Een reis door verleden en heden, van elders naar hier
Wie Hemel tussen de braamstruiken op waarde wil schatten, dient alle ervaring met andere boeken achter zich te laten. Want Nataša Kramberger is geen doorsnee romanschrijver. Ze creëert een ‘roman in verhalen’, zoals de uitgever het noemt. En ook die omschrijving roept meer vraagtekens op dan ze verklaart.
Min of meer centraal in het boek staan Jana en Bepi. Twee buitenlanders in Amsterdam, die op het eerste gezicht niets gemeen hebben – behalve dan het feit dat ze beiden van elders komen. De eerste is een jonge vrouw uit Slovenië die in Nederland komt om er te studeren. De ander is een Italiaan op leeftijd. Hij woont al een aantal jaren in Amsterdam op een boot. Hij is, in vergelijking met Jana, aardig ingeburgerd. Om aan de kost te komen, past Jana op een Chinees jongetje van drie. Dat baantje raakt ze kwijt wanneer de stroom uitvalt in Amsterdam en zij, omdat haar fiets gestolen is en er geen trams kunnen rijden, veel te laat met het slapende kind thuiskomt.
Bovenstaande gegevens vormen als het ware een soort ruggengraat voor het verhaal. De lezer wordt voortdurend heen en weer geslingerd tussen het hedendaagse Amsterdam en de respectievelijke verledens van Jana en Bepi. Zonder enige aanwijsbare overgang bevindt de lezer zich in het Slovenië van Jana’s grootouders om vervolgens op te duiken in het leven van Bepi en zijn familieleden in Italië of zelfs (de man heeft veel gereisd) bij zijn vrienden in Zuid-Amerika.
Met de landen van herkomst als achtergrond krijgt het boek een bijzondere diepte. Het proza wordt af en toe bijna poëzie. Kramberger doet dit door stukjes tekst steeds te laten terugkomen, waarbij de betekenis steeds duidelijker wordt en gaat passen bij de tegenwoordige situatie.
‘In plaats van een fiets kocht ze appels. Drie kilo, twaalf appels, de koopvrouw glimlachte en haar regencape glimlachte met haar mee. ‘Als het regent, zijn ze nog lekkerder.’ […] Bij de gracht probeerde iemand gestolen fietsen te verkopen. ‘Bike, bike.’ In plaats van een fiets kocht ze appels.’
Dit citaat komt meerdere malen terug in het boek. Poëtisch gezien werkt het als een rondeel, waarin het refrein zich steeds herhaalt. Het zorgt zo voor een gevoel van terugkomen bij waar het om ging; de huidige tijd, vreemdelingen in Amsterdam.
Een en ander maakt dat Hemel tussen de braamstruiken geen al te makkelijk boek is om te lezen. Om het te doorgronden is twee keer lezen zeker aan te bevelen. Bovenaan een bestsellerlijst zal het niet terecht komen; het is iets voor de liefhebber van ‘eens heel anders lezen’. Iemand die een experiment weet te waarderen, want zo kun je het toch wel noemen.
Roel Schuyt heeft bovendien voor een prachtige, beeldende vertaling gezorgd. Uitgeverij de Geus spant zich er al jaren voor in om schrijvers uit alle delen van de wereld in het Nederlands te laten vertalen, om zo zicht te bieden op andere culturen. Met dit boek, dat Nederland met andere landen verbindt, komt dit streven wel heel bijzonder tot zijn recht.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Miriam Vaz Dias
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
