Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Verschuivende gevoelens en ontheemding

Nathalie B1 28 november 2018
Het boek Arc de Triomphe van de Duitse naar de VS geëmigreerde auteur Erich Maria Remarque (orig. Erik Paul Remark, 1898-1970) kwam oorspronkelijk uit in 1945. Cossee Amsterdam brengt na zoveel tijd een nieuwe Nederlandse versie, vertaald door C.J. Kelk, hiervan op de markt. Zijn meest bekende werk is uiteraard Van het westelijk front geen nieuws, een klassieker die gaat over de Eerste Wereldoorlog.

Dit boek vindt plaats in de tweede helft van de jaren 1930, waarin de opmaat naar de Tweede Wereldoorlog duidelijk wordt en gaat over het verhaal van de zeer begaafde Dr Ravic, een van de vele pseudoniemen van een gevluchte gynaecoloog/chirurg uit Duitsland die de jaren tijdens de Eerste Wereldoorlog doorbracht in een Duits concentratiekamp. Gedurende het boek kom je meer te weten over zijn verleden en hoe hij als émigré in Frankrijk terechtkwam net zoals vele andere ongewensten uit het voormalige Duitse rijk. Hij mag in Frankrijk niet zonder papieren officieel werken en verdient bij door illegaal het fijnere snijwerk te doen voor de Franse chirurg Durant tegen betaling van een kleine fooi tov wat Durant uiteraard verdient, en waar hij amper contact mee heeft. Met Dr Veber, een Franse collega, heeft hij meer contact al blijft ook hij afstandelijk tegenover Ravic en wil laatstgenoemde eveneens zijn handen niet verbranden aan zijn omgang met hem. Echt privé-contact hebben zij ook niet met elkaar.

Ravic logeert in een goedkoop pension waar nog illegale vluchtelingen uit de Wereldoorlog van verschillende kanten van de wereld zijn samengekomen. Onrust en wantrouwen overheersen in dit etablissement. Net als vele anderen in zijn situatie vlucht Ravic in de drank, vindt hij aanspraak bij de Russische bewaker van een nachtclub, Morosow waar hij wel eens een potje schaak mee speelt en bij een eigenaresse van een bordeel waar hij de hoeren regelmatig voor controleert. Hier en daar drinkt hij eens een glaasje met een ex-patiënt of heeft hij wel eens een andere dan patiënt-artsrelatie met een hoertje, maar de liefde vertrouwt hij niet meer sinds hij zijn vrouw kwijt speelde tijdens zijn jaren van marteling en misbruik, en zij werd gebruikt als drukkingsmiddel tegen hem. Dan komt hij Joan tegen, een Italiaanse zangeres en actrice, die is gevlucht uit het Italië van Mussolini. De vraag die hij zichzelf in steeds andere vormen stelt, is of hij opnieuw de liefde kan omarmen en zich opnieuw kan verliezen in de liefde. Angst voor verlies na zijn verschrikkelijke lijden blijft hij sowieso steeds hebben.

Een ander beslissend element dat Remarque toevoegt aan dit boek is het verschijnen van Haake, de Duitse folteraaar van Ravic die af en toe naar Parijs blijkt te reizen. Haake blijkt Ravic niet te herkennen, maar bij hem staat deze geweldenaar in zijn geheugen gebrand. Ravic twijfelt door zijn verschijnen tussen opnieuw vluchten en wraaknemen. Wat wil hij doen?

De steeds verschuivende gevoelens bij Ravic zijn goed ingebouwd en in prachtige zinnen weergegeven in heel het verhaal. Zijn gedachtegangen over hoe om te gaan met de opnieuw gevonden liefde zijn in een andere taal en beeldspraak weergegeven dan het relaas van de feiten en de gebeurtenissen die Ravic meemaakt. Ik vond die steeds weerkerende beschouwingen over zijn relatie met Joan zelfs wat te veel worden na een tijdje. De sfeer van het interbellum in Parijs komt er wel goed uit, ook al leer je vooral de wereld van de émigrés kennen. Hun pogingen om wat te verdienen om in hun leven te voorzien, hun vlucht in banale dingen en vluchtige relaties die de mannen en vrouwen van die gemeenschap aangaan. De hoteluitbaatster van Ravic hotel is dan weer een voorbeeld van slim doorzicht: afhankelijk van welke groepen Europeanen in haar etablissement verblijven, vervangt zij de kaders met portretten van leiders over heel de wereld, waarvan er telkens een deel van de verliezers van dat moment in haar kelder blijft staan.

Naarmate de tijd vordert in Parijs, komt er steeds meer en meer chaos, en wordt het duidelijk dat de stad aan de oorlog zal worden blootgesteld. De vluchtelingen die al in Parijs zaten, zijn in 2 groepen te verdelen: zij die de middelen hebben om verder te vluchten, veelal naar de VS, en zij die al hun geld al hebben gestopt in hun vlucht naar en tijdelijke verblijf in Parijs. Het is in het boek te volgen in welk kamp Ravic terecht zal komen. Het boek is indringend en meeslepend en vertelt ons hoe de opmars naar de Tweede Wereldoorlog tussen Duitsland en Frankrijk vanuit de blik van nooit welkom gewenste vluchtelingen in Parijs eruit zag. De angst overheerste hen. Dit is een boek dat nog altijd zeer relevant is. Dat aandachtig te lezen is, om er veel uit mee te nemen. Een prachtige doorlezer!

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nathalie B1

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.