In theorie sterk, maar te weinig handvatten voor de praktijk
Het doel van Exit Dyslexie, dat een herziening is van het boek Dwaalspoor dyslexie, is kinderen geletterd maken. Het boek is opgedeeld in twee delen. In het eerste deel betoogd Erik Moonen wat er mis is met bestaande taalmethodes en wat de kenmerken zijn van een goede methode. In het tweede deel van het boek werkt hij zijn methode genaamd de Alfabetcode uit.
Moonen is doctor in de Taal- en Letterkunde. Hij doceert Nederlands en Duits aan de Universiteit Hasselt. Daarnaast besteedt hij veel tijd aan het uitzoeken van wat er fout gaat in het leesonderwijs en hoe dit beter kan. Het boek Exit Dyslexie is daarvan het resultaat.
De titel, Exit Dyslexie. Zeker leren lezen met de Alfabetcode, lijkt te sterk gekozen. Moonen geeft weliswaar een heldere argumentatie bij zijn methode en komt daardoor theoretisch sterk over. Er is echter geen onderzoek verricht naar de werking van de Alfabetcode, waardoor het helemaal niet zeker is dat kinderen aan de hand van deze methode goed leren lezen. Verder richt de Alfabetcode zich ook niet specifiek op kinderen met dyslexie. Wel is het zo dat 85% van de kinderen met dyslexie problemen heeft met het verbinden van letters aan klanken en dat de Alfabetcode juist aan deze verbinding veel aandacht schenkt.
Voor elke basiskoppeling, bijvoorbeeld /i/ in /dik/, wordt in de vorm van een lesplan beschreven hoe je van klank tot letter komt. De aanpak bij het aanleren van de basiskoppelingen is zeer concreet: naast uitleg en een schrijfvoorbeeld met trajectbeschrijving van de letter worden er ook aanwijzingen gegeven voor begeleide inoefening en zelfstandige verwerking. Zodra er meerdere basiskoppelingen behandeld zijn, volgen woordjes en korte zinnetjes. Met dit deel van het boek kan je meteen aan de slag.
Kent het kind alle 42 basiskoppelingen, dan volgen de codeerpatronen zoals /akke/ in /bakken/. Helaas is dit deel van het boek niet concreet uitgewerkt zoals bij de basiskoppelingen. Er staat slechts een korte toelichting bij elk codeerpatroon. Daarna volgen lange lijsten met woorden. Instructies voor inoefening en verwerking ontbreken en ook zijn er geen oefenteksten. Dit nodigt niet uit om actief met dit onderdeel aan de slag te gaan, want het vergt veel voorbereiding van de kant van de lezer om met deze informatie een bruikbare les in elkaar te zetten. Daar zullen de meeste leerkrachten geen tijd voor hebben.
Mogelijk richt Moonen zich daarom ook tot ouders. Hierdoor lijkt het alsof de auteur zelf niet helemaal helder heeft wie zijn doelgroep is. Soms spreekt hij namelijk ouders aan en soms leerkrachten, terwijl de informatie niet specifiek voor een van hen bedoeld is. Ook voor ouders geldt dat zij met de basiskoppelingen goed aan de slag kunnen. Waarschijnlijk hebben zij te weinig kennis en ervaring om daarna vorm te geven aan de vervolgstappen. Hierdoor lijkt dit boek vooral geschikt te zijn om in te zetten bij het aanvankelijk leesonderwijs (groep 3/klas 1).
Het boek bestaat grotendeels uit enorme lijsten met woorden, gerangschikt per basiskoppeling of codeerpatroon. Het is dus geen boek dat je leest om informatie over het onderwerp op te doen. Doordat bij de basiskoppelingen oefenmateriaal summier aanwezig is en bij de onderdelen codeerpatronen en vlot leren lezen zelfs helemaal niet, is dit boek ook geen volledige methode. Het boek heeft nog het meest weg van een leerlijn: Welke stof moet er op de basisschool behandeld worden?
De Alfabetcode is een interessante en goed doordachte, maar niet volledig uitgewerkte methode. Het boek is dan ook beperkt bruikbaar in de praktijk. Voor kinderen die net beginnen met lezen is het goed in te zetten, alhoewel je er wel rekening mee moet houden dat de methode nog niet bewezen effectief is. Na die eerste lessen biedt het boek onvoldoende handvatten om deze methode voort te zetten. Ouders zullen te weinig ervaring hebben om hiermee uit de voeten te kunnen, leerkrachten te weinig tijd. Tot de Alfabetcode getoetst is op effectiviteit en er bijbehorend lesmateriaal bij ontwikkeld is, zal deze methode geen doorbraak in onderwijsland veroorzaken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Merel
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
