Nooit meer schrijven

Op de achterflap van het boekje van Paul Sebes en Willem Bisseling staat dat ze bekend zijn van TV. Grappig: dat schreven ze dus nog voordat ze van start gingen met hun TV-serie “De pennen zijn geslepen”. Een programma dat in ieder geval in de leesclub zeker gewaardeerd werd. De leesclub begon wat dat betreft op een goed gekozen tijdstip.
Het boekje is in een prettige stijl geschreven, maar dat is natuurlijk een kwestie van smaak. De heren hebben duidelijk kennis van zaken. Hun humor beviel me ook wel.
Ik vind het lastig om – een paar weken nadat ik het las – nog nauwkeurig aan te geven wat echt nieuw voor me was en wat me met name beviel en minder beviel.
Een definitie van wat ze onder een ‘bestseller’ verstaan trof ik pas op blz 31: vanaf circa 10.000 exemplaren. Ik had dat aantal hoger geschat. Andere verrassing: weliswaar zijn er in Nederland tegen de honderdduizend mensen bezig met schrijven, maar slechts 4% daarvan werkt aan een roman. Het agentschap van S&B gaat aan de slag met circa 3% van de 1000 manuscripten die jaarlijks op hun bureaus belanden. Wanneer alle uitgeverijen zo streng waren, zouden er dus per week slechts twee nieuwe romans uitkomen. Opmerkelijk.
Op bladzijde 32 schrijven ze dat een tweede boek in het algemeen slechter verkoopt dan een debuut. Een eindje verderop schrijven ze dat echte grote knallers vaak pas het tweede of derde boek betreffen van een bepaalde auteur. Het lijkt op het eerste gezicht met elkaar in strijd, maar is dat natuurlijk niet: op elke regel zijn er uitzonderingen. Zo zijn er zelfs ‘self-pubbers’ die mega-bestsellers scoren.
Het boek bevat ook de aanbeveling om het eigen werk langs een ‘literaire meetlat’ te leggen. De uitwerking daarvan blijft helaas nogal summier. Belangrijk onderdeel ervan is een citaat van Bal en Wetsteijn. Je moet dus aan ‘materiaalbehandeling’ doen, ‘meer doen dan lukraak opschrijven’. En op een gegeven moment ‘probeer je je dan uit te leven’. Hm. Overigens snap ik wel dat het moeilijk is om hier echt veel concreter te worden. Voorbeelden geven is onbegonnen werk.
De meetlat staat ook een klein beetje op gespannen voet met de ‘subtitel’: “Mooischrijverij is kak”. Persoonlijk miste ik als het ware tips voor ‘mooischrijverij’, maar dat ligt beslist aan mij. Een van de laatste bewerkingen die ik toepaste op het concept voor mijn debuutroman was de toevoeging van juist wat méér bijvoeglijke naamwoorden.
Na 100 pagina’s krijgt het boek meer het karakter van een (handig) naslagwerkje, gelardeerd met anekdotes over wat de beginnend auteur zoal fout kan doen. Dat leidt tot een beetje leedvermaak: niet zo fraai, maar een snufje daarvan kan wel, vind ik.
Wat mij het meest raakte in het boek was de manier waarop de beginnende, ambitieuze auteur op het hart wordt gedrukt toch vooral na te denken wat nu eigenlijk het gene is dat je beslist naar buiten wilt brengen. Ik vatte het op als: ‘wees toch op de allereerste plaats authentiek’. Het heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat ik het boek las in een periode dat ik net een begin maak met een tweede roman. De feedback in ‘mijn’ leesclub (Alexandra’s reis) in combinatie met dit boek, heeft me al geholpen om daarvoor een aantal keuzes te maken, met name over het vertelperspectief en het aantal verhaallijnen. Ik denk dat ik voor het ‘vervolg’ een ander perspectief zal kiezen. Misschien zelfs wel met een ik-verteller, hoewel me dat tot voor kort eigenlijk nogal tegenstond: iets voor self-kickers. Nou ja, dat bezwaar weegt misschien wat minder zwaar wanneer je onder pseudoniem schrijft. Dat blijf ik nog wel even doen, ook al vinden Sebes en Bisseling dat eigenlijk maar niks. Ik kom er pas achter vandaan wanneer ik een bestseller heb gescoord :-)
Nog even over de titel van mijn recensie. In een roman kun je zoiets niet doen, maar een van de grappigste zaken uit het boek vond ik het stukje over alternatieve titels die S&B hebben overwogen. Een daarvan was dus ‘Nooit meer schrijven’. Commercieel zou dat misschien een minder verstandige keuze zijn geweest.