Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Geen uitschieter voor een auteur als Claudel

Nathalie B1 23 januari 2021
Deze recensie is gebaseerd op de Franse editie van dit boek.

Op het eiland Sulawesi hebben de Toraja, een inheemse gemeenschap, de gewoonte hun dode kinderen te begraven in de stam van een bepaalde boom, waarvan de schors dan geleidelijk aan dichtgroeit. De boom groeit en laat de ziel naar de hemel stijgen.

Citaat: "L’existence de ce peuple est obsessionnellement rythmée par la mort."

In dit boek is de verteller de hoofdpersoon, het verhaal is geschreven uit een ik-perspectief. De verteller is een filmregisseur die een reis naar Indonesië heeft gemaakt nadat hij zijn beste vriend en de producent van zijn films, Eugène, heeft verloren. Maar de auteur en de verteller overlappen elkaar wel, want Claudel verloor zelf zijn vriend, de baas bij zijn uitgeverij Editions Stock, Jean-Marc Roberts, zo'n 2 jaar voordat hij deze roman schreef (2016).

De rode draad van deze roman is de dood. Het verslag van de reis van de verteller naar Indonesië is in feite slechts een korte proloog.

Het eerste deel maakt het moeilijk om echt in dit boek te komen en het taalgebruik is niet gemakkelijk. Dit boek is dan ook eerst en vooral een filosofisch werk waarin Claudel nadenkt over de dood, het verlies van zijn vriend, en de dood in het algemeen. Het gaat over welke vorm het leven aanneemt in het aanschijn van de nakende dood. De tekst blijft een beetje afstandelijk totdat we op een punt komen waar het privé-leven van de filmregisseur meer in het verhaal binnenkomt.
Claudel schrijft dit boek in zijn herkenbare stijl: minutieus, met overleg en eloquent (welsprekend).

De verteller is in een periode van rouw beland en moet eerst deze weg afleggen voordat hij zijn leven kan herstellen en hervatten, nadat hij Eugène op zijn laatste reis heeft moeten vergezellen. Als palliatieve buddy begeleidde hij zijn vriend en in dit boek deelt hij vele herinneringen en anekdotes die hij samen met hem beleefde, bijv. hoe zij samen de Tsjechische schrijver Milan Kundera, die vele jaren in Frankrijk woonde, ontmoetten ter gelegenheid van een niet-reglementair uitje buiten het ziekenhuis waar Eugène aan het eind van zijn leven verbleef. Hoewel het boek erg zwart is, wordt gelukkig ook de kracht van vriendschap en liefde als tegengif uitgediept.

Toch moet het leven van de verteller doorgaan, en het verhaal volgt en verweeft dan de evolutie van de ziekte van zijn vriend met de creatie en de voltooiing van zijn laatste film, en zijn ontmoeting met een vrouw die jonger is dan hijzelf. Tegen het einde van het boek is het erg symbolisch hoe zijn leven dan verdergaat, hoewel ik dit misschien niet heel geloofwaardig vond.

De thema's dood, verlies, rouw, herinneringen en het leven staan centraal in dit boek maar ook in verschillende andere boeken van Claudel. Deze thema's zijn bijv. ook duidelijk aanwezig in zijn debuut "Rivier van vergetelheid" (Meuse l'oubli).

Citaat: "Comment vas-tu?" "Comment-va-t-elle?" [...] "Je me disais qu'il était cocasses d'employer un verbe qui indique le mouvement pour caractériser un état mental ou physique. Nous nous percevons comme des êtres mobiles. Notre mouvement garantit notre bonheur. Si plus rien ne bouge, n'avance, si tout s'arrête, s'immobilise, la possibilité du bonheur meurt et nous avec : ça ne va plus. Nulle part."

Een mooie bedenking over de Franse taal trouwens!


Tekst in het Frans:

Sur l'île de Sulawesi, les Toraja, une communauté indigène, ont l'habitude d'enterrer leurs enfants morts dans le tronc d'un arbre particulier, qui peu à peu se referme. L'arbre grandit et laisse monter l’âme vers le ciel. Citation : "L’existence de ce peuple est obsessionnellement rythmée par la mort."

Dans ce livre, le narrateur, est le personnage principal, c'est son point de vue qui fait le récit. Le narrateur est un réalisateur de cinéma, qui fait un voyage en Indonésie après avoir perdu son meilleur ami et le producteur de ses films, Eugène. Mais l'auteur et le narrateur sont légèrement à confondre, car Claudel a lui-même perdu son ami, aussi l'époque patron chez Edition Stock, Jean-Marc Roberts, environ 2 ans avant qu'il écrivait ce roman (2016).

Un mot suffit pour dessiner l'axe central de ce roman : la mort. Le rapport du voyage en Indonésie du narrateur est en fait seulement un court prologue.

La première partie le rend difficile de s'habituer à ce livre et le langage n'est pas facile. Au premier plan, Claudel a écrit ici un oeuvre philosophique dans lequel il réfléchit profondément sur la mort, et la perte de son ami, et la mort en général, à travers le livre complet. Il s'agit de la vie face à la mort. Le texte reste quand même un peu à distance jusqu'à ce qu'on arrive à la point que la vie privée du réalisateur de cinéma glisse plus dans l'histoire. Claudel écrit de nouveau ce roman dans son style caractéristique, minutieux et consciencieux, très éloquent comment on le connait.

Le narrateur est arrivé dans une période de deuil et doit parcourir ce chemin d'abord avant qu'il puisse restaurer et reprendre sa vie, après avoir du accompagner Eugène dans son dernier voyage. Il a servi comme " buddy palliatif " pour son ami et dans les pages, il partage ses mémoires et plusieurs anecdotes sur sa vie avec lui, par ex. comment ils se sont rencontrés ensemble l'écrivain tchèque Milan Kundera, qui a habité en France pour beaucoup d'années, à l'occasion d'une sortie non-réglementaire hors de l'hôpital où Eugène s'est résidé à la fin de sa vie. Bien que le livre est très noir, la force de l'amitié et de l'amour est heureusement aussi approfondie comme antidote.

Quand même, la vie du narrateur doit continuer et le récit suit et entremêle alors l'évolution de la maladie de son ami, la création et finalisation de son dernier film, et sa rencontre avec une femme plus jeune que lui. Vers la fin du livre, il est très symbolique quelle direction la vie du narrateur prend soudainement, qui n'est peut-être pas très crédible selon moi ?

La mort, la perte, le deuil, les mémoires et la vie sont des thèmes centraux dans ce livre comme aussi dans d'autres œuvres de Claudel. Ces thèmes sont aussi clairement présent dans son début "Meuse l'oubli" par exemple.

Citation : "Comment vas-tu?" "Comment-va-t-elle?" [...] "Je me disais qu'il était cocasses d'employer un verbe qui indique le mouvement pour caractériser un état mental ou physique. Nous nous percevons comme des êtres mobiles. Notre mouvement garantit notre bonheur. Si plus rien ne bouge, n'avance, si tout s'arrête, s'immobilise, la possibilité du bonheur meurt et nous avec : ça ne va plus. Nulle part."

Ceci est par hasard aussi une belle réflexion sur la langue française!

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nathalie B1

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.