Ontroerende ode aan de vriendschap

Een kanshebber voor de Libris Literatuurprijs van dit jaar is Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken van literair journalist en schrijver Arjen van Veelen. Het boek behelst het verhaal van een vriendschap. Als de ik-figuur, waarvan we aannemen dat dit Arjen is, studeert aan de universiteit van Leiden, leert hij Tomas kennen. Tomas kiest hem als veelbelovende student om zijn notities van te kunnen gebruiken, om er samen op uit te trekken, om zijn veelbelovende ideeën op uit te testen, om samen mee op café te zitten. Arjen en Tomas worden vrienden, waarbij Arjen de leerling is en Tomas de meester. Arjen kijkt naar hem op en zuigt de lessen die Tomas hem geeft, in zich op.

Het boek is echter niet chronologisch opgebouwd en springt van het één naar het ander, deze recensie dus ook. In het begin van het boek is Arjen met zijn vriendin naar de VS verhuisd, die daar aan een onderzoeksinstituut gaat werken, en hij ondertussen poogt zijn leven terug op de rails te krijgen nadat Tomas enige tijd voordien plots is overleden. Hij rouwt en voelt zijn vriend overal. Hij gaat vanuit de VS op reis naar Egypte om te zoeken naar de graftombe van Alexander de Grote zoals er al zovelen vóór hem gedaan hebben en waar nooit iemand eerder in is geslaagd. Daarnaast wil hij de boeken van zijn overleden vriend zoals ze hebben afgesproken, binnensmokkelen in een kast in de bibliotheek van Alexandrië waar alle klassieken over heel de wereld bewaard worden. We volgen hem in zijn zoektocht en doorheen zijn herinneringen aan een vriendschap. We volgen hem samen met Tomas, vooral op café, maar ook in tal van situaties op daguitstapjes, tot in Tomas’ geboortedorp in West-Vlaanderen toe, waar Arjen mee naar toe gaat om te kunnen schrijven. Het boek springt van het één naar het ander, wat in het begin wat chaotisch lijkt maar naarmate het boek vordert, vrij natuurlijk overkomt zonder de lezer in de weg te zitten.

Dit boek is een reisverslag, een filosofisch traktaat over de nieuwe media in ons leven vs de klassieke oudheid, en bovenal een prachtig ontroerend herinneringenboek. Tomas is eigenlijk Thomas Blondeau, een Vlaamse schrijver die slechts 35 werd en in 2013 plotseling overleed. Hij schreef voor verschillende literaire magazines en had een viertal titels op zijn naam staan, waarvan er één postuum verscheen. Dat op deze manier Blondeau en zijn werk opnieuw in de kijker komen te staan, is natuurlijk mooi meegenomen. Dat doet er voor dit boek in die mate toe om te weten dat dit op de werkelijkheid is gestoeld en dat van Veelen ons laat meeleven in zijn eigen gevoelens. En dat doet hij op magistrale wijze. De klassieke Egyptische wetenswaardigheden zijn aardig om mee te nemen uit dit boek, waaronder hoe de beroemde Egyptische obelisken tot in Engeland en zelfs in Amerika toe zijn verplaatst. Hét belangrijkste uit dit boek zijn de vriendschap, het onwaarschijnlijke verlies, de rouw. Een mooie prijswinnaar wat mij betreft!