Weinig spannend en middelmatig plot tegen een boeiend decor
Rakvere, gelegen in Estland, was ooit een stad die naam ook waardig, maar werd tijdens de Grote Noordse Oorlog aan het begin van de achttiende eeuw helemaal verwoest, en de burgers verloren hun stadsrechten. De gedecimeerde bevolking streed onafgebroken voor het herkrijgen van die rechten, en dat aspect van de Estse geschiedenis werd door schrijver Jaan Kross (1920-2007) aangegrepen om er een roman op te baseren.
Hoofdpersonage en verteller van het boek is Berend Falck die in 1764 als mid-twintiger in dienst treedt van Gertrude von Tiesenhausen, om op haar landgoed les te geven aan haar twee kleinzoons. Het landgoed en haar familie bezitten de rechten op de stad Rakvere en daarom is ze al een half leven lang verwikkeld in een strijd met de stadsbevolking. Falck wordt door de zeventigjarige dame ook belast met het schrijven van brieven naar officiële instanties ter verdediging van haar rechten. Maar Falck kiest stiekem partij voor de inwoners van de stad. Dat heeft alles te maken met Maade, dochter van de plaatselijke schoenmaker. Binnen het decor van het getouwtrek om de stadsrechten, creëerde Kross een liefdesgeschiedenis die het werkelijke thema van dit boek uitmaakt.
Het boek werd nu door Frans van Nes vertaald, maar dateert al van 1982. Jaan Kross begon al in de jaren 50 van de vorige eeuw te schrijven, waaronder poëzie, novellen en historische romans, maar zijn werken bleven verborgen achter het IJzeren Gordijn dat Oost- en West-Europa van elkaar gescheiden hield. Pas in 1992 werd hij voor het eerst vertaald, namelijk met De gek van de Tsaar. Ondertussen is Kross volop in de belangstelling komen te staan buiten de grenzen van Estland. Strijd om de stad is de zesde roman van de schrijver die naar het Nederlands wordt vertaald.
De roman is een monotone, enigszins ouderwetse en wat trage liefdesgeschiedenis. De tijd waarin hij zich afspeelt, heeft daar aandeel in. Iemand openlijk het hof maken werd nu eenmaal niet getolereerd, en de wil van ouders en notabelen was nog altijd wet, dus er komt maar weinig schot in de zaak. Falck, die als ik-personage natuurlijk schrijft zoals een achttiende-eeuws persoon dat hoort te doen, voelt schroom om bepaalde dingen te vertellen, en beschrijft daarom enigszins omfloerst wat zich afspeelt. Veel wordt aan de fantasie van de lezer overgelaten, wat in onze moderne tijd van directheid en openheid ook wel weer vernieuwend werkt.
Kross heeft zich gebaseerd op echte documenten die betrekking hebben op die periode, en hij citeert er uitvoerig uit bij monde van Falck die deze teksten vertaalt. Het was echter niet nodig hele Latijnse citaten en de volledige vertaling in het boek op te nemen. Dat is voer voor historici en niet voor de gemiddelde romanlezer. Falck blijft niet vertalen, en deze citaten nemen dan ook af na enige tijd, maar dat weet de lezer uiteraard niet en de kans bestaat dat hij daarom vroegtijdig afhaakt.
Ook in deze moderne vertaling herkent men het licht verouderde taalgebruik en de dito stijl van vijftig jaar geleden. Alles verloopt langzaam en wollig, en soms is de auteur langdradig in zijn betoog. Maar samen met de aanwezigheid van in onbruik geraakte woorden, versterkt dit toch ook het historische karakter van het boek. In het Nederlands is een begrip als ‘het vlek’ nagenoeg volledig verdwenen maar hier is het een term van belang en dus veelvuldig gebruikt.
Het is jammer dat in de vertaling voor een weinig inspirerende titel is gekozen. Strijd om de stad klinkt als een jeugdboek. De Estse achtergrond, waarover we al met al niet vaak iets te lezen krijgen, maakt dit verhaal uniek en origineel en daarom had Rakvere, zoals in het oorspronkelijke werk, prominent deel van de titel mogen uitmaken. Afgezien daarvan hoort het boek niet meteen in de top van de historische romans thuis. Plotgewijs is het een weinig spannend en middelmatig boek.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
