Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Gustav Mahler blikt terug op zijn zeer bewogen leven

Miriam Vaz Dias 16 november 2020

De componist en dirigent Gustav Mahler had een bewogen leven. Hij werd geboren in 1860 in Wenen, in een joodse familie. Hij was niet bepaald religieus en voor zijn huwelijk met Alma bekeerde hij zich tot het katholicisme. Zijn verdiensten haalde hij meer uit zijn dirigentschap dan uit het componeren. Toch waren zijn composities voor hem van levensbelang. In zijn muziek verwerkte hij wat hij beleefde. En het leven was niet gemakkelijk.

Alma was zijn grote liefde, met haar kreeg hij twee dochters, Maria en Anna. Ze woonden afwisselend in New York en in Oostenrijk. Bij zijn huis had hij altijd een ‘componeerhuisje’, waar hij zich terug kon trekken om te werken. In 1907 overleed zijn oudste dochtertje. Mahler leed hier enorm onder en zijn huwelijk met Alma ging er aan kapot.

Het laatste deel van Robert Seethaler omschrijft de allerlaatste fase van Mahlers leven. Hij is van Amerika per schip op de terugweg naar Europa. Hij is ziek en verzwakt. Ingepakt in dekens zit hij aan dek van het schip en wordt op aandoenlijk attente wijze bediend door een jong personeelslid van het schip. Het contact met die jongeman is misschien wel het meest aansprekend in het hele boek. Ongewild komt hij eigenlijk het dichtste bij Mahler. Alma en Anna zijn ook aan boord, maar de oude man zit alleen – wil hen ook niet bij zich hebben. Zijn gedachten zijn hem genoeg.

Seethaler beschrijft in zijn novelle Het laatste deel Mahlers overpeinzingen. Hij doet dit op een aangrijpende, maar nooit sentimentele manier. Zijn gedachten gaan naar zijn vrouw, die inmiddels behoorlijk van hem vervreemd is, en  de goede tijd die zij hadden. Hij denkt aan de dood van zijn dochter Maria, maar ook aan de 'bok', de lessenaar waar een dirigent op staat tijdens het dirigeren, die hij in Wenen vond en liet overbrengen naar zijn huis in New York.

'Zijn plek was op de bok. De lessenaar daar had hij op een van zijn eerste dagen als directeur ontdekt in de rekwisietenkelder van de Hofopera.( …) Het was een oud, wankel, door houtworm aangetast houten frame met een slordig erop vastgeschroefd blad, maar juist het schaamteloos praktische ervan beviel hem wel, hij had het ding eigenhandig met een zachte doek van stof ontdaan en naar boven gedragen.'

Seethaler beschrijft de laatste uren van een man die voor zijn omgeving niet bepaald makkelijk was en doet dat op zo’n manier dat de lezer inzicht krijgt in wat de man doorstaan heeft. Het taalgebruik is niet overdadig, eerder eenvoudig, ontdaan van elke overbodige franje. De schrijver zelf, zoon van een houtbewerker, zegt in een interview dat schrijven niet meer is dan schaven, weglaten van wat overbodig is. Misschien heeft hij iets te veel geschaafd, iets te veel weggelaten, want het had best wat meer mogen zijn. Het levert een verhaal op van honderdachtentwintig bladzijden, uiterst beknopt dus, maar zeker de moeite van het lezen waard als je iets meer wilt begrijpen van een componist die, zou je kunnen zeggen, autobiografisch componeerde.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Miriam Vaz Dias

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!