Handig naslagwerk en analyse in één
Ludo Abicht is een Vlaamse professor in filosofie en taalkunde; een begenadigd publicist. Zijn publicaties gaan voornamelijk over zijn specialisatie in ten eerste de Joodse gemeenschap en ten tweede in de kwestie Israël-Palestina, waarover hij als expert meer dan eens in de Vlaamse media aan bod komt, maar hij kan evengoed gepassioneerd doceren over De Toverberg van Thomas Mann. In 1986 schreef hij zijn eerste versie van zijn standaardwerk De Joden van Antwerpen. In deze korte publicatie van een 200-tal bladzijden introduceert hij de Joodse gemeenschap van Antwerpen aan geïnteresseerde lezers, met als belangrijke doelgroep de niet-Joodse inwoners van deze stad, maar gaat hij ook verder in op heel wat details. Dit jaar maakte hij hiervan een volledig nieuwe uitgave, aangepast aan de informatie en de demografische gegevens van vandaag.
De orthodoxe en daar binnenin de relatief kleine gemeenschap van de Chassidim-Joden maken hét beeld van de Antwerpse Joodse gemeenschap uit, omdat hun kledij en hun tradities uiteraard zeer zichtbaar zijn. Daarom zoomt Abicht ook het meeste op hen in, echter niet zonder eerst het onderscheid te verklaren tussen de verschillende strekkingen in het Jodendom, en zelfs te verantwoorden en te verklaren waarom in het ene geval het woord “jood” met een kleine (als aanduiding van religie) en in het andere geval met een hoofdletter (als aanduiding van etnie, gemeenschap), zoals in de titel, wordt geschreven. Als het puntje op de ‘j’ al zo belangrijk is, bleek er tijdens de boekvoorstelling in de Hebreeuwse titel op de cover echter in de eerste versie ‘De Joden in Antwerpen’ te staan, dus deze taalfout wordt bij een volgende druk ook nog aangepast.
Hier wordt bij aanvang dan ook veel nadruk op gelegd: niet alle Joden hangen dezelfde interpretatie aan van het jodendom als geloof, toch voelen bij uitstek zowel liberale als ultra orthodoxe Joden over heel de wereld zich deel uitmaken van één gemeenschap, waar bij andere minderheden het eerder eerst de nationaliteit zal zijn die zal primeren. Binnen de orthodoxe zowel als de Chassidim-gemeenschap in Antwerpen bestaan er dan nog eens verschillende gemeenten met elk hun rabbi. In een boeiend stukje geschiedenis vertelt de auteur over de verschillende immigratiegolven Joden naar Antwerpen door de eeuwen heen, om te komen tot de 20.000-tellende Joodse gemeenschap die Antwerpen nu rijk is en zich concentreert in enkele wijken. Om een aantal vastgezette beelden, op- en misvattingen te nuanceren, wordt er in het boek dieper ingegaan op heel wat gewoonten en tradities waarbij er een ruimer kader en een achtergrond worden geschetst die in romans of andere publicaties over een stuk joodse geschiedenis wel eens vergeten of als gekend beschouwd worden. De belangrijkste thema’s gaan van de Joodse tradities over hun relatie tot het leven en de dood, de nooit te onderschatten invloed van de Shoah of de Holocaust tijdens het Duitse Nazi-regime, de Joodse roots van de andere monotheïstische godsdiensten, en zeker ook het christendom, de mate van integratie in Vlaanderen de laatste decennia, en hun relatie met en hun beeld in de Vlaamse pers en de cultuur(dragers) in het algemeen.
Het boek lijkt een beetje op de lessen van Professor Abicht: gepassioneerd over zijn thematiek vergaloppeert hij zich wel eens in details (tot de verdeling van Joodse verenigingen en de types en de grootte van de Joodse scholen toe), ook in dit boek Als (ex-)student ben je voor of tegen hem, en waarschijnlijk ook als lezer. Achtergrond en context haal je wel uit dit boek, waardoor dit een uitstekend naslagwerk en een analyse is geworden om naast enkele romans te leggen waarin de Joodse gemeenschap aan bod komt, en tevens ook om er enkele nieuwe boekentips met andere insteken uit te halen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nathalie B1
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
