Een nieuw perspectief op een vaak verguisde eeuw
Niek van Sas' ‘De wentelende eeuw’ biedt een verfrissende kijk op een periode in de Nederlandse geschiedenis die vaak over het hoofd wordt gezien of als weinig interessant wordt beschouwd. Door de negentiende eeuw te kaderen als een 'lange eeuw' van 1795 tot 1914 en door gebruik te maken van een breed scala aan bronnen, waaronder tijdgenoten, schetst Van Sas een levendig en gedetailleerd beeld van deze turbulente periode.
Het boek is een aaneenschakeling van belangrijke gebeurtenissen en ontwikkelingen. Van de Bataafse Revolutie en de vorming van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden tot de revoluties van 1830 en 1848 en de opkomst van het liberalisme. Van Sas besteedt ook aandacht aan de impact van de industrialisatie, de groeiende kloof tussen arm en rijk en de opkomst van nieuwe sociale bewegingen. Voor in het boek staat een overzichtelijk inhoudsopgave van de negen hoofdstukken. Achter in het boek staan de voetnoten per hoofdstuk aangegeven, waardoor de verwijzing gemakkelijk gevonden kan worden.
“De Bataafse Omwenteling bracht een ware informatierevolutie teweeg. Vooral na 178 werden gegevens verzameld op nationale schaal, ten dienste van de overheid, maar ook tot nut van ‘t algemeen. Voor het eerst was er nu een centraal binnenlands gezag. Als het waar was dat de Bataven hun eigen land niet kenden zoals gezegd werd, kwam nu een grootscheepse inhaalslag op gang waarbij overheids- en uitgeversinitiatieven hand in hand gingen. Deze inventarisatie van het land betekende een ‘epistemological shift’, blijkend uit allerhande vormen van registratie, taxonomie, ordening en sortering, in termen van rationaliteit en waar toepasselijk, tientalligheid.
Meten was weten.”
Hoewel de politieke ontwikkelingen centraal staan, beperkt Van Sas zich niet tot het politieke domein. De globalisering van de tweede helft van deze eeuw roept de vraag op wat het bezit van een immens koloniaal rijk betekende voor Nederland in Europa. Hij besteedt ook aandacht aan culturele en maatschappelijke veranderingen. Zo komt de betekenis van begrippen als 'vooruitgang', 'democratie' en 'eigenheid' uitgebreid aan bod. Ook de emancipatie van vrouwen, arbeiders en katholieken krijgt de aandacht die het verdient.
Opvallend is de optimistische toon waarmee Van Sas het boek besluit. In plaats van te focussen op de problemen en uitdagingen waar Nederland in de negentiende eeuw mee te maken had, benadrukt hij de dynamiek en vitaliteit van deze periode. Het fin de siècle (einde van de eeuw) wordt niet gekenmerkt door verval en pessimisme, maar juist door een gevoel van vooruitgang en optimisme.
‘De wentelende eeuw’ is een toegankelijk en informatief boek dat een waardevolle aanvulling vormt op de bestaande literatuur over de negentiende eeuw. Van Sas schrijft helder en bondig, en weet complexe materie op een begrijpelijke manier uit te leggen. Het boek is niet alleen interessant voor historici, maar ook voor een breder publiek dat meer wil weten over de wortels van het moderne Nederland.
Lees onder andere over ‘Max Havelaar van Multatuli’, over het toonaangevende tijdschrift ‘De Kroniek’ van P.L. Tak, over ‘De stille kracht’ van Louis Cuperus en over de brieven die Raden Adjeng Kartini, dochter van de regent van Jepara, schreef aan haar Nederlandse correspondentievriendin Stella Zeehandelaar.
De vele illustraties in het boek completeren het verhaal.
Kortom: ‘De wentelende eeuw’ is een must-read voor iedereen die geïnteresseerd is in de Nederlandse geschiedenis en een nieuw perspectief wil op een vaak verguisde eeuw. De brede thematische aanpak, het gebruik maken van diverse bronnen en de toegankelijke schrijfstijl maken dit tot een indrukwekkend boek dat de geschiedenis van Nederland van 1795-1914 in een nieuw licht zet.
Geniet van hetgeen je aangeboden wordt door Niek van Sas en neem er vooral de tijd voor. Door de negen afzonderlijke delen, waarvan voor in het boek een inhoudsopgave staat, is het mogelijk om zonder problemen het boek een dag weg te leggen om daarna weer verder te lezen.
Het is een heerlijk boek voor lange, donkere avonden.
Ik heb ‘De wentelende eeuw’ graag gelezen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Mieke Schepens
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
