Springerig en fragmentarisch

Meijsing was een nieuwe auteur voor mij, die ziek geworden was voor ze stierf in 2012. Ze schreef gedurende haar schrijvende leven een 20-tal romans en essays.

100% chemie is een familieverhaal waarin een Nederlandse vrouw, de ik-persoon, een inkijk geeft in haar familie die uit Duitsland afkomstig is. De overgrootouders waar het veel over gaat, en naast haar moeder en zij zelf, veelvuldig opduiken, heten Maria Blumenträger en Carl Bory, die leven in de overgang van de 19e naar de 20e eeuw. Bory verhuisde met zijn gezin vanuit Duitsland ooit naar Nederland om een beter leven op te bouwen. Toch hebben ze nog veel familie daar, en wordt er veel teruggekeken naar de tijd dat ze daar woonden.

Het verhaal bestaat uit verschillende fragmenten die door elkaar gehusseld zijn en die dan wel een mooi beeld geven en veel sfeer scheppen, maar het ook moeilijk maken om goed te volgen. Die verspringen van de moeder naar de tantes, de oom en de zussen of de grootouders die allemaal een nogal aparte levensloop volgen, en allemaal aan bod komen. Op die manier krijg je een compact verhaal, in een springerige stijl geschreven, en van het ene leven naar het andere springt, maar er geen mooi afgerond geheel van maakt. Dat hoéft ook niet maar ook omdat er zo veel in verteld wordt, leg je het boekje soms weg en moet je soms terugbladeren om te kijken op welk punt je nu weer was aanbeland.

De arme Pfiffikus is een leidraad door heel het verhaal, die een papegaai blijkt te zijn en lang bij de overgrootouders is blijven wonen. Hij komt in het begin én op het einde aan bod. Een oom is op een emmer geboren, haar overgrootmoeder had een hoedenatelier en een tante een succesvolle schoenenwinkel die uitgroeide tot een internationale keten. Ook de moeder, Ilna, had iets met stoffen en moest niets hebben van de opkomende confectiewinkels. Zo moesten zij en haar zussen en broers zich lange tijd kleden in louter wollen kledij, en schaamden ze zich hier verschrikkelijk voor op school en elders bij leeftijdsgenootjes. Vele vakanties komen aan bod, en wat er dan allemaal voor valt.

Er zijn een aantal uitspraken of "motto's" die gedaan worden en pas later een uitleg krijgen of waarom dit in de familie zo gezegd wordt. Ilna en Joseph zijn de ouders van de ik-persoon die probeert de herinneringen uit haar familieverhaal neer te schrijven. (De vader is al gestorven en komt nog amper in beeld.) Soms vraagt zij iets aan haar moeder, die wel de belangrijkste bron van informatie is, maar waarvan soms het verhaal ook maar aaneenhangt van flarden en anekdotes die je ook niet altijd even goed kan vertrouwen. De ik-persoon probeert hier de feiten achter te zoeken, en het verleden maar dit lukt haar maar ten dele. Het is een sfeervol en bij wijlen komisch boekje over de gewone dagelijksheid in een gewoon Nederlands gezin maar het verhaal laat zich niet gemakkelijk vangen en dat maakt het niet eenvoudig voor de lezer.