Douglasspar houdt systeem in balans

David Suzuki is een Canadees geneticus en milieu-activist. Hij is medeoprichter van de David Suzuki Foundation, welke als doel heeft om de natuur in Canada te beschermen. Als vertegenwoordiger van de wetenschap ontving hij meerdere prijzen voor het toegankelijk maken van wetenschappelijke kennis voor het grote publiek. Wayne Grady is een Canadees schrijver en vertaler. Hij schreef diverse non-fictie boeken, waaronder The Quiet Limit of the World: A Journey to the North Pole to Investigate Global Warming. In 2013 verscheen zijn eerste roman, Emancipation Day. Samen schreven Suzuki en Grady Het levensverhaal van de boom.      

Dit boek is een biografie van één boom, een douglasspar die ruim 500 jaar oud werd. In vijf hoofdstukken volgen we de geboorte, het wortel schieten en de groei van deze boom, totdat de boom volwassen is en uiteindelijk dood gaat. De ontwikkeling van bomen in het algemeen en van de douglasspar in het bijzonder wordt beeldend beschreven. De sfeervolle illustraties van Robert Bateman maken het plaatje compleet. Het levensverhaal van de boom geeft een mooi beeld van alle levensfasen van de boom binnen het ecosysteem waarin deze leeft.  

Er is in het boek veel aandacht voor dit ecosysteem, bijna meer dan voor de boom zelf. Alhoewel de titel van het boek doet vermoeden dat het verhaal alleen over die ene douglasspar gaat, is het een logische keuze geweest om zo veel andere organismen te beschrijven.  

‘Een boom is geen opzichzelfstaand individu, maar een sociaal betrokken burger, die dezelfde voordelen haalt uit samenwerking, samen delen en gemeenschappelijke inzet als elk ander levend wezen dat meedoet aan een goed draaiend ecosysteem.’  

Juist het beschrijven van andere planten en dieren leert ons meer over de boom zelf. Zo wordt door het beschrijven van de samenwerking tussen schimmels en de douglasspar, waarbij suiker wordt gewisseld voor water, duidelijk dat de boom niet op zichzelf kan functioneren. De boom is afhankelijk van het gehele ecosysteem, dat op zijn beurt weer afhankelijk is van de boom. Het is interessant om te lezen hoe de levens van verschillende organismen met de douglasspar samenhangen en welke invloed zij hebben op het functioneren van de boom.  

Naast het linken van de douglasspar aan zijn omgeving, hebben de auteurs er ook voor gekozen om de boom te koppelen aan historische gebeurtenissen. Deze keuze is arbitrair en daardoor is de link helaas soms wat mager. Het onderzoek van Theophastus (371 v.c.) over de ontwikkeling van kiemplanten is nog relevant om te begrijpen hoe de douglasspar ontstaat, maar het verband tussen de opkomst van botanische tuinen en de spar is onduidelijk. Dit soort beschrijvingen leiden af van de rode draad, van de ontwikkeling en de betekenis van de spar.  

Het levensverhaal van de boom is een interessant boek dat niet alleen gaat over het leven van één boom, maar het functioneren van een ecosysteem gedurende een langere tijd. Het laat zien hoe belangrijk elk onderdeel van de natuur is: zonder deze douglasspar zou het hele systeem uit balans raken.