Een onvergetelijke reis door de Middeleeuwen
In de Middeleeuwen was het niet gebruikelijk om de naam van de schepper van een kunstwerk te noemen. Of het nu om de schilderkunst ging of om vertellingen, de maker was slechts een vakman die zijn werk maakte ter meerdere eer en glorie van God en kerk. Pas in de Renaissance wordt de kunstenaar als zodanig bekend. Het is dan ook heel bijzonder dat in een van de bekendste middeleeuwse werken, Van den Vos Reynaerde, wel degelijk een naam genoemd wordt. Al in de eerste regels komt ‘Willem die Madoc makede’ naar voren. Overigens, echt veel duidelijker wordt het er niet van, Willem is ook dan al een heel gewone naam en het feit dat hij Madoc schreef, maakt ons ook niet wijzer. Geen enkele letterkundige of andere mediëvist heeft ooit kunnen ontdekken wie of wat Madoc was.
En nu is er dan het boek van Nico Dros met die titel. Een dubbele raamvertelling, zo zou je het kunnen noemen. De schrijver voert Willem de Reuvere op, een Vlaamse letterkundige die bij toeval in het bezit komt van een origineel middeleeuws exemplaar van wat we wel kortweg ‘de Reinaert ‘ noemen. Met daarbij nog een aantal liederen, een ander verhaal uit die tijd, van Yzengrinus de wolf en een onverklaarbare tekst met slechts afkortingen. Was hij oorspronkelijk van plan de gevonden teksten te gaan vertalen en te bestuderen, na een droom besluit hij het verhaal van Madoc te vertellen. Zijn enthousiasme zorgt ervoor dat het verhaal een complete roman wordt. Het dubbele van de raamvertelling is, dat De Reuvere zelf ook Willem heet en de roman over Madoc schrijft.
Na deze inleiding voert Dros ons de Middeleeuwen in. Het is 1196, in het voorjaar, dat vissers aan de kust van de Noordzee in Vlaanderen, een jongetje van een jaar of vijf vinden, aangespoeld, maar nog in leven. Door zijn uiterlijk en kleding neemt men aan dat hij van voorname afkomst is, maar wel van ver buiten Vlaanderen. Hij wordt opgenomen in een nabijgelegen klooster, krijgt de naam Beda en leert lezen en schrijven, Latijn en nog veel meer. Hij wordt de helper van monnik Arnulfus die kopiist is. Samen lezen zij, los van het religieuze werk, graag oude Griekse en Romeinse teksten. Hetgeen eigenlijk ongewenst is. Gelovig zijn ze geen van beide.
Als een van de monniken, Elmus, zich vergrepen heeft aan minstens twaalf jongens, waaronder Beda, besluit de laatste hem te straffen en het klooster daarna in het geheim te verlaten. Hij geeft de verkrachter een aantal stokslagen en laat hem vastgebonden in het bos achter. Beda verandert zijn naam in Madoc en bouwt voor zichzelf een leven op. Na een periode met Veerle, een lieve jonge prostituee, komt hij terecht bij graaf Hincmar. Hier weet hij zich op te werken tot kanselier en eerste raadgever, niet in de laatste plaats door verbeteringen aan te brengen in de verhoudingen tussen de uitgeperste boerenbevolking en de graaf, waarvan ieder van zijn kant voordeel heeft. Zijn geheime relatie met Hincmars vrouw blijft ook niet zonder gevolgen. De gebeurtenissen in het klooster, met Elmus, achtervolgen hem. Hij wordt in de pauselijke ban gedaan.
Het leven van Madoc is interessant, maar nog veel interessanter is hoe de schrijver ons meevoert in het middeleeuwse leven. Niets blijft onbesproken, van de hoofse liefde tot de maatschappelijke problemen, van het misbruik in de kerk, tot het turfsteken en het droogleggen van moerassen. Zelfs Hadewijch, de bekende dichtende begijn, speelt een rol. Wie denkt dat het wel saai moet zijn, vergist zich. Het verhaal boeit van het begin tot het eind. Het is zo meeslepend geschreven, dat het steeds moeilijker wordt om het boek weg te leggen. De sfeer is heel middeleeuws, hetgeen bereikt wordt door het woordgebruik, dat echter nergens oubollig of belegen aandoet, maar beelden oproept van lang vervlogen tijden.
Af en toe wordt het verhaal onderbroken door Willem de Reuvere, hetgeen niet stoort, maar eerder een extra laag toevoegt. Zijn gedrevenheid over het onderwerp brengt hij op een bijzondere manier over. Hij is romancier geworden, afgedreven van zijn professie, de letterkunde.
‘Eigenlijk zoekt de romancier bewust de leemtes in de geschiedenis om deze met zijn eigen verbeelding op te vullen. Hij ziet schemergestalten die in de letterkunde ‘mystificaties’ worden genoemd en deze herschept hij met denk- en boetseerwerk tot volwaardige personages.’
Het is maar goed dat auteur Nico Dros de geschiedenis van Madoc geschreven heeft. Na het lezen van dit boek is het, alsof we nu eindelijk echt weten wie die Madoc was.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Miriam Vaz Dias
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
