Een meesterwerk
Als de Baskische afscheidingsbeweging ETA aankondigt dat ze stopt met het plegen van aanslagen, is dit voor Bittori het sein om terug naar haar oude woning te keren in haar geboortedorp, niet ver van San Sebastián. Ze verliet het dorp nadat haar man Txato er door de ETA was doodgeschoten. Ze weet wie de dader is: Joxe Mari, oudste zoon van Miren en Joxian. Miren was haar beste vriendin, Joxian die van Txato. De vriendschap was enige tijd daarvoor abrupt geëindigd omdat Miren pro ETA was en Txato en Bittori neutraal wilden blijven. Joxe Mari kwam in de gevangenis terecht maar gaf de moord op Txato nooit toe. Bittori is ziek en heeft niet lang meer te leven. Ze wil nog slechts één ding voor ze sterft: dat Joxe Mari zijn daad toegeeft en haar vergiffenis vraagt.
Fernando Aramburu (1959) heeft met Vaderland een uniek document geschreven vanuit de ervaringen van een insider. Het boek is fictie maar ETA en de strijd van de Basken zijn dat niet. Er loopt in de Westerse wereld waarschijnlijk geen enkele dertigplusser rond die er nooit van gehoord heeft. De schrijver is zelf afkomstig van San Sebastián en heeft de opkomst van de ETA van dichtbij meegemaakt. Nadat hij afstudeerde, besloot hij Spanje te verlaten en ging Spaans doceren in Duitsland. Zijn ervaringen met de Baskische identiteit, met de terreur en met leven in Duitsland worden in het boek gebruikt. Het verscheen in 2016 in Spanje onder de titel Patria en werd vertaald door Hendrik Hutter. De huidige gebeurtenissen in Spaans Baskenland maken het boek bovendien erg actueel.
Het mag niet verbazen dat dit boek zowat elke Spaanse prijs won die er te winnen valt en ondertussen in Spanje alleen al een half miljoen keer verkocht werd. Met dit fictieve verhaal heeft Aramburu immers een beeld geschapen van binnenuit dat voor heel veel Spanjaarden – ook niet-Basken – herkenbaar moet zijn en hen zal geraakt hebben. Maar men moet geen Spanjaard zijn om te kunnen genieten van dit boek. De belangrijkste personages – de negen leden van twee ooit bevriende gezinnen – en het verhaal van de breuk tussen hen, is zo menselijk en integer weergegeven dat de lezer wel mee in het verhaal móet stappen.
Hoe doet Aramburu dat? Afgezien van dat hij schrijft over wat hij zeer goed kent, lapt hij een van de meest verspreide regels van de schrijfkunst aan zijn laars. Hij schrijft niet als alwetende schrijver, noch als ik-persoon met beperkte visie, maar mengt beide door elkaar. Een paragraaf vangt aan met een zin in de derde persoon, gaat vervolgens verder met een zin in de eerste persoon, en schakelt dan opnieuw vloeiend over naar de derde persoon. Dit kunstje werkt verbazend goed en maakt de personages levensecht.
Alle leden uit de beide gezinnen komen ruim en diepgaand aan bod. De schrijver spit hun levens grondig uit tussen het decennium voor de aanslag op Txato en het heden. We krijgen een duidelijk beeld van Txato en Joxian, twee veel te brave vaders die niets liever willen dan een rustig leven leiden en hun vriendschap in stand houden, maar te laf zijn om zich te verzetten tegen hun sterke en bazige vrouwen. We zien hoe de ouders innerlijk verscheurd worden, en we zien hetzelfde gebeuren met de kinderen, die ondanks alles verder moeten maar niet gespaard worden in hun latere leven.
Over dit boek valt veel meer te zeggen dan wat in een recensie past. Er staat dan ook heel wat meer in dan alleen maar de woorden die over 570 bladzijden zijn uitgespreid. De schrijver weet dingen te zeggen zonder ze op te schrijven. Emoties vaak, waarover niet wordt gepraat maar die daarom des te duidelijker van het papier spatten. Aramburu blijkt een meesterlijk schrijver en in de vertaling is daar niets van verloren gegaan. Vaderland behoort tot het beste dat tot nu toe in 2018 in het Nederlands werd gepubliceerd.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
