Veel noten, weinig zang

Philippe Gautier woont in Parijs, waar hij muziekles geeft. Op een goede dag ontvangt hij een ansichtkaart van zijn ex-vrouw. Het is precies dezelfde kaart die hij ooit op die plaats voor zichzelf kocht. Dat zij precies die kaart kocht, maakt een en ander bij hem los en hij gaat overdenken hoe zij samen zijn gekomen, en hoe het daarna fout is gelopen.  

Twee decennia eerder, nadat Philippe een aanstelling kreeg als docent aan het Conservatorium van Amsterdam, botste hij al op zijn eerste dag op de cellostudente Davide. Hun ontmoeting komt net op een ogenblik dat Philippe de sleur heel erg voelt binnensijpelen in zijn huwelijk, en van het een komt al snel het ander: Philippe begint iets met Davide. Zijn vrouw heeft het snel door, maar ondergaat lijdzaam. Het is echter slechts een kwestie van tijd voor Philippe tot een keuze gedwongen zal worden door de beide vrouwen in zijn leven.

Van elk waarheen bevrijd is een romantische, melancholische en bedrukte roman waarin een man van middelbare leeftijd gaat terugdenken aan een tijd toen hij nog jonger was en er nog keuzes gemaakt dienden te worden. Het leven heeft hem ondertussen ingehaald en de te maken keuzes worden steeds schaarser.  De vraag rest of zijn keuzes wel altijd de juiste waren, meer bepaald als het op de liefde aankomt. Het is een soort roman waarvan er de laatste tijd heel veel verschijnen. Is het de maatschappij die meer dan ooit reflecteert en zich overgeeft aan nostalgische gedachten, of zijn het enkel de schrijvers die er last van hebben?

De schrijver heeft heel veel muziek in het boek verwerkt. Het hoofdpersonage is muzikant en geeft niet alleen les aan conservatoria, maar speelt zelf ook concerten. De lezer moet zich bijgevolg geregeld door een zeker jargon heen worstelen. Zelfs de bel kan in dit boek niet gewoon gaan:

“DING-DONG! Twee noten – de F en de Des. Grote terts naar beneden, het begin van de Vijfde van Beethoven. Tu-Tu-Tu-Tàààh. Het noodlot, zoals Ludwig het zei, klopt aan.”

Voor de kenner biedt deze aparte beeldspraak een meerwaarde, maar voor de muzikale leek staan er slechts woorden die niet met de plot te verbinden zijn. En de plot zelf, tja, veel heeft die niet om het lijf. Het is een zoveelste verhaal over een man die op een gegeven moment zijn vrouw bedriegt met een jonger iemand. Meer gebeurt er werkelijk niet, er zit geen bijzondere wending in het verhaal, de aanleiding tot het gegeven is ook niet anders dan wat we meestal lezen. Het verhaal kan maar matig boeien en wordt slechts opgerekt en uitgesponnen tot een volledig boek dankzij de verwijzingen naar de muziek, en voor een stuk ook door de breedsprakerige maar desondanks niet onaangename wijze waarop de schrijver het hoofdpersonage zijn verhaal laat vertellen.

Thierry Baudet (1983) is een Nederlands politicus en schrijver met Waals-Belgische roots. Zijn eerste publicaties bestonden uit politiek geïnspireerde non-fictie. Pas na een zestal van dit soort boeken, waagde hij zich in 2014 aan fictie met Voorwaardelijke liefde. Dit boek kreeg zowel lovende als afbrekende kritieken maar er was in ieder geval genoeg belangstelling voor opdat een tweede druk nodig was. Het is lang niet zeker of Van elk waarheen bevrijd dat ook kan waarmaken. Baudet heeft schrijftalent maar dat is voor dit boek niet voldoende.