Intens debuut met geringe diepgang

Adriaan Volk heeft een verleden in de horeca- en hotelbranche. De afgelopen jaren werkte hij in een boutique hotel in Amsterdam waar hij freelance schrijf- en redactiewerk deed en aan zijn debuut werkte. Later als ik vliegen kan verscheen zomer 2022 en nu werkt hij aan zijn tweede boek.

Bram vraagt zich al zijn hele leven af waarom hij anders is, waarom hij anders moet zijn. Hij zou niets liever willen dan een normaal tienerleven, maar dat is voor hem niet weggelegd. Hij heeft een paniekstoornis en uit de kast komen gaat hem alles behalve gemakkelijk af. Hij besluit aan zichzelf te willen werken bij een intensief groepstherapieprogramma op een rustig eiland. De jongeren met wie hij in aanraking komt hebben allemaal hun eigen problemen. Is dit echt de plek waar hij zichzelf terug zal kunnen vinden of levert het alleen maar meer moeilijkheden op?

Brams personage is al vanaf het eerste hoofdstuk intrigerend te noemen. De manier waarop Volk heden en verleden per hoofdstuk afwisselt en langzaam naar elkaar terug laat lopen, wekt nieuwsgierigheid op. Het feit dat Bram homoseksueel is en een angststoornis heeft, is al snel duidelijk. Het is de reden waarom hij bij de groepstherapie terecht is gekomen die vragen opwekt. Daarvan worden zo nu en dan details vrijgegeven in terugblikken naar 12, 8 of 3 jaar geleden. Zo worden steeds meer vragen beantwoord tot het punt waarop Bram een drastische en alles veranderende beslissing neemt. Dit komt niet per se als een verrassing, want zijn gedachtegangen, vooral tijdens een van zijn vele paniekaanvallen, werken daar al naartoe.

'En ook al hangt de dood als een schaduw over de dag en zal hij het leven verstikken met een dikke laag sneeuw als de tijd gekomen is, hoe koud en wit de nachten ook zullen zijn, de zon zal altijd weer opkomen om een nieuwe dag te kleuren in rood, geel, oranje en goud.'

Het is niet alleen Bram die bepaalde problemen ervaart in zijn leven. De andere vijf jongeren met wie hij de groepstherapie volgt, hebben ieder een eigen verhaal. Zo komt er een vrij breed scala aan (jeugd)problematiek voorbij, realistisch en prima uitgewerkt. Deze zijn uiteenlopend en vormen grotendeels de inhoud van het verhaal. Toch wordt de focus regelmatig naar andere elementen verlegd, zoals romantiek en humor. Hierdoor voelt het allemaal minder zwaar en intens, maar luchtiger en vrijer.

Dit is ook terug te vinden in de schrijfstijl. Diepgang en dieptepunten worden afgewisseld met dialogen, activiteiten, vooruitgang of een terugval. Er ontstaat een fijne cadans die aan de ene kant voorspelbaarheid creëert, maar nooit echt saai wordt. Net als de strakke afwisseling tussen heden en verleden. Bram staat hierin centraal, terwijl de andere jongvolwassenen in het heden, en zijn familie in het verleden, het aanvullen. Er ligt geen grote nadruk op de ontwikkelingen die de personages doormaken. Hierin had net wat meer diepgang de oppervlakkigheid kunnen verminderen. Daarentegen worden vriendschappen en inzichten wel sterker uitgewerkt.

Aan het eind gebeurt alles wat aan de snelle kant. Ineens is het eind van de therapie nabij en wordt alles vrij abrupt afgerond. Vooral de afsluiting rondom de andere jongeren kon beter uitgewerkt worden. Gelukkig worden de meeste losse eindjes rondom Bram wel ingevuld. Zo werd Later als ik vliegen kan een mooi en van tijd tot tijd intens debuut.