbleef, en op dat ogenblik ongeveer Ava’s leeftijd had. Toen ze later in Londen een master Victoriaanse literatuur volgde, bracht ze structuur in haar kladversie. Het valt meteen op dat de onderwerpen in het boek heel veel raakpunten hebben met Dolans eigen leven. Ook de geaardheid van Ava vertoont overeenkomsten met Dolan, die zelf als twintiger uit de kast kwam. Alleen het autisme van de auteur kreeg geen plaats in het boek.

De roman heeft een hoog 'liefste dagboek'-gehalte. De hoofdstukken zijn van een datum voorzien, en Ava vertelt voornamelijk over haar dag. Ze steekt daarbij veel tijd en aandacht in conversaties met personen die ze ontmoet. Er staan daarom ook ontzettend veel dialogen in het boek en die zijn vaak niet bijster interessant. Het wordt zelden meer dan doelloos gepalaver door personages die heel goed zijn in het niet blootgeven van hun ziel en in het omzeilen van echte gesprekken.

Op de laatste dag voor de schoolvakantie zei ze dat ik op eerste kerstdag mijn moeder moest bellen.
‘Zal ik doen,’ zei ik.
‘Het is belangrijk.’
‘Je hebt gelijk, Joan.’
‘Moeders zijn belangrijk.’
‘Dat zijn ze.’

Veel gesprekken vinden ook nooit echt plaats. Ava schrijft voortdurend berichtjes op haar telefoon, om ze vervolgens onverzonden te wissen, en het werkwoord appen komt daarom irritant vaak voor in allerlei vervoegingen. Tussen conversaties en berichten door vraagt Ava zich voortdurend af of ze nu een relatie heeft met Julian of niet, of piekert ze over Edith. Als het dat niet is heeft ze seks, of praat of denkt ze over seks. De herhaling wordt snel saai en eentonig.

Boeiender zijn de passages over Ava’s baan. Door de Engelse lessen die ze geeft, stoot ze wel eens op eigenaardigheden van de Engelse taal, of op verschillen tussen het Engels van Dublin, Hongkong en Londen. Het zijn nuances die niet te vertalen zijn, maar toch werd dat geprobeerd. In enkele gevallen behield de vertaler het Engels, en dan klopt alles. Maar als dingen vertaald worden, gaat het in extreme gevallen zelfs helemaal de mist in. Zoals:

Of ‘smakelijk’ twee of drie lettergrepen telde, was een doos die zelfs Pandora onder de gegeven omstandigheden ongemoeid zou laten.

Het is jammer dat het meest interessante aan het boek amper te vertalen is. De rest van de inhoud bestaat uit voortkabbelend gezeur vol herhaling. De beloofde opwinding vinden we helaas alleen maar in de titel terug.