Een perfect gedoseerde mix van ernst en luchtigheid

Daan Vos is negenentwintig en begeleidt kinderen naar een beter leven. Hij bemiddelt als de thuissituatie op ontploffen staat, zoekt dan mee naar oplossingen, en haalt de kinderen desnoods uit hun omgeving weg. De weekends zijn echter van hem. Dan gaat hij feesten met zijn vrienden, liefst met sloten drank en bergen drugs erbij. Op Tinder gaat hij op zoek naar sekspartners voor één nacht en daarbij wil hij liefst alleen maar onveilig vrijen. Op een goede dag vindt hij zo Lara, een vrouw die heel anders is dan de vrouwen die hij gewoonlijk datet. Ze is heel wat ouder dan hij, niet opvallend knap, staat niet meteen te springen om tussen de lakens te duiken, en antwoordt voornamelijk niet op zijn vragen. Hij wil dit mysterie beter leren kennen en doet er alles aan om in haar wereld binnen te dringen. Daan beseft niet dat hij zich hiermee op glad ijs begeeft.

Sinds Peter Drehmanns (1960) in 1999 debuteerde als romanschrijver, bracht hij bijna jaarlijks een boek uit. Sedert 2011 zit daar ook af en toe een dichtbundel bij. Als kenner van Italië en het Italiaans, recenseert hij daarbovenop voor het NRC Handelsblad zelf ook boeken van meestal Italiaanse auteurs. Van de wereld is zijn zeventiende publicatie.

Het boek begint een beetje warrig. Eerst lezen we een inleiding door een vriend van Daan Vos, geschreven na de feiten uit het boek. Als lezer kan je daar voorlopig niets mee. Het is wachten tot het boek uit is voor de tekst van de inleiding kan doordringen. Daarna verschuift het beeld naar Daan zelf. Langzaam komt hij bij op de trampoline die staat opgesteld op het dakterras van zijn appartement, nog erg onder de invloed van alcohol en drugs. Het dringt maar langzaam tot hem door waar hij is. Hoe hij daar gekomen is, weet hij ook al niet. De nog half benevelde toestand waarin Daan Vos zich bevindt, wordt hiermee treffend weergegeven. Naarmate Daan verder tot de wereld terugkeert, worden de dingen ook voor de lezer snel duidelijk.

Daarna krijgt men afwisselend een beeld van de serieuze Daan te zien, versus een beeld van de flierefluiter Daan. De serieuze Daan is de jongeman die zijn werk ernstig neemt en die eens in de twee weken vrijwillig met Nadir op stap gaat, een getormenteerde jongen die op de vlucht vanuit Syrië in Nederland is verzeild geraakt. De flierefluiter is de jongeman die Tinder erbij neemt en vervolgens heel ongeduldig en snel naar seks toewerkt. Als Daan serieus is, is de schrijver dat doorgaans ook. Hij beschrijft de schrijnende situaties van de gezinnen die Daan begeleidt heel gedetailleerd en laat zien hoe Daan de zaken professioneel en correct aanpakt. Drehmanns voelt duidelijk niet de behoefte om met dat onderwerp te spotten en dat is goed. De schrijver heeft hier de juiste toon te pakken. Als Daan echter vrij heeft, mag er wel gelachen en gespot worden. Dan produceert Drehmanns een bij tijd en wijlen komische schets van observaties die Daan doet. Hij typeert dan kleine, vanzelfsprekende dingetjes net even anders door er een zintuiglijk aspect aan toe te voegen, waardoor je gedwongen wordt er nogmaals (of misschien wel voor het eerst) bij stil te staan.

"Binnen [bij Nadir] rook het naar ver weg."

of

"Twee eieren waren ijverig aan het watertrappelen in een steelpannetje ten behoeve van het verplichte zaterdagritueel."

Daan is een hoofdpersonage dat zichzelf onvermijdelijk de vernieling in moet rijden. Iedere lezer zal dit van ver zien aankomen en denken: Daan, zie jij dan niet wat hier aan de hand is? De situatie kan amper duidelijker zijn maar Daan lijdt aan tunnelvisie omdat hij er zelf te diep in zit. De lezer wacht, machteloos, tot het onvermijdelijke zich voltrekt. Drehmanns heeft dit goed uitgewerkt tot een soepel lezend boek. ‘Probleemgezinnen met kinderen’ kan als onderwerp wel eens zwaar gaan wegen maar hier is dat zeker niet het geval.