Mensen die dicht bij elkaar staan op afstand bekeken

Julius Reither is ex-uitgever van boeken. Nadat hij zijn zaak verkocht en met pensioen ging, verkaste hij van Frankfurt naar een appartement in het bovendal van de Weissach. In het appartement is een leesclub gevestigd en in de zogenaamde openhaardkamer bevindt zich een wand met boeken waaruit hij een in eigen beheer, titelloos exemplaar uitkiest om rustig in zijn eentje te gaan lezen. De schrijfster heet Ines Wolken. Nog voor hij goed en wel aan het boek begonnen is, merkt hij dat er iemand aan zijn voordeur staat. Dat blijkt Leonie Palm te zijn, een ex-hoedenverkoopster die een paar jaar jonger is dan Reither. Zij aarzelt om aan te bellen, hij aarzelt om open te doen. De vreemde, aarzelende ontmoeting is de start van een dagenlang avontuur omdat Reither en Palm enkele uren na hun kennismaking impulsief besluiten om samen de auto te nemen en naar Tirol te rijden. Tijdens de rit leren ze elkaar beter kennen en ze rijden uiteindelijk helemaal door naar Sicilië.

Wedervaring is een boek over ‘houden van’ in al zijn facetten. De twee onbekenden die samen besluiten een reis te maken, ontwikkelen al snel een vorm van liefde voor elkaar. Onderweg van Duitsland naar Sicilië biedt Reither meteen voedsel aan een groepje vluchtelingen aan. Zonder veel poespas ontfermen de twee zich daarna over een jong vluchtelingenmeisje dat ze in Italië ontmoeten. Het meisje spreekt hun taal niet, wat communicatie bemoeilijkt, maar toch besluiten ze om haar graag te zien en te helpen. De Nigeriaan Taylor, eveneens met zijn gezin gevlucht, biedt meteen zijn hulp en weinige spullen aan om Reither te helpen als deze zijn hand verwondt. Ook de liefde van Palm voor haar overleden dochter tenslotte, is een onderwerp dat meermaals terugkeert.

“[...]de dochter is nog maar zestien als ze nachtenlang wegblijft, ze rookt en drinkt. En de moeder vraagt maar steeds: Waar was je? Of als ze haar dochter aan de telefoon heeft: Waar ben je? In plaats van ook maar één keer te vragen: Wie ben je?”

Ondanks dat er in het boek heel veel ‘graag gezien’ wordt, is de vertelstijl daar niet aan aangepast. Bodo Kirchhoff (1948) maakt van Reither de vertelstem maar deze vertelt over zichzelf en zijn bijzondere autorit in de derde persoon. Reither en Palm gebruiken ook alleen maar elkaars familienaam, op een zeldzame uitzondering na. Bovendien laat Kirchhoff in heel het boek de aanhalingstekens weg die aangeven wanneer iemand praat. Dat alles werpt een zekere afstandelijkheid over het boek, wat haaks staat op het gedrag van de personages die net erg dicht bij elkaar staan. Het maakt het ook een lastig boek om te lezen en vraagt veel concentratie van de lezer. Het boek is niet heel dik maar het voelt omwille van de stijl wel heel gevuld aan. Door een dikker boek, geschreven op deze wijze, zou haast niet te komen zijn. Nu is het perfect gedoseerd uitgevoerd door een ervaren schrijver die weet waar hij zijn grens moet leggen maar ook weet wanneer hij ze kan overschrijden.

Met Wedervaring won Kirchhoff de Deutscher Buchpreis 2016. Josephine Rijnaarts stond in voor de Nederlandse vertaling.