Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Gustav Mahler blikt terug op zijn zeer bewogen leven

Miriam Vaz Dias 16 november 2020

De componist en dirigent Gustav Mahler had een bewogen leven. Hij werd geboren in 1860 in Wenen, in een joodse familie. Hij was niet bepaald religieus en voor zijn huwelijk met Alma bekeerde hij zich tot het katholicisme. Zijn verdiensten haalde hij meer uit zijn dirigentschap dan uit het componeren. Toch waren zijn composities voor hem van levensbelang. In zijn muziek verwerkte hij wat hij beleefde. En het leven was niet gemakkelijk.

Alma was zijn grote liefde, met haar kreeg hij twee dochters, Maria en Anna. Ze woonden afwisselend in New York en in Oostenrijk. Bij zijn huis had hij altijd een ‘componeerhuisje’, waar hij zich terug kon trekken om te werken. In 1907 overleed zijn oudste dochtertje. Mahler leed hier enorm onder en zijn huwelijk met Alma ging er aan kapot.

Het laatste deel van Robert Seethaler omschrijft de allerlaatste fase van Mahlers leven. Hij is van Amerika per schip op de terugweg naar Europa. Hij is ziek en verzwakt. Ingepakt in dekens zit hij aan dek van het schip en wordt op aandoenlijk attente wijze bediend door een jong personeelslid van het schip. Het contact met die jongeman is misschien wel het meest aansprekend in het hele boek. Ongewild komt hij eigenlijk het dichtste bij Mahler. Alma en Anna zijn ook aan boord, maar de oude man zit alleen – wil hen ook niet bij zich hebben. Zijn gedachten zijn hem genoeg.

Seethaler beschrijft in zijn novelle Het laatste deel Mahlers overpeinzingen. Hij doet dit op een aangrijpende, maar nooit sentimentele manier. Zijn gedachten gaan naar zijn vrouw, die inmiddels behoorlijk van hem vervreemd is, en  de goede tijd die zij hadden. Hij denkt aan de dood van zijn dochter Maria, maar ook aan de 'bok', de lessenaar waar een dirigent op staat tijdens het dirigeren, die hij in Wenen vond en liet overbrengen naar zijn huis in New York.

'Zijn plek was op de bok. De lessenaar daar had hij op een van zijn eerste dagen als directeur ontdekt in de rekwisietenkelder van de Hofopera.( …) Het was een oud, wankel, door houtworm aangetast houten frame met een slordig erop vastgeschroefd blad, maar juist het schaamteloos praktische ervan beviel hem wel, hij had het ding eigenhandig met een zachte doek van stof ontdaan en naar boven gedragen.'

Seethaler beschrijft de laatste uren van een man die voor zijn omgeving niet bepaald makkelijk was en doet dat op zo’n manier dat de lezer inzicht krijgt in wat de man doorstaan heeft. Het taalgebruik is niet overdadig, eerder eenvoudig, ontdaan van elke overbodige franje. De schrijver zelf, zoon van een houtbewerker, zegt in een interview dat schrijven niet meer is dan schaven, weglaten van wat overbodig is. Misschien heeft hij iets te veel geschaafd, iets te veel weggelaten, want het had best wat meer mogen zijn. Het levert een verhaal op van honderdachtentwintig bladzijden, uiterst beknopt dus, maar zeker de moeite van het lezen waard als je iets meer wilt begrijpen van een componist die, zou je kunnen zeggen, autobiografisch componeerde.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Miriam Vaz Dias

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.