Een vreemde maar erg aantrekkelijke roman
Manuel Vilas (1962) is een Spaans dichter en schrijver die al sinds 1982 aan de weg timmert. Dat deed hij bij aanvang uitsluitend met poëzie. Pas in 2008 debuteerde hij met een eerste roman, getiteld España. Precies tien jaar later volgde het nu vertaalde Ordesa. Enkele van zijn boeken tussen deze twee data in werden al vertaald, onder andere in het Frans en het Turks, maar met Ordesa brak hij echt internationaal door. Het boek werd ondertussen al in vijftien talen uitgegeven en leverde hem de Franse Premio Femina Etranger op. De Nederlandse vertaling werd verzorgd door Trijne Vermunt.
Ordesa is geschreven vanuit het perspectief van de schrijver zelf, en gaat ook over hemzelf. Na de dood van zijn ouders is hij gescheiden en gestopt met drinken, en moet hij zijn nieuwe leven richting zien te geven, wat maar moeizaam lukt. Hij probeert het overlijden van zijn ouders te verwerken door erover te schrijven en over de dood te filosoferen. Hij vertelt over zijn familie, en situeert alles in een Spanje dat het grootste deel van die tijd onder het regime van Franco stond.
'Je bent niet getuige van je eigen geboorte. Van andere dingen ben je dat wel: van je huwelijk als je trouwt. Van de geboorte van je kinderen. Maar niet van je dood. Van je geboorte noch je dood ben je getuige.'
De roman is een van de vreemdere die dit jaar verscheen. Het is één lange opeenvolging van vrij korte hoofdstukken die allemaal hun oorsprong vinden in een anekdote. Dit zijn voornamelijk herinneringen aan vroeger, niet chronologisch, maar zoals ze in de schrijver opkwamen. En vanuit die anekdote volgt dan een mijmering, een filosofische beschouwing, soms ook een conclusie. Wat Vilas beschrijft is grotendeels verweven met het Spanje van de vorige eeuw, aanvangend in een periode nog voor de auteur zelf geboren was. Hij geeft een goed beeld van hoe het leven was, met een bijzondere nadruk op armoede, maar biedt ook inzicht in de natuur van de Spanjaarden. Recentere anekdoten over het volwassen leven van de schrijver zijn aanwezig, maar weinig frequent.
Hier en daar is een foto in het boek verwerkt. Die zijn schaars, want zijn familie heeft weinig foto’s nagelaten. Zijn moeder gooide voortdurend alles weg wat van papier was. Ook belangrijke papieren, ook foto’s. Wat overbleef, is voor de auteur vaak heel moeilijk te dateren, want zijn familie is er een van niet-praters. Zelf maakt hij zich daar ook schuldig aan, zo beseft hij. Hij raadt daarom heel vaak maar een beetje als hij jaartallen moet vermelden, en ook andere gaten vult hij met wat fantasie in, en daar is hij altijd heel eerlijk over.
'Toen ze [de oma van de auteur] werd begraven, op de dag van haar begrafenis, kwamen haar kinderen bij elkaar, dat moet in 1967 of 1968 geweest zijn. Of misschien in 1969, of 1970, of 1966, ik weet het niet.'
Vilas heeft in zijn leven veel tijd verloren, vindt hij, en spijt van dingen die voorbij zijn, niet gedaan zijn, en niet meer beter overgedaan kunnen worden (zoals dat hij zijn ouders heeft laten cremeren), komt geregeld terug. Het levert de nodige nostalgische en melancholische momenten op. Alles bij elkaar heeft Vilas dan ook een vrij somber boek geschreven.
En toch, toch is dit ook wel een erg aantrekkelijk verhaal. Ongetwijfeld geen spek voor ieders bek, want het is allesbehalve een rechttoe-rechtaanboek. Er zit geen lijn in, geen chronologie en het is deprimerend, maar de anekdoten zijn alle warm beschreven en de mijmeringen van de auteur de moeite om zelf ook even bij stil te staan. Hij geeft alles over zijn familie en zichzelf prijs en dat maakt het een intiem en kwetsbaar boek. Hij mag zich dan wel een niet-prater noemen, als het op schrijven aankomt weet Vilas zijn mannetje te staan. Stille waters hebben diepe gronden. Vilas toont dat met Ordesa onweerlegbaar aan.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
