Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Murat Isik toont de pijn van het afgewezen zijn

Miriam Vaz Dias 06 juni 2017

De Bijlmermeer, volgend jaar bestaat dit Amsterdamse stadsdeel vijftig jaar. Het moest een modelwijk worden, waar wonen, werken en recreëren strikt van elkaar gescheiden waren. Veel groen en geen auto’s waar kinderen speelden. Helaas werden de plannen van architect Nassuth uitgekleed omdat het goedkoper moest. Zoals bekend, is de wijk binnen twee decennia verpauperd: junks, criminaliteit, verloedering en leegstand. Een boek dat het opgroeien beschrijft van een Turkse jongen in deze omgeving, vraagt erom gelezen te worden. Want wat weet de gemiddelde Nederlander van de Bijlmer? En hoe is het leven voor een Turks gezin in die omgeving? Murat Isik (1977), schrijver en jurist, heeft het allemaal zelf meegemaakt. Voor een groot deel van Wees onzichtbaar, heeft Isik dan ook geput uit eigen ervaring.

Metin, geboren in Oost-Turkije, heeft drie jaar in Duitsland gewoond met zijn ouders en zijn zus. Als de aanvraag van vader om politiek asiel wordt afgewezen, vertrekt het gezin in 1983 naar Nederland. Door de ogen van het dan vijfjarige jongetje, is de Bijlmer een wonder. De verlichte flats zijn net ruimteschepen. Maar het gezin heeft het zwaar en dat wordt niet in de laatste plaats veroorzaakt door een egocentrische, autoritaire vader. Hij is onberekenbaar, valt onverwachts uit tegen wie hem maar in de weg staat en fysiek geweld vormt geen uitzondering. Werken doet hij niet, hij leest Lenin en Tolstoj, liggend op de bank en gaat naar de communistische vereniging. Ervan overtuigd dat men hem daar nodig heeft als leider.

Onzichtbaarheid is de veiligste toestand voor Metin, zowel op school en op straat als thuis. Op de lagere school is het zijn taalachterstand, die hem onzeker maakt. Hij begint te lezen. Even groeit er wat zelfvertrouwen, omdat een onderwijzer hem complimenten maakt. Maar het houdt geen stand. Op de middelbare school, waar hij door toedoen van zijn vader in de VWO-klas komt, wordt het alleen maar erger. Zijn klasgenoten komen niet uit de Bijlmer en noemen hem minachtend ‘schoonmaker’. Docenten wijzen hem ook af, of zien hem over het hoofd. Hij wordt getreiterd en mishandeld. Thuis vertelt hij niets. Zijn enige doel is, ervoor te zorgen dat zijn vader hem ziet en trots op hem is. Als het gezin, voor één keer gezamenlijk, op Koninginnedag kebab gaat verkopen in de stad en Metin vreselijk zijn best doet, kan er geen goed woord af.

Wees onzichtbaar is in meerder opzichten een roman over ontwikkeling. Niet alleen Metin, maar ook de rest van het gezin verandert. Misschien maakt de moeder nog wel de grootste ontwikkeling door. Zij maakt zich los uit de houdgreep waarin vader haar denkt te kunnen houden. Zij leert, net als Metin, uiteindelijk haar eigen kracht en mogelijkheden kennen. Vader probeert het ook, maar hij valt terug en maakt het allemaal niet waar.

Murat Isik heeft een prachtige roman afgeleverd, in een vloeiende stijl, nergens een woord te veel, maar ook niet te weinig. Krachtige zinnen met natuurlijk aandoende dialogen. Met begrip en liefde, ook voor de vader, die alles overheerste en nauwelijks een positieve bijdrage leverde. In een interview met de VPRO sprak de schrijver over zijn eigen vader, waarmee hij regelmatig strijd voerde, maar die hij voor een deel ook begreep. Een gefrustreerde man, die zijn kwaliteiten hier nooit ten volle heeft kunnen benutten. ‘Hetzelfde gevaar dreigt voor de vele vluchtelingen die hier nu zijn’, voegde hij er nog aan toe. ‘In zekere zin waren ook wij vluchtelingen’. Murat Isik spreekt uit ervaring.

4

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Miriam Vaz Dias

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.