Een ideaal leesclubboek met sterke en zwakke momenten
Een oude dame die zichzelf per ongeluk op zolder opsluit. Een jonge knaap wiens vader zingt op een cruiseschip terwijl zijn moeder met de gasten van hun B&B slaapt. Een zwarte man die zijn blanke minnares de bons geeft omdat zijn vrouw een kind verwacht. Polly-Jeanneke. De broers Ricky en Rob. Wat hebben al deze personages met elkaar gemeen?
Om hierop een antwoord te geven, heeft Caro Van Thuyne (1970) een heel boek nodig en dat is Wij, het schuim geworden, een debuutbundel vol kortverhalen die zich allemaal afspelen in het fictieve dorpje Zoutaerde. Elk verhaal staat op zichzelf en belicht één welbepaalde, vaak levensbepalende gebeurtenis in het leven van een personage. De oude dame die zichzelf opsluit, tekent hiermee meteen haar doodvonnis. De jongen die ontdekt dat zijn moeder zijn vader bedriegt, reageert zich af op zijn kat. De blanke minnares die de bons krijgt, besluit het hier niet bij te laten en ziet wel potentieel in het keukenmes.
Zelden vindt men een boek waarin zoveel stijlen door elkaar worden gebruikt. Het ene verhaal is een ik-vertelling, het andere is opgevat als een muzikaal toneelstuk zonder koor omdat alle zangers toevallig tegelijk buikgriep hebben, nog een ander verhaal is een vertelling in de derde persoon. Er is een verhaal dat deels verteld wordt door het schuim op het water. 'Lepeltjesgewijs' is dan weer in twee gesplitst. Soms spreekt de schrijfster de lezer ook even rechtstreeks aan. Deze melange van stijlen geeft het geheel iets onwezenlijks.
Van Thuyne heeft nog meer in petto. Het boek is ook nog eens opgevat als een vinyl langspeelplaat, met een A- en een B-kant. De A-kant bevat zes verhalen, de B-kant vijf, en er werd ook nog een bonustrack toegevoegd. Alhoewel dat in het begin helemaal niet duidelijk is, gaat men na enkele verhalen toch te vermoeden dat deze elpee een conceptalbum is en geen potpourri van twaalf losse nummers. Vanaf de B-kant gaan de verbanden steeds meer ontluiken en komt er lijn in dit schijnbare allegaartje aan onderwerpen en stijlen. Uiteindelijk, als het boek uit is, blijkt alles in elkaar te zijn geklikt en is de chaos een geordende eenheid geworden.
Nu ja, “alles” is misschien wat overdreven. Driekwart van de verhalen laat zich vlot inpassen, en dat zijn typisch degene die goed genoeg zijn om ook zonder het overkoepelend geheel stand te houden. Toch valt niet te negeren dat enkele wat vreemdere verhalen in deze bundel zweverig en ongrijpbaar blijven. Daarvan blijft men zich afvragen of ze nu goed waren of niet. Het besef dat alles samenhoort tilt het boek meteen naar een niveau hoger, maar door de aard van de verhalen komt dat besef vrij laat in het boek en het is niet ondenkbaar dat een percentage lezers dan al heeft afgehaakt.
Het gebruik van te veel Engels is storend. Een Nederlandstalig schrijfster behoort fier te zijn op de taal waarin ze schrijft en zou niet die drang moeten voelen om een overdaad aan Engelse woorden te gebruiken. Zelfs het dankwoord op het eind heet hier (thanks) en wat kanttekeningen van de schrijfster worden (sleeve notes). Hoewel schrijvers ideaal gepositioneerd zijn om tegengewicht te bieden aan de toenemende verengelsing, neemt Van Thuyne, die in dit boek nochtans bewijst dat ze heel vlot en comfortabel met onze taal speelt, die rol niet op zich.
Wij, het schuim is zonder twijfel te vergelijken met een elpee die steeds beter wordt en die niet al zijn geheimen van bij de eerste beluistering prijsgeeft. Maar een boek wordt geen twintig keer herlezen en het excentrieke en experimentele wringt toch net een keer te vaak. Dat tempert het enthousiasme uiteindelijk wat. Omdat dit boek vele analyses en overdenkingen mogelijk maakt, is het in ieder geval zeer geschikt voor een leesclub.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
