Is dit nog thuis?

Non fictie boeken die zich spiegelen in de actualiteit, zijn uitermate emotioneel confronterend! Denk aan de verbijsterende verhalen over Oekraïne, de VS, Syrië en het aangekondigde relaas van de Gazaanse journalist Sami Al-Ajrami. Ook Iris de Graaf komt met een onthutsende terugblik op haar tijd als NOS-correspondent in Rusland. Zet je schrap voor een ervaring waarbij werk en leven één worden, verenigd in een dystopisch decor!

TEMPO, TEMPO !
In de ogen van velen is een correspondentschap een afwisselende, boeiende baan met een vet salaris die je bovendien een stuk van de wereld toont. De realiteit stemt daar maar gedeeltelijk mee overeen. Iris is een zzp-er die 24/7 aan de bak moet, altijd te weinig slaapt, hectische dagen beleeft met snel opgenomen reportages en stand-ups voor een ochtend- en avondpubliek, schakelend van het ene tv-programma naar het andere radionieuws en uitstapjes naar de VRT. Daarnaast moet ze zich voortdurend informeren via internationale persbureaus, whatsappjes en push-berichten. En niet te vergeten: haar stem opwarmen als backing vocal van Beyoncé!

Als op 24 februari 2022 het Russische leger Oekraïne binnenvalt, wordt haar leven een onvervalste achtbaan, jachtig en beangstigend. Op het uitspreken van het woord 'oorlog' staan hoge straffen. De ouderen ondergaan de realiteit met afgezakte schouders, de jongeren weten dat hun relatieve vrijheid voorbij is. Ook Iris wordt verlamd door de militaire censuur die resulteert in zelfcensuur. 'Beetje bij beetje voel ik mezelf op slot gaan,' concludeert ze. Wat is haar journalistieke stem nog waard?

REPRESSIE
Heel af en toe gaat ze ontstressen in een club waar ze zichzelf even kan verliezen in het snelle voetenwerk van de bachata, een Caraïbische dans die zijn weg naar de wereld vond. Enkele uren later is ze weer de buitenlandse agent/spion die gesponsord wordt door een Westerse overheid. De vrije pers is vogelvrij verklaard, de intimidatie van interviewers en geïnterviewden huiveringwekkend. De geheime dienst laat zijn signatuur zelfs achter in haar flat en in het NOS-kantoor. Beneden in haar flatgebouw houdt het norse concierge-echtpaar een logboek bij.

Met het verschijnen van de Z-symbolen op petten, armbanden, muren... groeit de dystopische sfeer. Toch blijft Iris zoeken naar nuance. Niet elke Rus is gehersenspoeld. Intussen gaat de agressieve, irrationele retoriek van het Kremlin door. 'Het is alsof ik in een Orwelliaanse realiteit ben terecht gekomen', schrijft de stoere journaliste die nog altijd stand houdt. Toch verraden buikpijn, onpasselijkheid en tranen de permanente aanslag op haar centrale zenuwstelsel.

GESTREDEN TOT HET EINDE !
Haar gevoel van eenzaamheid groeit als de steun van het thuisfront afneemt. Bovendien zijn haar ervaringen zo intens en complex dat ze ze niet kan delen met haar intimi. Uit alle hoeken krijgt ze haatberichten en zelfs doodswensen. Russische familieleden noemen haar een verrader van haar oma's moederland. Als uiteindelijk haar veiligheid in het gedrang komt, haalt de NOS Iris terug. Zelfs tijdens haar laatste minuten op Russische bodem, al vastgesjord in de vliegtuigstoel, krijgt ze bezoek van de luchthavenpolitie.

'Vrijuit' is een verhaal over moed die grenst aan roekeloosheid, over een baan die een missie is, over hardnekkig strijden voor vrijheid en beroepseer. En... over de prijs die je daarvoor betaalt. Frontsoldaten vechten niet alleen in loopgraven! 'Vrijuit' is een overweldigend boek van een journaliste die met hoofd én hart geworteld is in haar tweede thuisland waarnaar ze misschien nooit meer zal kunnen terugkeren.
Lees meer op: https://inktkoelie.blogspot.com/