Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Het gekmakende wachten op een normaal leven

Mirjam Burger 17 februari 2016

Semmier Kariem leert al jong dat oorlog alles in één seconde kan veranderen. Jaren later weigert hij na zijn studie als bouwkundig ingenieur het leger van Saddam Hoessein in te gaan en ontvlucht Bagdad en Irak. Zeven jaar lang zwerft hij door Zuid-Oost Azië, regelmatig dakloos en uit afvalbakken etend. Teruggaan naar familie en thuisland is onmogelijk. Jarenlang is hij onderweg naar een plek waar hij een normaal leven kan opbouwen. Stateloos, identiteitloos, paspoortloos.

Het is moeilijk het leven van Semmier los te zien van dat van auteur Rodaan Al Galidi (Irak, 1971?). Is het het vluchtverhaal van Rodaan? Nee, zegt de auteur. Is het ook het verhaal van Rodaan? Ja, bekent hij. Hij heeft het personage Semmier gecreëerd om in staat te zijn herinneringen op te halen die anders te pijnlijk zouden zijn. In brieven zette hij zijn vluchtverhaal op papier voor een vriend, hetgeen uiteindelijk een ontwapenend en ontluisterend boek heeft opgeleverd dat ons als lezer toelaat in de wereld van iemand die stateloos is.

“Mensen die geboren worden met goede paspoorten zullen nooit weten hoe scherp de tanden van deze wereld zijn en hoe hard als ze bijten. De tanden van deze wereld: politieagenten, de vreemdelingenpolitie, douanebeambten, receptionisten van goedkope hostels. De worm en de vogel bewegen zich beide probleemloos voort op de aarde, maar de mens zonder paspoort…”

Het boek is allesbehalve het verslag van een slachtoffer, maar je moet als lezer van steen zijn om niet mee te voelen met de vernederingen die Semmier regelmatig ondergaat. Wie gokt dat dit waarschijnlijk vooral in Azië het geval zal zijn, komt bedrogen uit. Want juist in het welvarende Nederland waar hij uiteindelijk belandt, lijkt men met goedbedoelde systemen al het menselijke totaal voorbij te schieten. Met oprechte verbazing observeert de bescheiden Semmier zjin medebewoners en de hem onbekende Nederlandse cultuur met haar regeltjes en afspraken.

Negen jaar woont Semmier in het AZC; een gekmakend wachten op het begin van een normaal leven. Tijd die Semmier afmeet aan de leeftijd van Milaad, een jongetje dat geboren wordt vlak nadat hij aankomt in het AZC. Terwijl Milaad opgroeit, raakt Semmier langzaam ‘getemd’, net als de meeste asielzoekers, die er langer dan drie, vier jaar zitten. Zonder te mogen werken, zonder zich te kunnen ontwikkelen, zonder enige privacy, zonder een normaal gezinsleven, dooft hun geest uit. De hoop vervliegt, langzaam maar zeker, en drijft sommigen letterlijk tot waanzin.

Wachten om je leven te beginnen; hoe doe je dat? Hoe integreer je nog, na al die jaren wachten in die afgezonderde wachtkamer? Een periode waarin elke identiteit je ontkent wordt? Een wachtkamer met 500 mensen is als een dorp, met goede mensen en rotte appels. Met verliefdheden, relaties, roddels, geboorten, zelfmoorden. Met oorlogsmisdadigers, criminelen en gestoorden, die ook asiel aanvragen. Met temperament en (seksuele) behoeften. Met ambtenaren die hun macht misbruiken. Met trieste en komische spraakverwarringen, culturele verschillen en misverstanden.

Rodaan Al Galidi woont sinds 1998 in Nederland. Hij is schrijver en dichter. De roman De autist en de postduif (2009) werd in 2011 bekroond met de prestigieuze Literatuurpijs van de Europese Unie. Vlak daarna zakte Rodaan voor zijn inburgeringscursus, waardoor de IND tot op de dag van vandaag nog steeds het recht heeft hem zijn verblijfsvergunning te ontnemen.

Hoe ik talent voor het leven kreeg is zijn zesde roman. Het is een confronterend, maar ook humorvol en daardoor zeer compleet portret van wat jaren wachten in een AZC met je doet als mens. Zonder enige overdrijving vertelt Semmier het verhaal van Rodaan. Of Rodaan het verhaal van Semmier. Het is een boek met absolute urgentie in een tijd van humanitaire catastrofes, dat hopelijk vragen oproept en verandering teweeg zal brengen in huidige systemen. Een mustread die je niet meer loslaat.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Mirjam Burger

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.