De wrange vruchten van een oorlog
"De reis was een hotsende beleving van blijdschap en woede. Aziz kronkelde van de pijn. En hij lachte. Het landschap verdronk in zijn tranen. En het landschap was als de verbeelding van een land."
Een land zonder naam, ergens in een woestijn, met een berg waarachter ‘de vijand’ zich bevindt. Een sinaasappelboomgaard is het aardse paradijs van de negenjarige tweelingbroers Amed en Aziz, die opgroeien in een gelukkige familie. Totdat een bom hun grootouders doodt; vanaf dat moment wordt het gezin verscheurd door eer en pijn. Vader Zahed laat zich indoctrineren tot het wreken van de dood van de grootouders. Eén van zijn zoons zal met een bomgordel een zelfmoordaanslag moeten plegen. Omdat Aziz ongeneeslijk ziek is, kiest de vader voor Amed. De moeder kiest voor Aziz, om zo in elk geval één zoon te behouden.
In dit deel van het verhaal boeit elke zin, door de spanning die goed wordt opgebouwd en de bijna poëtische dialogen die haaks op het naderende drama staan. De auteur hint naar het Midden-Oosten, zonder de naam van een land te noemen. Het zou zich in elke hedendaagse brandhaard kunnen afspelen, maar de kracht van dit verhaal is juist dat het in de ruimte wordt geplaatst, waardoor er extra nadruk komt te liggen op de onzinnigheid van welke oorlog ook, waar dan ook, wanneer dan ook. Met zinnen van een bijna kinderlijke eenvoud uit Larry Tremblay (1954, Quebec) zijn mening over oorlog, zonder de lezer in een oordeel mee te trekken.
Deel twee neemt de lezer mee naar de VS, waarnaar de overgebleven broer is verbannen. Inmiddels twintig jaar, rondt de broer net een vierjarige acteeropleiding af. Tremblay is behalve schrijver ook dramaturg, een rol die hij in dit deel toebedeelt aan Mikaël, degene die de slotvoorstelling voor de studenten geschreven heeft. Hij hoort het levensverhaal van de broer aan, waarin voor de lezer tevens de ontknoping zit. Was de kracht van deel één dat het oordeelloos werd verteld, in dit deel krijgt het boek een moraliserend karakter. Ineens speelt ook de Westerse houding en de vrijheid van meningsuiting van kunstenaars ten opzichte van oorlog een rol. Er is weinig meer over van 'show, don’t tell', vooral als Mikaël zichzelf plompverloren allerlei vragen gaat stellen, vragen die teveel voor de hand liggen:
"Wat zou hijzelf gedaan hebben in zulke omstandigheden? Zou hij, zoals miljoenen anderen, in staat zijn geweest om te doden vanwege een idee, om een stuk grond, een grens of olie te verdedigen? Zou hij ook geconditioneerd zijn geweest om onschuldigen, vrouwen en kinderen te vermoorden? Of zou hij de moed hebben gehad met gevaar voor eigen leven het bevel te weigeren om met een mitrailleurssalvo weerloze mensen neer te maaien?"
Tremblay vindt in deel drie een artistieke oplossing waarin de broer zijn verleden met het toneelstuk kan laten samensmelten. Het verhaal eindigt namelijk op het podium, de comfort zone van de auteur. Misschien is dat wel de valkuil van Tremblay in dit boek: het feit dat hij teveel werelden wil verenigen. Dit levensgrote thema terugbrengen tot een pakkend verhaal van slechts 150 pagina’s is al ambitieus, maar om het naar de theatrale wereld te trekken voor én een ontknoping én een oplossing voor het probleem van de beschadigde jongen is simpelweg een brug te ver. Het is juist de stijl van deel één van De naam van mijn broer, die prachtige vertelling over hoe een gelukkig gezin verscheurd raakt door iets pervers als wraak, die je bijblijft. De auteur had het bij die stijl moeten houden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Mirjam Burger
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
