Terrin schrijft boeken die Oscarwaardige films kunnen opleveren

Ik las dit boek van Peter Terrin uit 2009 met tussenpozen uit. Met deze roman won hij de EU-Literatuurprijs, en prijkte hij ermee ook op de shortlist van de Libris Literatuurprijs. Dat Terrin al lang een groot schrijver is, is bij deze bewezen.

Die tussenpozen liggen niet zo zeer aan het boek, dat heeft vooral te maken met wat tussen de oren zit bij mij. Maar verder over ‘De bewaker’. Die bewakers zijn legio in het boek. Zo zijn er de twee bewakers die we in het begin van het boek leren kennen, de ik-persoon Michel die zijn verhaal vertelt en zijn collega en maat Harry. Zij bewaken de parking in de kelderverdieping van een hoog luxueus appartementencomplex van “de elite” in naam van “de organisatie”, en waar zich de enige toegang tot de appartementen bevindt. Zij wachten op hun beurt op aflossing van een bewaker of zelfs meerdere die hen zouden vervangen, want ze zijn in tijden al niet meer in daglicht geweest. Harry is ervan overtuigd dat die vervanging er snel zal komen. Harry is er ook van overtuigd dat hun lot slechts een test is om uiteindelijk zelf tot bij “de elite” te kunnen behoren. Maar dan duurt hun lot ook wel heel lang.

En waartegen verdedigen ze het flatgebouw eigenlijk? Tegen een nieuwe oorlog die al is uitgebroken, nog moet uitbreken of er nooit echt zal komen? Op een dag vertrekken alle flatbewoners op één na. Het plaagt hen dat ze geen enkele weet hebben waarom dit het geval is, en wat er buiten echt aan de hand is. Alle contact met de buitenwereld hebben ze verloren. Na een tijdje schakelen ze zelfs alle kunstlicht uit in hun ondergrondse onderkomen, en worden ze zo goed als nachtdieren die geen nacht meer van dag kunnen onderscheiden.

En dan komt die derde bewaker er toch ineens, zelfs nadat hun bevoorradingen sterk zijn verminderd en ze er vooraf geen enkel bericht over hebben gekregen. De man zelf kan of wil hen er zelf ook niets over vertellen. Michel wil hem nog wegwijs maken doorheen hun ondergrondse verblijfplaats en hun gewoonten, maar daartegenover neemt Harry zijn komst niet zomaar aan en neemt hij zijn laatste collega “onder zijn hoede” om hem ertoe te dwingen meer te vertellen. Het laatste licht gaat dan uit bij deze twee hoofdpersonages, en zo stappen we samen met hen een absurdere visioenenwereld binnen. Wat er dan met hén echt gebeurd en wat Michel en bij uitbreiding zijn collega ernaast gaan hallucineren, blijft naar goede gewoonte bij Terrin eerder mysterieus. Ze gaan ook samen nog op zoek naar die laatste bewoner die ook nog ergens in het complex woont.

Al bij al is dit weer een sterk geschreven mysterieus boek van Terrin, waarin de verbetenheid van de twee bewakers om hun taak tot het einde toe te volbrengen, uiteindelijk doorslaat en tot een aantal vreemde toestanden leidt. Met vervreemding, beklemming en dreigingen alomtegenwoordig. En neemt hun taak in die volgehouden isolatie eindelijk ooit een einde?

En als je dit pas in 2024 leest, en je de film ‘All of us strangers’ van de Engelse regisseur Andrew Heigh net hebt gezien, doet die film je zelfs best wat aan dit boek denken, al was het maar vanwege het compleet geïsoleerde flatgebouw en de totale vervreemding van de respectieve personages. Maar nee, die film blijkt dan weer gebaseerd te zijn op het boek ‘Strangers’ van de Japanse schrijver en scenarioschrijver Taichi Yamada. En zo blijf je aan associaties denken, en nieuwe boektitels vinden. Maar om op die link even verder te gaan, is er al eens een filmregisseur op gekomen om een boek van Terrin, die ook fotograaf is geweest en als de beste in scènes kan schrijven die je zo voor je kan zien, te verfilmen? Dat zou zeker ook de moeite zijn!