Gedegen eerbetoon aan Appie

De biografie is een moeilijk genre. Niet alleen moet het eerbetoon volstrekt compleet en gedetailleerd zijn, maar ook moet het een duidelijk inzicht geven in het karakter van degene over wie een biografie is gemaakt. Een biografie moet de waarheid vertellen en de ziel van de beschrevene treffen. Om dit alles te verwezenlijken is een immense research nodig. Honderden mensen moeten geraadpleegd worden om een enigszins waarheidsgetrouw beeld te kunnen schetsen, want de herinnering van de mensen is wispelturig. In Amerika, waar veel geld voor de biografieën van o.a. Elvis Presley, Kennedy, Salvador Dali, Edgar G. Hoover, Grace Kelly en Marilyn Monroe uitgetrokken kan worden, zijn zelfs duizenden mensen geïnterviewd. Een Amerikaans budget had Geertje Bos niet tot haar beschikking toen ze begon aan de biografie van Appie Baantjer, de succesvolste misdaadauteur van Nederland.
Maar over de gedrevenheid om een zo compleet mogelijke biografie te schrijven beschikte Geertje wel. Haar boekwerk Baantjer alias De Cock is dan ook alleszins het lezen waard.
Geertje Bos heeft ruim honderd mensen gesproken die hun licht over het leven van Appie Baantjer doen schijnen. Ze is in de archieven gedoken en heeft de levens van Appies ouders en voorouders keurig in een stamboom gegoten. Geen jaartal ontbreekt.
In haar biografie ontvouwt zich langzaam het leven van de levenslustige schipperszoon uit Urk die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Duitsland werkte en die na zijn terugkomst door zijn vader werd aangemeld bij de politie. Met veel gevoel voor romantiek schetst Bos de eerste stappen op het pad der romantiek, de rol van het geloof op Urk en de haast moeiteloze wijze waarop de jonge diender zich in Amsterdam staande hield. Gewend aan armoede en soberheid wist Appie uit ervaring dat je je alleen staande kunt houden door flink aan te pakken. Een gevecht om het bestaan dat hij ook tegenkwam in de volksbuurten waar hij als politieagent zijn rondjes liep. Het begrip voor zijn medemens, dat ook zo kenmerkend is voor zijn korte artikelen en zijn inspecteur De Cock is dan ook rechtstreeks het gevolg van de opvoeding die Appie genoten heeft.
Geertje Bos doet ook nauwgezet uit de doeken op welk moment Appie Baantjer zijn eerste stukjes is gaan schrijven en wanneer hij met zijn beroemd geworden reeks De Cock verhalen begon. In een bibliografie aan het einde van haar biografie worden alle De Cocks boekjes met hun eerste verschijningsdatum genoemd. Maar ook staan er in de biografie feiten die niet tot nauwelijks bekend waren, zoals de werkzaamheden van Appie tijdens WO II en de relatie tussen Appie en zijn vrouw Marretje met wie hij 62 jaar samen is geweest en zijn ervaringen in Amsterdam.
Baantjer alias De Cock is al met al een fraai standbeeld geworden voor Appie Baantjer. Feiten en gebeurtenissen, ze lijken compleet. Wellicht dat Appie Baantjer zelf, die in meerdere tv-programma’s zo uitvoerig over het geloof heeft gesproken en die in zijn eigen artikelen hetzelfde levensgevoel uitstraalde als destijds Simon Carmiggelt in zijn columns, wat meer gestalte had kunnen krijgen. De biografie leert ons exact wat Appie Baantjer deed, maar laat vragen over wie hij nu werkelijk was. De man achter de daad, het gevoel, de ziel, het karakter, de mens, ze worden aangestipt, maar niet ten volle getroffen. Dat neemt niet weg dat Baantjer alias De Cock een standaardwerk is geworden over Appie Baantjer, de man die Nederland misdaadromans leerde lezen. Een gedegen biografie.