3-Boek - jeugdlit 12-15 - Ademloos

Boeksamenvatting
Gerard van Gemert - Ademloos

Feitelijke gegevens
Auteur - Gerard van Gemert
Titel - Ademloos
Uitgeverij - Clavis uitgeverij
Plaats en het jaar van uitgave - Amsterdam, 2017
Genre - Fictie - Jeugdliteratuur 12-15 jaar
Aantal pagina’s - 144 pagina’s

Samenvatting
Joey voetbalt op het veldje naast het asielzoekerscentrum, daar ontmoet hij Adil uit Syrië.


Titelverklaring

Ademloos.
De titel komt nergens terug in het boek. Het kan gaan over Adil, dat hij met het bootje omsloeg en zijn zusje losliet, waardoor zij verdronk.

Personages

P. 7 Acht jongens die allemaal in groep zeven van basisschool Zevenhoeven zaten.
Samen speelden ze in D1 van Xalandria, een van de twee clubs in de stad.
De andere club was ATVB.

1e Joey Veldhuis - hoofdpersoon
Is erg sympathiek.
Wil graag dat Adil mee gaat voetballen.
P. 12 Joey lacht vanbinnen. Hij besloot niets te zeggen om Leander niet nog meer op te jutten.

2e Leander - voetbalt met Joey. Houdt van keepen.
P. 5 ‘Dat soort gasten moet je links laten liggen. Voor je het weet, ben je je mobieltje kwijt.’
Leander heeft een eigen mening. Lijkt een leidersrol te hebben.
P. 10 Joey zag de anderen twijfelen en schuin naar Leander kijken. Maar toen die bleef staan, deden de anderen dat ook.

3e Rens - voetbalt met Joey.
P. 6 ‘Voor je het weet, schopt hij een van ons invalide,’ had Rens gezegd. ‘Laat hem daar maar lekker zitten.’
Rens draagt het kettinkje van zijn overleden vader. Met gym en voetballen doet hij hem altijd af.

4e Tijmen - komt niet voetballen, moet naar de tandarts.

5e Wouter - voetbalt met Joey.
Drie tegen vier is niets aan, dus Wouter wil wel dat Adil meedoet.
Wouter is geen meelopen van Leander. Wouter was gelukkig anders. Hij deed nooit moeite om erbij te horen.

Vader van Joey - zit in het bestuur van Xalandria. Heeft tegen het asielzoekerscentrum gestemd.

Adil - zit op het muurtje bij het voetbalveldje. Ziet er vriendelijk uit, lacht vriendelijk.
P. 6 En toen hij de bal naar Joey trapte, kon Joey meteen zien dat hij vaker gevoetbald had.
P. 11 Bij een 3-4 achterstand dribbelde Adil als een slangenmens tussen twee tegenstanders door.
Wil op voetbal, maar heeft geen geld hiervoor.
Er rolt een traan over zijn wang. Heeft een broertje (Isam, negen jaar) en twee zusjes (Nawar, zeven jaar en Yasirah, drie jaar). De oudste twee zitten op school, Al Amana.
Zit in groep vijf, maar is al elf jaar.
Ze hebben er maanden over gedaan om vanuit Syrie naar Nederland te komen, lopend, zonder spullen.
P. 21 De bom valt. Waar zijn mama, Isam en Nawar?
Yasirah, de baby, lag in haar bedje.

Buurman van Adil in Syrie
Biedt aan dat zijn ezel de koffers en tassen van Adils familie draagt.
P. 23 ‘Vanaf nu moet je alleen maar voor je uit kijken. Recht vooruit. Daar ligt de toekomst, niet achter je.’

Tijd en ruimte
Het verhaal speelt zich af in het heden, na de oorlog van Syrië, toen er heel veel vluchtelingen uit Syrië naar Nederland kwamen.
Het verhaal springt soms terug in de tijd, dan kom je als lezer meer te weten over de vlucht van Adil (bominslag die zijn moeder doodde, onderhandelingen met de smokkelaar, de overtocht in het roeibootje waarbij zijn 3-jarige zusje verdronk, het leven in de tentenkamp)

Het verhaal speelt zich af op het voetbalveldje.

Vertelperspectief
Het verhaal is geschreven in de ik-vorm, vanuit het perspectief van Joey.
Het verhaal wordt ook verteld vanuit het perspectief van Adil, vooral over hun vlucht gaat het dan.

Schrijfstijl
De schrijver schrijft heel realistisch.
P. 8 Onderweg vroeg Joey zich af of hij Nederlands sprak.
Dit zou een kind in het echt ook kunnen denken.

Thema van het boek
Het gaat over vriendschappen.

Het gaat over doorzetten en hoop.
P. 49 ‘Dit is overleven Adil,’ had papa een keer tegen hem gezegd. ‘Onze grootste zorg is dat we hier levend uit komen.’

Als Adil het niet voor zichzelf deed, dan deed hij het toch voor Yasirah. … niet zonder de mogelijkheid om zelf te kiezen te kiezen voor een toekomst. Adil voelde dat de toekomst van Yasirah in zijn handen lag.

Tenslotte gaat het ook over racisme.
P. 134 ‘Hij is vanuit Syrie naar Nederland gekomen, niet omdat zijn gezin dat leuk of gezellig vond. Niet omdat ze zin hadden in vakantie. Nee, omdat hun huis is weggebombardeerd.’

Samenvatting
Joey ziet Adil op een muurtje zitten. Adil ziet er vriendelijk uit en lacht vriendelijk. Joey ziet dat Adil kan voetballen, aan de manier waarop hij een bal terug trapt.

Joey voetbalt met negen jongens. Wanneer er een niet komt opdagen, komen ze een man tekort en vraag Joey aan Adil of hij wil meedoen met voetbal. Adil blijkt veel talent te hebben, als een ‘slangenmens’ schiet hij de bal tussen twee tegenstanders door.

Na afloop van het potje voetbal vraag Joey enkele vragen aan Adil over zijn familie en situatie. Joey nodigt Adil uit voor het vuurwerk die avond. Adil wil niet komen vanwege de harde knallen.

Hij is gevlucht uit Syrie met zijn vader, broertje Isam, zusje Nawar en kleine zusje Yasirah, nadat er bommen vielen op hun dorp. Een buurman vlucht ook, en heeft een ezel bij zich. De buurman biedt aan om de koffers en tassen van Adils familie op de ezel te laden.

Tijdens de vlucht ontploft er een bom vlak achter Adils familie, zijn moeder overleeft dit niet. Zijn moeder is naar een sportzaal overgebracht, waar alle doden lagen. Na identificatie door Adil en zijn vader, wordt zijn moeder gecremeerd. Van hun huis is niets meer over, ook geen spullen.
De kar met de ezel is na de bominslag doorgereden, dus die spullen waren ze ook kwijt.

Joey krijgt bij het avondeten ruzie met zijn vader.
Rens is de volgende dag op het schoolplein boos op Joey, zijn ketting is kwijt. Wouter schiet Joey te hulp. Leander wil Wouter slaan, maar krijgt dan van Wouter een klap in zijn maag. Joey maakt zich zorgen om de aankomende wedstrijd.

Wouter en Joey gaan voetballen met Adil, daarna willen Wouter en Joey zwemmen met de rest bij de brug. Adil wil niet mee zwemmen.

Bij de Turkse grens onderhandelt Adils vader over de oversteek met een andere man. Adils vader heeft maar 13.000, terwijl het 6.000 per persoon kost en ze zijn met z’n vieren. De man gaat toch akkoord met die 13.000.

Ze wachten vier dagen en vier nachten en dan komt de smokkelaar hen halen voor de overtocht. Tijdens de overtocht kapseist de boot en verliest Adil zijn zusje. Adil voelt zich daar heel schuldig over.

Na het voetballen gaan Wouter, Joey en Adil alsnog kijken naar het zwemmen. Leander raakt een speedboot, en komt onder water. Adil springt van de brug af en redt Leander. Op de kant begint Adil direct met beademen.

Leander wordt afgevoerd in een ambulance, en is gelukkig bij kennis.
Later tijdens het avondeten vertelt Joeys vader dat hij opstapt uit het bestuur van de voetbalvlub, als asielzoekers lid mogen worden van de club. Tijdens het eten ontvangt Joey een bericht in de groepsapp van zijn klas, dat het goed gaat met Leander en dat hij er niets aan over gaat houden. Joey wil dit goede nieuws graag aan Adil vertellen en gaat samen met zijn zus Susan naar het AZC.

Joey en Susan vinden Adil en ze worden door de vader van Adil uitgenodigd om binnen te komen.

P. 82. Hij praatte tegen Adil in hun moedertaal. Joey vond het onvriendelijk klinken, maar dat had hij wel vaker met de talen uit het Midden-Oosten. Maar Nederlands klinkt ook lelijk voor een buitenlander, wist Joey.

Dan springt het verhaal naar de tijd in het vluchtelingenkamp, waar Isam ziek was en Joey water moest gaan halen. Joey krijgt een zakje eten en twee flesjes water. Het tweede flesje geeft Joey aan een oude vrouw die gevallen was. Zijn vader vindt dit goed. ‘Dat heb je goed gedaan. In deze tijd moeten we zoveel mogelijk voor elkaar zorgen.’

De vader van Adil zegt dat Adil naar de ziekenhuistent moet lopen en een arts moet halen, het gaat namelijk steeds slechte met Isam. Jessica, een arts uit Engeland van Artsen zonder grenzen, gaat met Adil mee naar Isam. Ze geeft Isam een spuitje en en potje met pillen. Aan de familie geeft ze twee grote flessen met water.

Joey en Susam fietsen terug naar huis en Susan maakt ruzie met hun vader. De vader is nog steeds heel onaardig over vluchtelingen.

Leander komt in een rolstoel naar school, hij komt over een weekje weer terug naar school, eerst aansterken. Maar Leander wil vooral aan het bestuur van Xalandria vragen om vluchtelingen toe te laten.
P. 106 ‘Ik zou het supergaaf vinden als wij met de klas ervoor konden zorgen dat hij tch bij ons kan komen voetballen.’

Joey vraagt Aart, de voetbaltrainer, of Adil mee mag trainen. Dat mag. Bij het omkleden krijgt Adil de oude voetbalschoenen van Wouter. Rens, die Adil eerst beschuldigd had van diefstal van zijn vaders kettinkje, doet ook aardig tegen Adil.
Dan stormt opeens de vader van Adil de kleedkamer binnen.

Joeys vaders zegt dat Adil niet mag meetrainen, omdat hij toch nooit lid wordt. Adil kan namelijk de contributie nooit betalen. Dan komt Aart, de trainer, de kleedkamer binnen en zegt dat Adil wel mag meetrainen. Aart zal de contributie betalen voor Adil. Adil kan goed voetballen, hij kan alleen niet zo goed samenspelen.
Rens besluit dat ze allemaal naar de ledenvergadering moeten komen om te stemmen dat asielzoekers ook lid mogen worden.

Dan gaat het verhaal terug naar Hongarije, waar Adil met zijn familie probeert met een vrachtwagen naar Duitsland te gaan. Ze komen in Oostenrijk terecht.

Joey gaat met Susan en Adil naar de ledenvergadering. Tegen het einde komen zijn teamgenoten en klasgenoten binnen, net voor de stemming. Er stemt een meerderheid tegen toelating van asielzoekers. Dan neemt Leander het woord.

Wat vond ik ervan?
P. 30 Welke angst zou er in de buurt komen van de angst die Adil heeft gevoeld? Angst voor de tandarts, angst voor een spreekbeurt.

Dit boek maakt het makkelijker voor kinderen om zich in het leven van een vluchteling te verplaatsen.

P. 55 ‘Waar ben je mama?’ Adil bewoog alleen zijn lippen en keek naar boven. ‘Help ons en breng ons veilig naar de overkant.’
Dit stukje vond ik heel schrijnend, hoe een kind van negen dit allemaal moet meemaken. De last om de oudste te zijn.

Ik vind Joey wijs voor zijn leeftijd.
P. 100 ‘Ik ga altijd af op wat ik zelf zie en hoor. Dat is veel beter.’