Eigenaardige maar verrassende hervertelling

De Amerikaanse auteur Jennifer Donnelly heeft al verschillende boeken op haar naam staan. Naast enkele romans, heeft ze inmiddels ook enkele Young Adult-titels geschreven. In 2020 kwam Stiefzus uit, een hervertelling van het sprookje Assepoester. Nu is Vergif verschenen, eveneens een hervertelling, ditmaal gebaseerd op het verhaal van Sneeuwwitje. Het boek is vertaald door Sandra van de Ven. 

Sophie heeft een huid zo wit als sneeuw en felrode lippen. Haar stiefmoeder, de koningin van het rijk, is haar klaar aan het stomen om de troon over te nemen, maar komt erachter dat Sophie te zachtaardig is om die rol ooit te vervullen. Hoe meer ze Sophie op haar fouten wijst, hoe meer Sophie erin begint te geloven. Als de jager de opdracht krijgt om terug te keren met Sophies hart in een glazen doos, wordt er iets losgemaakt bij Sophie. Met de hulp van zeven mysterieuze mannen besluit Sophie dat het nog niet te laat is. Ze besluit te vechten voor haar plek, voor haar rijk en voor haar volk.

De opgewekte, maar tegelijkertijd eigenaardige sfeer die in het originele sprookje van Sneeuwwitje naar voren komt in het duistere bos maar met een levensluchtig personage, komt ook meteen naar voren in Vergif. Sophie heeft een gemene schoonmoeder, maar beleeft uitbundig, al dan niet gemaakt, plezier met een prins uit een ander rijk. Ze vervullen een rol binnen de paleismuren en doen dit niet al te overtuigend, zelfs ietwat buitensporig. De dialogen die ze in het begin met elkaar voeren zijn dusdanig gemaakt en overdreven dat het de lezer uit het verhaal kan halen. Zo proberen ze de rol van prins en prinses op het aanwezige volk in de paleismuren over te brengen, maar lijken ze eerder een overdreven optreden te geven. Dit maakt het in de eerste hoofdstukken wel wat lastig om in het verhaal te komen. Ook lijken er enkele gebeurtenissen uit te lucht te vallen en is het nog vrij vaag welk pad het verhaal in zal slaan.

De veelvuldig wisselende vertelperspectieven hebben daar, zeker in het begin, ook niet echt een positieve invloed op. Zo wordt er tussendoor wel eens vanuit een alwetend ‘ik’-perspectief verteld. Dit maakt het verhaal aan de ene kant uniek, maar aan de andere kant maakt het het lastiger voor de lezer om te achterhalen wat de auteur ermee wil bereiken. Al helemaal niet wanneer het perspectief gaande het verhaal ineens verdwijnt. Hierdoor wordt het verhaal echter wel beter te volgen. Vanaf dat moment wordt het verhaal voornamelijk vanuit Sophies perspectief verteld en komt de intentie van het verhaal meer en meer aan het licht. Sophies persoonlijke groei wordt belangrijker en de focus wordt daar dan op weerlegd.

De avonturen die Sophie meemaakt, zorgen ervoor dat ze de wereld met een veranderende blik gaat bekijken. Alles wat ze had geleerd als prinses zijnde, doet er ineens niet meer toe. Het gaat om overleven, vriendschappen, vertrouwen en ambitie. Hoewel het verhaal gebaseerd is op het sprookje van Sneeuwwitje en er dus bepaalde verwachtingen ontstaan, heeft de auteur toch een hele eigen draai eraan gegeven. Enkele bekende elementen zoals de jager, Sophies hart, de dwergen en allerlei dieren komen hierin voorbij, maar niet op de manier die je zou verwachten. Hierdoor weet de auteur je als lezer regelmatig te verrassen. Verder is de wereldopbouw niet heel uitgebreid en laat af en toe wat te wensen over. Maar het zwaartepunt van het verhaal ligt ook niet bij de wereld waarin het verhaal zich afspeelt, het gaat meer om de personages die het verhaal vormen. Wanneer uiteindelijk alles samenkomt, komt dit op een interessante en mooie manier tot stand.

De duistere sfeer uit het sprookje blijft gedurende het verhaal in meer of mindere mate voelbaar. Er heerst regelmatig gevaar, er gebeuren soms onverklaarbare dingen en er wordt impulsief of vreemd gereageerd in bepaalde situaties. Dit maakt het verhaal heel eigen, maar deze stijl moet de lezer wel liggen. In de tweede helft van het verhaal vermindert dit en wordt Sophies groei steeds beter zichtbaar. De betekenis en de rol van verschillende personages met wie ze in contact is gekomen, wordt ook steeds duidelijker. Tot het verhaal langzaam maar zeker naar een spannend einde toewerkt. Alle puzzelstukjes vallen op hun plek en dan vormt het verhaal een mooi geheel.

Vergif is een eigenaardig, maar verrassend verhaal gebaseerd op het sprookje van Sneeuwwitje. Bekende elementen zijn wat verdraaid en aangepast om er een originele draai aan te geven.