Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een interessante wereld, maar een minder verhaal

mjvanholsteijn 03 november 2020

Tomas Ross (1944), pseudoniem van Willem Pieter Hogendoorn, heeft sinds zijn debuut in 1980 bijna elk jaar een roman geschreven. Dat is indrukwekkend en betekent dat hij in die veertig jaar een omvangrijk oeuvre heeft nagelaten. Ook is hij actief geweest als scenarioschrijver van enkele televisieseries, zoals De Brug (1990), Wij Alexander (1998) en van enkele films van Theo van Gogh, waaronder 06/05, de bewerking van zijn eigen boek, De zesde mei. Met zijn werk heeft Ross driemaal de Gouden Strop gewonnen, de prijs voor de beste Nederlandstalige spannende roman. Hij won hem met De zesde mei (1996), Koerier voor Sarajevo (2003) en Bèta (1987), de thriller die 33 jaar na verschijnen weer is herdrukt, nu het boek plots weer actueel is.

Bèta speelt zich af in 1996. Acht jaar na het verschijnen van het serum tegen aids wordt het land geteisterd door een nieuwe ziekte, bèta. Alleen al door aanraking raak je besmet en de ongelukkigen krijgen een 'b' op hun voorhoofd getatoeëerd, waarna ze worden afgezonderd van de niet-besmette maatschappij om een verschrikkelijke dood te sterven. In dit verhaal staat de documentairemaker Tom Weber centraal, die samen met zijn partner Abel Pict een film maakt over de ziekte. Op een dag krijgt Tom een cassette, waarop hij te zien krijgt hoe doodgewaande geleerde Gianni Marini zegt dat hij een serum tegen bèta heeft, en Toms hulp nodig heeft om dit aan het licht te brengen, omdat de overheid het onderdrukt. De betrouwbaarheid van het bericht wordt echter al snel verworpen en Marini verdwijnt naar Toms achterhoofd. Pas wanneer zijn dochter aan de ziekte sterft, zijn vrouw besmet blijkt en zij dus van elkaar gescheiden moeten worden, pakt Tom de draad van de cassette weer op. Hij stuit op vermoedens die steeds meer werkelijkheid lijken te worden.

Veel mensen die het boek lezen, zullen het niet kunnen laten om Ross’ wereld te vergelijken met de wereld waarin we op het moment leven. Hoewel er gelijkenissen zijn, is de wereld van Bèta voornamelijk een – op dit moment – onrealistisch doemscenario. Het virus is vele malen dodelijker en besmettelijker, 'bètalijders' en anderen leven gescheiden en de overheid heeft een complot om de macht te behouden. Dit is geen kritiek op het verhaal; een boek als dit is er immers niet om de toekomst te voorspellen, maar om mensen in te laten leven in een wereld zoals hij had kunnen zijn. Omdat de verhaalwereld zo ver van de huidige wereld af ligt is dat soms wat lastig, maar toch zou je je voor kunnen stellen hoe we eraan toe hadden kunnen zijn met een ziekte als bèta in ons midden.

Toch is het vooral de wereld waarin Bèta uitblinkt. Zo voelt Tom Webers personage bijvoorbeeld niet consistent aan. Waar hij in het begin voornamelijk scherp en berekenend overkomt, stelt hij later in het boek soms vragen aan mensen waarvan de antwoorden eigenlijk voor de hand liggen. Ook worden zijn karaktereigenschappen even vergeten of veranderd om meer uitleg te geven over de plot en doet of zegt hij rare dingen om het verhaal vooruit te duwen. Dit gaat ten koste van Tom Weber als sterk personage.

Het boek is 33 jaar oud, maar de stijl voelt nog hedendaags aan, waardoor het makkelijk leest. Toch worden er hier en daar nog clichématige uitspraken gedaan en op sommige momenten zijn reacties en gebeurtenissen iets te dramatisch. Ook lijkt er constant geschreeuwd te worden. Na een digitale telling wordt duidelijk dat er in het boek maar liefst 1.313 uitroeptekens staan. Het zorgt ervoor dat je enigszins uit de verhaalwereld wordt gehaald, wat jammer is. Al met al lijkt Bèta dus voornamelijk een thriller te zijn die uit de dood is opgewekt door het enigszins relevante thema. Hoewel de wereld interessant is, ontbreekt het aan kwaliteit om te spreken van een topper.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van mjvanholsteijn

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.