Sterk gehypet, maar geen topper

Op een kerkhof ontmoeten vijf rijpere dames, waarvan vier de zeventig al voorbij zijn, elkaar min of meer toevallig. Greetje zat in de gevangenis voor de moord op haar man en wil weten of zij die wel gepleegd heeft, Anneke heeft een lastige relatie met haar kinderen die weer op de rails moet, Wanda wil een wereldreis maken, Lies wil eindelijk wel eens ontmaagd worden en Danny wil, decennia na haar tweede plaats in de Nederlandse Eurovisiewedstrijd, nog één keer een hit scoren. De dames sluiten vriendschap en besluiten elkaar te helpen hun verlangens waar te maken.

‘Hilarisch’, ‘verrassend’, ‘ode aan de vriendschap’, het zijn allemaal krachtige termen uit de quotes die achteraan op de kaft van Volle bloei werden geplaatst. Die schreeuwerige, overdreven slogans waarmee de reclamewereld ons bekogelt, ook boeken ontsnappen er niet aan, en ze werken voornamelijk op de zenuwen. De meeste hilarische boeken zijn amper grappig, alles is al eens geschreven dus zelden komt nog een verrassend boek op de markt, en er is wel wat nodig vooraleer een verhaal over vriendschap een ode mag genoemd worden. Dat overdreven taalgebruik werkt tegen de auteur die zelfs met een goed boek alleen maar kan teleurstellen. Een nieuwer fenomeen waarmee men de lezer wil enthousiasmeren zijn de sociale media. Soms neemt het vormen van misbruik aan. Dan ontploft het aantal vijfsterrenrecensies op Hebban, nog voor het boek goed en wel in de winkels ligt. Ze blijken allemaal geschreven door nieuwe leden die nul komma nul boeken hebben gelezen maar wel speciaal voor dit boek een account aanmaakten. Tijdens de boekpresentatie van Volle bloei werd aan het publiek ook uitdrukkelijk gevraagd om recensies te plaatsen. Wij worden daar bijzonder achterdochtig van. Terecht, zo blijkt.

De ontmoeting op het kerkhof is een aftastend gedeelte, zowel voor de dames als voor de schrijfster. Hetty Kleinloog (1958) worstelt met een geloofwaardige manier om de vrouwen aan elkaar te binden. Ze worden onrealistisch snel en te gekunsteld hartsvrienden, zelfs voor dit hilarisch bedoelde boek. En hoewel de inleiding op de eerste bladzijden daar een sterke aanleiding toe geeft, valt er uiteindelijk weinig te lachen. De vrouwen leuteren heel wat af en vervelen de lezer daar na enige tijd danig mee. Het duurt tot net niet halfweg voor er – eindelijk! – een zin in het boek opduikt die echt grappig is. Als Lies danst met haar Chinese vriend Wang, dansen ze wang tegen Wang. Bonuspunten voor die woordspeling, slechts gevormd door een eenvoudige hoofdletter. Verder kabbelt het allemaal maar wat voort, zonder hoogtepunten.

De vriendinnen zijn nochtans figuren met een bagage waar de schrijfster wat mee kan, en naarmate het boek vordert, begint Kleinloog daar gelukkig ook steeds duidelijker op in te spelen. De leegte en luchtigheid nemen wat af en ruimen baan voor heftigere thema’s die druk zetten op vriendschappen of het leven zelf. Het ergerlijke gehalte aan banaliteit wordt wat vaker achterwege gelaten en echte emoties borrelen op, al blijft het boek matig. De personages hebben weinig ziel en zijn onderling inwisselbaar. De intermenselijke relaties evolueren allesbehalve realistisch en origineel.

Kleinloog schrijft met veel aandacht voor dialogen. Je merkt aan alles dat zij een ervaren scenarioschrijfster is maar ze slaagt er helaas niet in daar afstand van te nemen. Het boek is te veel scenario en te weinig roman. De personages zijn onaf, lege poppenkastpoppen die het moeten hebben van wat de poppenspeler eraan toevoegt. De scènes zijn geschreven voor een visuele omkadering die het boek te beperkt biedt.

Inhoudelijk doet dit denken aan Hendrik Groens dagboeken. Maar terwijl Groen guitige en levenslustige personages beschrijft wiens capriolen wél hilarisch zijn, zijn de personages in Volle bloei vooral verkrampt bezig. Ze willen anderen en zichzelf ervan overtuigen dat “zeventiger” en “afgeleefd” geen synoniemen zijn, maar komen slechts meelijwekkend over.

Dit eerste deel van een trilogie zal worden opgevolgd door Volle kracht en Volle glorie.