Op prettige manier goed beeld van gezond eten

Weet jij hoe je gezond kunt eten? Is melk goed voor elk? Zijn noten gezond? En hoe zit dat met brood? In het boek Eet als een expert geven vier experts op het gebied van voeding antwoord op deze en nog veel meer vragen. De vier experts zijn opgeleid in de voedings- en gezondheidswetenschappen en werken onder andere voor de website I’m a foodie. Het doel van dit platform is mensen informeren over gezonde voeding. Alle hypes en trends op voedingsgebied nemen de voedingsdeskundigen van I’m a foodie onder de loep. De basis van zowel de website als het boek wordt gevormd door wetenschappelijk onderzoek. De conclusies uit die onderzoeken naar voeding worden vergeleken, geanalyseerd en vertaald naar praktische adviezen voor iedereen die graag gezond wil eten en zich afvraagt hoe je dat het beste kunt doen.  

Het boek Eet als een expert is ingedeeld aan de hand van de eetmomenten per dag: het begint met het ontbijt en eindigt met het avondeten. In ieder hoofdstuk worden op een prikkelende manier gestelde vragen beantwoord, wordt inspiratie voor een gezonde maaltijd gegeven en natuurlijk zijn er de nodige recepten. Alle recepten zijn eenvoudig en redelijk snel te bereiden.  

Het antwoord op de vraag hoe je gezond kunt eten is zal voor de meesten niet uit de lucht komen vallen. Om te beginnen genoeg groente en fruit eten (minimaal 250 g groente en 2 stuks fruit per dag) en ultra-processed food (bewerkt voedsel: snackrepen, snoep, chips, chocolade etc.) van het menu schrappen. Daarnaast hameren Gaby Herweijer, Jolien Klamer, Marijke Berkenpas en Liesbeth Smit op het belang van gezonde keuzes maken. Hier bedoelen ze mee dat je gezond kunt eten door andere keuzes te maken: kant en klare fruityoghurt vervangen door magere yoghurt met vers fruit. Je boterhammen besmeren met zelfgemaakte hummus (kikkererwtenspread) in plaats van jam of smeerkaas. Geen frisdrank of limonade meer drinken, maar water dat op smaak is gebracht met verse munt, komkommer en limoen. De gezonde keuzes gaan je beduidend meer tijd kosten. Je kunt niet meer een kant-en-klare pot, fles of pak kopen maar je moet eerst de ingrediënten kopen en daarna zelf aan de slag in de keuken. Het grote voordeel is dat je precies weet wat er in je eten zit. Ook de smaak heb je helemaal zelf bepaald.  

De vormgeving is net zoals een tijdschrift, met veel losse informatieblokjes en de tekst in twee of drie kolommen. Het oogt af en toe net iets te onrustig. De foto’s zijn mooi strak, aantrekkelijk gestileerd en laten precies zien wat je wilt zien van een recept: namelijk hoe het resultaat eruit komt te zien op je bord.  

Na alle boeken over weer een nieuwe foodhype is het fijn dat er een boek zoals dit is verschenen, waarin kritisch wordt gekeken naar het waarheidsgehalte van alle foodtrends van de afgelopen jaren. Het is precies zoals viel te verwachten: je wordt niet gezond van het eten van die ene superfood, ook niet van het schrappen van een hele groep voedingsmiddelen. Wel van het vinden van een goede balans en gezonde keuzes maken.   Het boek zelf is ook een mooie balans tussen enerzijds theorie en informatie en aan de andere kant de praktische toepassing ervan. Hiermee onderscheidt het boek zich van de andere boeken die het wetenschappelijke geluid laten horen. Die zijn namelijk vooral theoretisch van aard.  

Het is erg prettig dat nergens staat dat je iets niet mag eten. Er staat enkel dat je bepaalde voedingsmiddelen beter kunt vervangen door gezondere varianten. De alternatieven die vervolgens genoemd worden bieden veel ruimte voor eigen smaak en variatie. Ook zijn die variaties goed verkrijgbaar in winkels tegen normale prijzen. Allemaal zaken die in boeken over gezond eten niet vanzelfsprekend zijn.  

Toch valt er wat aan te merken op de basis van het boek: het wetenschappelijk onderzoek. De auteurs vertellen nadrukkelijk dat ze niet gesponsord zijn door levensmiddelenfabrikanten. Helaas wordt veel wetenschappelijk onderzoek echter wel gesponsord door de voedingsindustrie. Grote kans dat de onderzoeken die zij vergelijken en analyseren dus niet zo onafhankelijk zijn.  

Op het omslag staat vermeld dat het een wetenschappelijk boek betreft. In de tekst bevinden zich daarom ook vele noten. Het bijbehorende notenapparaat was echter nergens te vinden. Ook niet op de website I’m a foodie. In een wetenschappelijk boek mag iets essentieels als een notenapparaat echter niet ontbreken.  

Tot slot is het vreemd dat in het boek wordt aangeraden om zo min mogelijk bewerkte voedingsmiddelen te gebruiken, maar dat wordt aanbevolen om (zachte) margarine en halvarine te gebruiken in plaats van boter. Margarine en halvarine zijn meer bewerkt dan boter, ook bevatten ze geharde vetten (transvetten) en toegevoegde vitamines. In Eet als een expert wordt het gebruik van voedingssupplementen en eten dat transvetten bevat echter afgeraden.  

Ondanks bovenstaande minpunten is Eet als een expert toch een nuttig boek. Het geeft een goed en duidelijk beeld van gezonde voeding en doet dit op een prettige manier. Daarnaast is het verstandig om altijd zelf te blijven nadenken en eigen keuzes te maken.