Met zorg en liefde samengesteld kookboek
Stel: bij een antiquariaat vind je een kookboekje uit 1840. Je gaat het lezen en gebruiken. En dan ga je op zoek naar wie dit eigenlijk geschreven heeft. Rijntje Biljardt bljkt een bijzondere vrouw te zijn geweest: keukenmeid voor de aristocratie, zelfstandig kok en cateraar én schrijfster van haar eigen kookboek.
Het overkwam Lizet Kruyff en Judith Baehner die vervolgens het boek Rijntjes keukengeheimen schreven over deze vrouw en haar kookboek. Ze hebben de recepten van Rijntje Biljardt aangepast aan de 21ste eeuw. Het resultaat is een prachtig uitgegeven boek, dat de sfeer van vervlogen tijden oproept zonder oubollig te zijn.
De auteurs hebben Rijntjes recepten in een nieuwe volgorde geplaatst waarin zij de seizoenen volgen. Enerzijds benadrukken ze zo hoe afhankelijk koks vroeger waren van seizoensproducten. Anderzijds zijn ze zelf bevlogen moestuiniers. Elk seizoen begint met een tabel van zaai- en oogsttijden. In veel recepten worden groenten en vooral kruiden gebruikt die je niet bij elke supermarkt tegenkomt. Tenslotte vertellen ze tussendoor het levensverhaal van Rijntje, dat met zijn hoopvolle begin en moeilijke einde de loop van de seizoenen reflecteert. Tussendoor geeft het boek veel historische informatie. Los hiervan is een hoofdstuk over 19e-eeuwse dranken opgenomen.
Rijntjes recepten zijn niet letterlijk overgenomen maar vertaald naar de moderne tijd. Het is niet duidelijk in hoeverre en op welke manier. Dat is niet erg, maar ik vraag me wel af wat Rijntje zelf gevonden zou hebben van het ´Gekruid lamsgehaktbrood met schorseneren´. Behalve de schorseneren zijn voor dit gerecht 2 kleine witte en 2 kleine rode kooltjes nodig. Die worden geraspt of gesneden en gewassen, verder niet. Dat is een berg rauwe kool waar je u tegen zegt. Ten overvloede staat onderaan de pagina nog een recept voor.. koolsla. Gelukkig zijn de meeste andere recepten zeer uitnodigend, ook door de prachtige foto’s.
Een kookboek dat met zoveel zorg en liefde is samengesteld, wekt hoge verwachtingen van de recepten. Inspirerend zijn ze zeker, maar een laatste kritische blik om te controleren of alle gebruikte ingrediënten op de lijst staan, had geen kwaad gekund. Al is dit een punt voor de echte kniesoren.
Het was moeilijk kiezen, maar uiteindelijk werd het de ‘Podding van jonge wortelen’ (wortelsouffleetjes). In plaats van waterkerssalade maakte ik veldsla met rucola als bijgerecht.
100 g gele wortelen
500 g oranje wortelen
7 g zout + een snuf
3 limoenblaadjes
1 stengel citroengras, in vieren
100 ml boter, gesmolten
½ tl versgeraspte gember
versgemalen witte peper
versgeraspte nootmuskaat
50 g zelfrijzend bakmeel, gezeefd
25 ml kirsch
4 eieren
2 eidooiers
2 eiwitten
het sap van ½ citroen
20 g suiker
boter en bloem om de vormpjes mee in te vetten en te bestuiven
4 ramequins of ovenvaste kopjes, staafmixer
Verwarm de oven voor op 175 °C. Schil de wortels en snijd ze in blokjes. Breng een pan met water aan de kook en voeg een snuf zout, limoenblaadjes, citroengras en de wortelblokjes toe. Kook in 10 minuten gaar. Zeef en pureer de wortelen; ze mogen nog wel wat structuur hebben (verwijder blaadjes en stengel, MW). Weeg exact 550 g wortelpuree (ik haalde het gewicht niet en vulde aan met fijn geraspte rauwe wortel) af en meng met de vloeibare boter. Breng op smaak met 7 g zout, gember, peper en nootmuskaat. Voeg het bakmeel toe en meng goed. Meng de kirsch met de 4 eieren en 2 dooiers glad en voeg toe aan het wortelmengsel. Ontvet een kom - bijvoorbeeld met het sap van een halve citroen – en klop de eiwitten stijf en voeg geleidelijk de suiker toe. Spatel de helft van de stijfgeslagen eiwitten door de wortelmassa en meng goed. Voeg dan de rest van het eiwit toe. Vet de vormpjes in met boter en bestuif ze met de bloem. Giet het mengsel tot aan de rand en snijd met een mesje langs de bovenkant. Dit zorgt ervoor dat de soufflés gemakkelijker rijzen. Bak naar gelang hun grootte in 30-35 minuten gaar. Ze moeten tot ver boven de rand gerezen zijn en goudgeel van kleur. Open de oven tussendoor niet, dan zakken de soufflés in.
Om mijn proefkonijn te paaien gaf ik hier gebakken aardappelen bij. Maar paaien was niet nodig.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Monica Weterings
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
