Urgente boodschap

Vrouwen moeten in openbare ruimtes langer in de rij staan voor ze naar het toilet kunnen, krijgen vaak een minder hoog loon voor dezelfde functie en hebben 47 procent meer kans op zwaar letsel in een auto-ongeluk dan mannen. Caroline Criado Perez laat in Onzichtbare vrouwen met vele voorbeelden zien dat de wereld nog altijd grotendeels door en voor mannen is ingericht. Vrouwen worden vaak genegeerd in onderzoek, waardoor er een genderdatakloof ontstaat.

Als activist werd Criado Perez beroemd doordat ze protesteerde tegen het feit dat er geen vrouwen meer op Engelse bankbiljetten afgebeeld werden. Ook wees ze op de afwezigheid van standbeelden van vrouwen op Parliament Square in Westminster. Inmiddels staat Jane Austen op het 10-pond biljet en werd er een standbeeld van Millicent Fawcett geplaatst in Westminster. Haar campagnes bleven niet onopgemerkt en Criado Perez wordt dan ook genoemd in de ‘100 Women’-lijst van de BBC.

In Onzichtbare vrouwen pleit Criado Perez ervoor om vrouwen bij wetenschappelijk onderzoek en besluitvorming te betrekken, zodat de genderdatakloof gedicht kan worden. Met de voorbeelden in dit boek laat ze zien waarom dit zo belangrijk is: de genderdatakloof zorgt ervoor dat discriminatie van vrouwen stand blijft houden. Criado Perez onderbouwt haar standpunten grondig, veelal met resultaten uit wetenschappelijk onderzoek. Het aantal feiten is indrukwekkend, maar doordat deze elkaar zo snel opvolgen, raakt de lezer overweldigd door de grote hoeveelheid informatie. Daar komt bij dat het best droge stof is om te lezen. Het sarcasme dat af en toe voorbij komt is dan ook zeer welkom: 

‘Sinds het Australische leger de vereiste paslengte voor vrouwen verlaagde van 76 centimeter naar 71 centimeter, liep het aantal stressfracturen bij vrouwen terug. Een bijkomende bonus hierbij is dat hoewel vrouwen niet langer gedwongen worden om in de pas te lopen met mannen, dit niet tot de apocalyps heeft geleid.’

Het boek is ingedeeld op onderwerpen als ‘het dagelijks leven’, ‘op werk’, ‘bij de dokter’ en ‘het openbare leven’. Hiermee laat Criado Perez zien dat de genderdatakloof in allerlei levensgebieden voorkomt. De hoofdstukken binnen die delen springen nogal eens van de hak op de tak. Het hoofdstuk ‘Genderneutraal met urinoirs’ start bijvoorbeeld met kritiek op de indeling van openbare toiletruimtes en stapt vervolgens over op (onder andere) sportsubsidies en seksuele intimidatie in het openbaar vervoer. Hierdoor is het voor de lezer wel eens lastig om de rode draad te blijven volgen.

Ook laat Perez zien dat het een wereldwijd probleem is door voorbeelden uit verschillende landen aan te halen. Het is jammer dat er geen onderscheid gemaakt wordt tussen verschillende landen in de wereld, terwijl veel problemen die vrouwen in derdewereldlanden ondervinden, niet (meer) voorkomen in de meer welvarende landen. Door alles op een hoop te gooien, is het lastig te overzien wat de stand van zaken nu precies is. Armoede is mogelijk een onderliggende factor voor een groot deel van het probleem.

Onzichtbare vrouwen geeft een zeer compleet beeld van de genderdatakloof. De keerzijde hiervan is dat het boek wat onoverzichtelijk overkomt en de lezer af en toe moeite zal hebben zijn of haar aandacht erbij te houden. Desondanks komt de urgente boodschap over: het wegwerken van de genderdatakloof is belangrijk om de positie van vrouwen in de maatschappij te verbeteren.