Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Een beklemmende duik in de diepte. Je bent een gevangene van het verhaal; weglopen is geen optie.

Mieke Schepens 22 november 2024
Deze recensie werd eerder gepubliceerd op mijn blog GraagGelezen.

Jacqueline Harpman neemt ons met 'Ik die nooit een man heb gekend' mee naar een claustrofobische wereld, diep onder de grond. Een wereld waar tijd en herinneringen geen grip meer hebben en waar veertig vrouwen gevangen zitten in een onzichtbare kooi, waaronder de vertelster.
Het verhaal draait om het jonge meisje die als laatste (veertigste) in deze benauwde ruimte terechtkomt en al snel een centrale rol blijkt te spelen in het lot van de anderen. Ze was nog maar een kind toen ze opgesloten werd en heeft daarom geen herinneringen aan iets anders. De anderen willen haar onwetend houden.

De vrouwen worden in de gaten gehouden door een drietal ongenaakbare bewakers dat niet praat en plotseling afgelost kunnen worden door drie andere bewakers. Deze bewakers jagen de vrouwen angst aan door hun zweep te laten knallen. De vrouwen kunnen zich geen van allen herinneren hoe ze daar terecht zijn gekomen, ze hebben geen besef van tijd en de herinneringen over hoe hun leven geweest was, zijn minimaal. Ze mogen elkaar absoluut niet aanraken en missen ieder besef van tijd. Het enige waaruit ze af kunnen leiden hoe lang ze in de kooi gezeten hebben is de groei van het kleine meisje. Deze ik-figuur heeft helemaal geen herinneringen en stelt vragen aan de anderen, maar de meeste vragen worden niet beantwoord.

“Théa, die de intelligentste was, begreep onmiddellijk dat de inhoud van het geheim er niet echt toe deed, maar het feit dat je kunt zeggen dat je een geheim hebt (en geloofd wordt), in een situatie waar iedereen elkaar voortdurend in de gaten houdt. Maar de vrouwen vonden dat te ingewikkeld, ze duwden Théa geërgerd opzij en eisten dat ik mijn geheim zou prijsgeven.”

Wanneer ze, nadat er ineens een alarm afgaat en de bewakers in paniek vluchten kunnen ontsnappen uit hun kooi, is de ik-figuur ongeveer vijftien jaar. Ze stappen naar buiten, in het licht en treffen daar een uitgestrekt landschap aan. Het is een dor landschap waarin ze in terecht gekomen zijn en waar geen andere mensen te vinden zijn, zelfs hun bewakers zijn nergens te bekennen! Hierop besluiten ze om niet daar te blijven maar elders te gaan leven.

Nadat ze jaren voortsukkelen in hun levens, komen ze in aanraking met ziektes, dood en ouderdom. De groep dunt uit totdat uiteindelijk de ik-figuur als enige overgebleven is. Ze heeft berekend dat ze inmiddels zestig jaar moet zijn en heeft een eigen onderkomen en beseft dat ook zijzelf eens zal overlijden. Dan is er niemand meer. Ze besluit haar verhaal op te schrijven…

“Ik had niet naar die dode vrouwen gekeken omdat ik dat zelf wilde, ik had mezelf ertoe gedwongen en ik had ze niet echt goed in me opgenomen, behalve dan die ene met haar uitgestrekte arm. Ik bedacht dat ik eigenlijk hypocriet was geweest en kwam tot de ontdekking dat je, als er niemand is om tegen te liegen, tegen jezelf kunt liegen, wat ik wel raar vond.”

Harpman schetst een angstaanjagend beeld van een post-apocalyptische wereld, zonder dat ze expliciet uitlegt wat er boven de grond is gebeurd. De focus ligt op de psychologische impact van de gevangenschap op de vrouwen. Hoe overleven ze? Hoe houden ze hun verstand bij? En wat betekent het om mens te zijn in een wereld zonder toekomst?

Dit boek is geschikt voor lezers die van een donkere, beklemmende sfeer houden en geïnteresseerd zijn in verhalen over menselijke veerkracht en overleven. Het is ook een aanrader voor liefhebbers van dystopische literatuur en vrouwelijke vriendschap.

Harpman creëert een beklemmende sfeer die je als lezer volledig in haar greep houdt. Het boek raakt aan diepgaande thema's als identiteit, verlies, hoop en het belang van menselijke verbinding.
Het verhaal is origineel, mysterieus en angstaanjagend met een einde om U tegen te zeggen. Als lezer ben je een gevangene van het verhaal; weglopen is geen optie.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Mieke Schepens

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!