Geen nieuwe informatie, wel een originele invalshoek

Hoe kunnen we een goed leven leiden? Dat is de vraag die opgeworpen wordt in De Meester-methode. We leven in een vervuilend systeem. Autorijden, vliegen en vlees eten zijn slechts een paar vormen van (onnodige) consumptie waarmee we het milieu steeds verder aantasten. De omgeving waarin we leven moedigt aan tot die consumptie en dat maakt het lastig om het probleem daadwerkelijk aan te pakken. In De Meester-methode richt Maarten Meester zich dan ook niet op het veranderen van de omgeving, maar op het veranderen van jezelf door middel van het ontwikkelen van groene deugden.  

De Meester-methode maakt deel uit van de serie Nieuw Licht, een filosofische pamfletreeks waarin hedendaagse maatschappelijke onderwerpen besproken worden vanuit een eeuwenoude denktraditie. Dit deel is geschreven door Maarten Meester. Hij is filosoof, literatuurwetenschapper en journalist. Eerder schreef hij onder andere Nieuwe spiritualiteit, Van gnosis tot alchemie: Inleiding in de esoterie en Meesters in het hier en nu. In tien jaar tijd wist hij zijn ecologische voetafdruk flink te verkleinen. In De Meester-methode vertelt hij hoe de lezer ook kan stoppen met milieuvervuiling.

Door de toegankelijke schrijfstijl is dit essay geschikt voor een breed publiek. Vanaf het voorwoord zit er humor in het boek, al heeft die af en toe een wat zwartgallig randje:  

‘Als je werkelijk geen ecologische voetafdruk wilt zetten, kun je waarschijnlijk het beste een einde aan je leven maken, al moet je niet vergeten dat het lijk dat overblijft ook voor vervuiling zorgt.’  

De lezer wordt in dit essay actief aangesproken in de jij-vorm en bovendien verteld wat hij wel of niet moet doen. Die actieve vertelvorm is prettig om te lezen, maar kan af en toe ook irriteren. De bedoeling van Meester is om de lezers te activeren om groener te gaan leven, maar zinnen die beginnen met “Jij moet dus” kunnen averechts werken.  

Er is gekozen om de informatie in essay-vorm te presenteren. Hierdoor telt het boekje slechts honderd bladzijden. Dit biedt beperkte ruimte voor het uitwerken van de verschillende punten, zoals of er wel milieuproblemen zijn, de rol van het individu versus het collectief en de rol van goal framing. Na elk hoofdstukje worden er wel leestips gegeven voor verdere verdieping.  

De informatie over milieuvervuiling en de tips om die te verminderen zijn niet vernieuwend. De benadering van het milieuprobleem is echter heel anders dan gewoonlijk en dat is wat dit boekje interessant maakt. Meester gebruikt namelijk de deugdenethiek van Aristoteles om het onderwerp te belichten. Het verwerven van deugden kan bijvoorbeeld helpen om omgevingsinvloeden (die aansporen tot consumeren en daarmee vervuilen) te negeren. Achterin het boekje is het fragment uit Aristoteles’ Ethica Nicomachea opgenomen.  

De Meester-methode is een toegankelijk essay, besproken vanuit een originele invalshoek. De informatie is echter beknopt en dit essay is daardoor meer een startpunt voor het nadenken over groener leven dan een manier om echt te stoppen met milieuvervuiling.