Leerzaam en leuk

Martijn J. Adelmund is een historicus die zich gespecialiseerd heeft in lokale geschiedenis en opmerkelijke gebeurtenissen die voortleven in verhalen. Hij heeft zijn speurtochten door Nederland-mysterieland gebundeld in een reeks boekjes die per provincie zijn gerubriceerd.
Acht provinciën, waaronder Friesland, Groningen, Utrecht en Limburg zijn de revue al gepasseerd. Ditmaal is het de beurt aan Mysteries in Noord-Holland.
Wie de inhoudsopgave van het boekje bekijkt en probeert enig inzicht te krijgen in Adelmund’s selectiecriterium voor de 32 verhaaltjes die in de bundel zijn opgenomen, zal zich verbaasd achter de oren krabben. Zelden zijn zulke totaal verschillende verhalen onder de noemer ‘mysterie’ aan elkaar geplakt. Want daar is het verhaal van de Bijlmerramp toen een vrachtvliegtuig van de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al zich in een flatgebouw boorde. Vanaf het moment direct na de crash tot geruime tijd daarna werden mysterieuze mannen in witte pakken op de plaats van de ramp gezien. Tot op de dag van vandaag is niet duidelijk wie die mannen waren.
Maar daar is ook het verhaal van de Mariawonderen in Volendam, het verhaal van de spoken van Slot Heemstede, het ontstaansverhaal van Amsterdam, het prachtige verhaal van de Schreierstoren in Amsterdam waar ooit volgens overleveringen een vrouw haar leven lang zat te wachten op haar op zee omgekomen man, het toverboekje van Berkhout, de heks van Hoorn en de bultenaar van Buiksloot.
Kortom sagen en legenden. Volkse verhalen, van mond tot mond overgedragen, aangegroeid en aangedikt, maar in de basis natuurlijk ontstaan door niet te verklaren gebeurtenissen of onbegrepen personages.
Naast de sagen en legenden zijn in Mysteries in Noord-Holland ook misdaadverhalen opgenomen waarin nooit opgeloste moorden of verdwijningen worden beschreven, zoals de moord op de prostituee Magere Josje van de Wallen of de verdwijning van Tina Akersloot uit Haarlem. Evenals het akelige verhaal over snuff-kinderporno in Hoofddorp.
Al met al is het een wonderlijk samenraapsel van verhalen, deels fantasie en overlevering, deels True Crime, daadwerkelijk gebeurde misdaden. Maar in principe doet de samenhang tussen de verhalen niet ter zake. Adelmund is een prettige en vlotte verteller die zijn miniatuur-verhaaltjes op een smeuïge wijze op papier zet. Ze zijn leuk. Ze zijn leerzaam. Ze zijn leesbaar. Ze smaken naar meer. Mysteries blijven altijd boeien.