Een boek dat rust brengt
Gustaaf Vogel, een vijftiger, werkt en woont in Londen als trader. Hij maakt voor zijn bank van geld nog meer geld en gaat daar zo in op dat hij zijn gezin verwaarloost. Dat leidde ertoe dat zijn vrouw hem jaren geleden verliet en met hun zoon Alexander naar Nederland terugkeerde. Hij blijft achter, sociaal vereenzamend, dagelijks zestien uur aan de slag voor zijn bank. Nu echter belt zijn zoon hem op met de mededeling dat zijn drie jaar jongere zus Fanny in zee is verdronken. Gustaaf keert halsoverkop naar zijn geboortedorp Wassenaar terug en wordt geconfronteerd met de vraag hoe en wanneer hij zichzelf kwijt is geraakt.
Debuteren op je zeventigste. Reinier Bresser (1948) is niet de eerste die het doet, maar het blijft toch bijzonder. Bresser publiceerde wel eerder een reisverslag, samen met vrouw en fotografe Marijke, en samen met zoon Sven publiceerde het echtpaar een waargebeurd verhaal over een eendje dat ze vonden en verzorgden. Maar voor fictie is dit Bressers vuurdoop. Bresser werkte jarenlang als copywriter en heeft het schrijven van vlotte teksten daarom wel onder de knie, iets dat hij ook overtuigend in Strandvogel aantoont.
De nostalgische roman, het zou een bestaand subgenre kunnen zijn. Terugkeren naar het verleden van een hoofdpersonage was altijd al een regelmatig opduikend thema in romans maar lijkt nog aan populariteit te winnen. Strandvogel hoort ook in deze categorie thuis. Fanny’s dood dwingt Gustaaf om herinneringen op te halen aan hun gezamenlijke jeugd, want nadat hij op zijn achttiende het huis verliet om te gaan studeren, keerde hij nog weinig terug om nieuwe herinneringen bij te creëren. Nu vloeien die oude beelden, zoals de getijden van het water waarin Fanny verdronk, naar hem toe en weer van hem weg.
“Fanny was een meisje dat zich heel goed kon vervelen. Ze wilde vooral niemand lastigvallen. Ze was een gesloten boek, zo te zien een onschuldig boek, dus waarom zou je het willen openslaan?”
Vloeien is precies het goede woord hier want Bresser maakt amper bruuske overgangen. Zelfs als de herinneringen of gebeurtenissen Gustaaf dwingen een sprong in plaats en tijd te maken, voelt het nergens abrupt aan. De overgangen zijn logisch en Bresser heeft nergens moeite om de juiste woorden te vinden die ze mogelijk maken.
Slechts vier dagen is het hoofdpersonage in Wassenaar om zijn zusje te begraven en zich in haar te verdiepen. Bresser schrijft erover met veel oog voor detail. Zowel Gustaafs omgeving, zijn denken als zijn doen, krijgen ruime aandacht. In deze korte periode herleeft Gustaaf een heel leven, met overvol lijkende dagen waarin enorm veel gebeurt, maar tegelijk toch ook weer niet. Gustaaf mijmert, overdenkt, en herbeleeft vooral vanuit herinneringen.
Precies daarom is Strandvogel een heel rustig maar ook rustgevend boek waarin geen plaats is voor haast of actie, waarin ook geen grote mysteries opgelost hoeven te worden, waarin het hoofdpersonage vooral antwoorden zoekt in zichzelf, en ook een klein beetje in Fanny’s leven. Gustaaf hoeft geen levensvragen op te lossen en staat niet op instorten. Zijn verdriet om Fanny’s dood of om dingen die in zijn leven niet helemaal zijn gegaan zoals hij misschien wilde, is niet overheersend. Gustaaf lijdt niet, en het boek is daarom niet donker, melancholisch of pessimistisch, ook al zegt Gustaaf wel van zichzelf dat hij last heeft van melancholische buien. Maar daar merkt de lezer niets van. Het omgekeerde is eerder waar. De schrijver heeft een hoofdpersonage gecreëerd dat ondanks alles vrede heeft met hoe de dingen gelopen zijn. Dat maakt het voor lezers ook makkelijk om op te gaan in het verhaal en te genieten van de beeldende zinnen of uitdrukkingen die Bresser hier en daar uit zijn hoed tovert. Strandvogel bewijst dat taal als middel tegen stress echt werkt. Mits enkele uren leestijd is dit boek in een keer uit te lezen en ondertussen voelt men zich letterlijk tot rust komen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
