Diepgaande analyse over het einde van de liberale democratie
Diepgaande analyse over het einde van de liberale democratie De Bulgaarse politicoloog Ivan Krastev studeerde filosofie aan de Universiteit van Sofia. Tegenwoordig is hij verbonden aan het Instituut voor Menswetenschap in Wenen, schrijft hij voor The New York Times en heeft hij meerdere boeken op zijn naam staan, waaronder Na Europa. De Amerikaan Stephen Holmes rondde zijn PhD in 1976 af, kreeg in 1988 een Guggenheim-beurs voor onderzoek naar de theoretische funderingen van liberale democratie en is nu professor rechtsgeleerdheid aan de NYU School of Law. Naast een grote hoeveelheid wetenschappelijke artikelen bracht hij ook enkele boeken uit, zoals The Matador’s Cape: America’s Reckless Response to Terror.
Het politieke denken van Krastev en Holmes werd beïnvloed door het bestaan en later het verwijderen van de Berlijnse Muur. ‘De illusie dat het einde van de Koude Oorlog het begin was van een tijdperk van liberalisme en democratie, is ook onze illusie’. Het toenemen van grensafscheidingen in de vorm van versterkte ommuringen, het afnemen van het vertrouwen in de democratie en een groeiende welwillendheid tegenover xenofobe, autoritaire leiders wijst erop dat het liberale tijdperk aan zijn eind lijkt te komen. In Falend licht wordt geanalyseerd hoe dit zo ver heeft kunnen komen.
Krastev en Holmes erkennen dat er meerdere oorzaken zijn van het huidige antiliberalisme, maar kiezen ervoor om in Falend licht één, tot nu toe onderbelicht, aspect uit te diepen: de imitatiepolitiek. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie leek het imiteren van de liberale democratie de enige optie voor Oost-Europese landen; op de lange termijn bleek deze tactiek juist het liberalisme te ondermijnen. Deze invalshoek levert een interessante analyse op en geeft de lezer een vernieuwende kijk op de huidige politieke problemen in de wereld. Er wordt voldoende aandacht besteed aan beide kanten van het verhaal, zo worden de gevolgen van de imitatiepolitiek voor zowel de imitatoren (het oosten) als de geïmiteerden (het westen) besproken. De aandacht ligt hierbij wel bij de hoofdrolspelers, Rusland en de Verenigde Staten, waardoor andere landen onderbelicht blijven.
Doordat dit boek alleen het aspect imitatiepolitiek behandelt, is er ruimte voor een diepgaande analyse. Krastev en Holmes geven veel voorbeelden en uitleg. Soms linken ze hierbij gebeurtenissen aan literaire fictie. Dit spreekt tot de verbeelding. Daarnaast worden de imitatiepolitiek en de daaropvolgende problemen vanuit verschillende invalshoeken belicht. Uiteraard is er aandacht voor politieke gevolgen. Besproken wordt hoe het conformeren aan de westerse waarden gezien werd als de gemakkelijkste manier om macht te behouden. Verder is er aandacht voor de psychologische gevolgen. Door eigen voorkeuren te moeten aanpassen aan westerse waarden ontstond er namelijk eerst een gevoel van schaamte, later een gevoel van rancune. Ook economische en sociaal-culturele gevolgen komen aan bod. Zo krijgt de lezer een compleet beeld van de impact van de imitatiepolitiek.
Een klein minpuntje aan Falend licht is de indeling. Er is gekozen om, naast een inleiding en afsluiting, de inhoud in drie hoofdstukken onder te verdelen: ‘Het wezen van imitatie’, ‘Imitatie als vergelding’ en ‘Imitatie als machtsmiddel’. De inhoud lijkt echter niet altijd mooi in deze indeling te passen, waardoor bepaalde standpunten soms gefragmenteerd raken of juist herhaaldelijk voorkomen. In hoofdstuk 1wordt bijvoorbeeld de beschuldiging, dat het westen de kinderen uit Oost-Europa afpakt, uitgewerkt: doordat kinderen na het studeren in het westen ofwel niet meer terugkeren ofwel niet meer in de normatieve verwachtingen van hun herkomstland passen, krijgt het oosten te maken met demografische problemen. In hoofdstuk 2 wordt dit punt opnieuw aangehaald, zonder voldoende toevoegingen om deze herhaling te rechtvaardigen.
Falend licht weet een nieuw licht te werpen op de opkomst van antiliberale populistische leiders in het huidige politieke klimaat. Krastev en Holmes bestuderen de imitatiepolitiek uit de tijd na de Koude Oorlog vanuit zowel het oosten als het westen. Zij hebben daarbij aandacht voor politieke, sociaal-culturele, economische en psychologische gevolgen. Hiermee zetten Krastev en Holmes een uitstekende analyse neer.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Merel
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
