Een spannende roman, met gebrek aan diepgang

Arjaan van Nimwegen (1947) is onder andere schrijver, dichter, vertaler en drukker. Als dichter debuteerde hij in 1974 met het Utrechts liedboekje. Sinds het verschijnen van zijn eerste roman Van Tol kijkt om in 2002, werkt hij aan zijn oeuvre als romanschrijver. In totaal heeft hij acht romans geschreven. Zijn nieuwste boek, In de tunnel, verscheen in januari 2020.

Een naamloze hoofdpersoon staat in deze roman centraal. Het personage blijft zelfs voor de lezer tot aan het eind van het boek een mysterie. Het hele verhaal lang blijf je je afvragen wat nu toch zijn daadwerkelijke doel is, wat hij verscholen houdt. Wat de lezer van hem weet is dat hij mensen uit een ver verleden bezoekt – mensen die op de een of andere manier allemaal in verband staan met enkele moorden die veertig jaar geleden zijn gepleegd. Langzaam wordt duidelijk dat hij persoonlijk betrokken was bij de gevallen, maar zijn geheugen schiet te kort. Kan hij geloven wat anderen hem vertellen? Wat was zijn rol in dit alles? Wil hij dat wel weten? In de tunnel is een spannende roman over een man die moet kiezen tussen de waarheid en het achterlaten van het verleden.

Voor de lengte van het verhaal komen er relatief veel personages in voor. De hoofdpersoon gaat immers veel deuren langs om de geschiedenis van de moorden te reconstrueren. Toch lukt het Van Nimwegen om al deze personages op unieke wijze van de pagina te laten springen. Ze zijn herkenbaar en het gebeurt zelden dat je je tijdens het lezen afvraagt: ‘Oh, wie was dat ook alweer?’

Bij een boek als dit is de opbouw van groot belang, en Van Nimwegen voelt de balans tussen mysterie en het weggeven van informatie goed aan. Ondanks het enigszins desoriënterende begin zit de lezer na het eerste hoofdstuk al met genoeg vragen in het hoofd, die langzaam maar zeker beantwoord worden. Een van de redenen dat het begin zo over kan komen, is het feit dat het verhaal midden in de ‘actie’ begint, zonder dat de lezer iets van informatie heeft. Ook is het wennen aan de stijl. Tijdens dialogen springt de verteller er vaak tussen om commentaar te geven op wat er is gezegd, waardoor je soms even moet nadenken over wie er wat zegt. Als je echter eenmaal gewend bent geraakt, heeft Van Nimwegen een enorm fijne stijl.

Hoewel de roman sterk geschreven is, ontbreekt er een bepaalde diepgang. In de tunnel is goed opgebouwd en laat de lezer constant meer willen. Het enige thema echter, dat er ook slechts deels in terug te vinden is, lijkt het worstelen te zijn met een geheugen dat niet mee wil werken. Toch ligt de focus vooral op de plot en minder op dit thema. Daardoor heeft het geheel een oppervlakkige tint. Er had meer mee gedaan kunnen worden. Desalniettemin is In de tunnel een goed verhaal wanneer er wordt gekeken naar hoe het gepromoot is: als een spannende roman.