Twee mensen verdwijnen en gaan op in een nieuwe dimensie

Twee hoofdpersonen: een man van achtenzestig, Jules Epstein, succesvol in het zakenleven en een jonge vrouw, Nicole, schrijfster en moeder van twee kinderen, verwikkeld in een echtscheiding. Oppervlakkig gezien kan het verschil niet groter zijn. Maar dat is schijn, er zijn verrassend veel overeenkomsten. Beiden zijn geworteld in het jodendom, maar niet religieus. De verbondenheid met Israël als moderne staat, maar ook historisch gezien, speelt een grote rol in beide levens.

Jules Epstein, een rijke, welvarende en invloedrijke inwoner van New York, verliest binnen korte tijd beide ouders. Die ingrijpende gebeurtenis maakt dat hij zijn leven een andere richting wil geven. Hij gaat scheiden van de vrouw met wie hij vijfendertig jaar redelijk gelukkig getrouwd geweest is en geeft al zijn bezittingen weg. Van een Rubens tot een Matisse, het enige kunstvoorwerp uit zijn verzameling dat hij behoudt is een zes eeuwen oud altaarstuk uit Florence. Met zijn laatste miljoenen vertrekt hij naar Israël, waar hij het geld wil besteden aan een blijvend monument voor zijn ouders. Zij zijn na de oorlog in Palestina terechtgekomen en later met Jules naar Amerika geëmigreerd om zich te verzekeren van een goede opleiding voor hun zoon.

Nicole wordt gehinderd door een writer’s block, dat deels veroorzaakt wordt door het stranden van haar huwelijk. Het echtpaar heeft twee zoons. Man en vrouw realiseren zich dat ze, behalve een overweldigende liefde voor hun kinderen, niets meer delen. Hun liefde is daaraan ‘op’ gegaan. De blokkade bij het schrijven ontstaat ook doordat Nicole zich afvraagt hoe ze in het leven staat, zich verhoudt tot de wereld. Gaat de mens wel van de ene situatie naar de andere? Of blijft hij op één plaats en droomt hij zich het leven? Bestaan er parallelle werelden, waarin de mens functioneert?

“Stel dat de menselijke waarneming en creativiteit verantwoordelijk zijn voor het scheppen van een multiversum.”

Nicole besluit het leven in New York achter zich te laten en naar Tel Aviv te gaan. Naar het Hilton Hotel waarnaar ze als kind al met haar familie op vakantie ging. Dat moet de plaats zijn van waaruit ze kan schrijven en haar leven en werk vorm kan geven. “Het vormeloze kan beteugelen.”

Epstein ontmoet in Israël een excentrieke rabbijn, Klausner. Deze vertelt hem dat hij een nakomeling van koning David is en nodigt hem uit voor een reünie van nakomelingen. In de woestijn doet Epstein het idee op om een bos aan te planten ter nagedachtenis aan Edith en Sol Epstein, zijn ouders. Nicole, op haar beurt, ontmoet een wat mysterieuze professor, Friedman genaamd. Hij weet haar ervan te overtuigen dat Franz Kafka, de grote schrijver, bewonderd door Nicole, niet in 1924 overleden is aan TBC, maar in die tijd vanuit Praag naar Palestina is gesmokkeld en daar nog geleefd en geschreven heeft. Friedman bezorgt haar een koffer met werk dat niet afgeschreven is.

Verlangen naar een ander leven, loskomen van het bestaande vormt het belangrijkste thema in deze roman. Epstein, Nicole én Kafka willen verdwijnen en opgaan in een volkomen nieuwe dimensie. Af en toe lijkt het of er een spiegel geplaatst is tussen de levens van Nicole en Epstein. In New York verliest Epstein zijn dure jas met daarin zijn laatste bezittingen. Aan het eind van het boek vindt Nicole een oude jas van Kafka waarin zij zich warmt. Epstein verdwaalt in een donker bos, Nicole in de kale woestijn.

Evenals in haar bekendste roman, De geschiedenis van de liefde, vervlecht Krauss meerdere verhaallijnen tot een prachtige roman. Fascinerend is het om te ervaren hoe de schrijfster twee levens beschrijft, verwant in hun verlangen naar een ander leven, zonder dat er sprake is van een daadwerkelijke ontmoeting. In een interview zegt zij zelf dat ze intuïtief schrijft, er geen sprake is van een plan vooraf. Als dit er het resultaat van is, moet ze dat vooral blijven doen.