Geestesziekte respectvol gefileerd
Eenentwintig jaar zijn er verlopen sinds Hilmar Ouwenaer zijn gezin in de steek liet. Destijds stelde hij zijn vrouw Tamarinde (Tanneke) voor de keuze: zijn zoon Johannes eruit, of hij eruit. Het werd uiteindelijk allebei. Tanneke bleef achter met dochters Adelien en Lea. Sindsdien hoorden ze van geen van beide mannen nog iets. Maar nu is Lea bevallen van haar zoveelste kind, zoontje Phineas. Ze zal spoedig een kraamfeest houden. Max, een vriend van Lea, weet waar Hilmar zich bevindt, maar heeft dat nooit aan de familie verklapt. Hij vraagt hem om als zijn invité mee naar het feest te komen en zijn familie voor het eerst opnieuw te zien. Op hetzelfde ogenblik duikt ook Johannes weer op en ook hij zal op het feest aanwezig zijn.
Sophie Tak (44) is Neerlandicus en doceert Nederlands aan volwassenen. Ze schreef al verhalen, columns en recensies, en riskeert nu een volwaardig debuut. Phineas’ feest is een roman waarin alle leden van een vijfkoppig gezin gevolgd worden, terwijl ze proberen te leven met de impact van een geestesziek gezinslid op hun onderlinge relaties. Tak zaagde en timmerde vijf jaar lang aan het boek, zonder dat iemand er iets van mocht lezen. Twee weken na publicatie was het al aan een tweede druk toe.
In evenveel hoofdstukken worden de vijf gezinsleden gefileerd. Hilmar ligt als eerste op de snijplank en het is even in het verhaal komen. Zoon Johannes is de geesteszieke, maar bij aanvang vraag je je toch meteen af of het misschien erfelijk is, want Hilmar gedraagt zich behoorlijk vreemd. De familieleden zijn ook nog onbekenden, dus het is wat aftasten. Hilmars hoofdstuk komt daarom wat minder tot zijn recht. Als je het aan het eind van het boek herleest, is het veel duidelijker en mooier.
Met Adelien als tweede komt er schot in het verhaal. Het wordt niet minder vreemd, maar er tekenen zich patronen af in deze vreemdheid. Verbanden worden duidelijk, oorzaken en gevolgen klikken in elkaar, en de schrijfster brengt de innerlijke belevingswereld van ieder gezinslid treffend naar het papier toe. In Adeliens hoofdstuk komt ook Johannes al opzetten. In zijn eigen hoofdstuk, dat als derde volgt, wordt diezelfde ontmoeting tussen hen beiden opnieuw bekeken, maar dan vanuit Johannes’ visie. Dat is het moment waarop het boek ook echt helemaal tot zijn volle wasdom komt. De geesteszieke Johannes bekijkt de dingen heel anders dan zijn hoogintelligente zus. Maar vanuit zijn leefwereld is er met zijn redeneringen niks mis. Het is heel logisch en realistisch gebracht. Misschien doorprikt een professional dit wel, maar voor de gemiddelde lezer die zelden of nooit met geestesziekte te maken krijgt, werkt dit verhaal heel verhelderend zonder ook maar één seconde belerend of spottend te worden.
Lea, de zus die het kraamfeest geeft, komt als vierde aan de beurt en ook zij krijgt met Johannes te maken. Opnieuw lezen we beide visies op diezelfde ontmoeting en valt op hoe anders twee mensen hetzelfde kunnen interpreteren. Met moeder Tanneke wordt het boek afgesloten. De verscheurende tweestrijd van een moeder die moet kiezen tussen haar man en haar zoon, wordt heel empathisch gebracht. Ze sukkelde na het vertrek van man en zoon in een depressie en hoe ze daar weer uit raakte, is zowat het enige aan het boek dat geforceerd aanvoelt.
Het einde is wat onbevredigend. Na een zeer mooie, gefaseerde opbouw waarin de levens van alle personages eerst uit elkaar breken en vervolgens misschien toch weer ineen zullen haken, had de afsluiter wellicht wat meer aandacht verdiend. De gezinsleden zijn allemaal heel verschillend en de auteur brengt dat goed, en het valt te verwachten dat ze allemaal verschillend op de uiteindelijke climax zullen reageren. Een overkoepelend hoofdstuk als afsluiter, waarin dat voor de nieuwsgierige lezer nog enige invulling kreeg, was in dit geval welkom geweest.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
