Uiterst toegankelijke en invloedrijke bestseller
Het is nu 50 jaar geleden dat The Naked Ape (in 1967) werd gepubliceerd, een baanbrekende bestseller geschreven door de Britse zoöloog, tv-maker én kunstschilder Desmond Morris (1928). Nog nooit voordien werd het menselijk gedrag op een dergelijke gedragsbiologische (ethologische) wijze ontleed. Het boek baarde dus veel opzien waarvan de Nederlandse bioloog Midas Dekkers in het voorwoord van de Nederlandse editie getuigt. Ook bepleit hij de vernieuwde titel van deze nieuwe editie: de mens is namelijk de enige aap die zich niet naakt op straat vertoont maar wel de enige die niet over het hele lichaam behaard is, wat een andere betekenis van het Engelse woord ‘naked’ inhoudt.
In acht hoofdstukken bespreekt Morris het gedrag van de ‘kale aap’ uit ethologisch standpunt, een aanpak die in zijn tijd volledig nieuw was en waarmee hij tegen de schenen schopte van de gevestigde waarden, en dit rond thema’s als Seks, Voeding, Vechten, Grootbrengen, Verzorging, enz. Het aspect seks bij de kale aap krijgt enorm veel aandacht van hem en dit kan bij sommige lezers wel wat langdradig worden op de lange duur. Morris wordt echter nergens te gecompliceerd. Hij schept in het algemeen op zijn eigen manier een nuchter en toegankelijk verhaal waarbij hij de mens schetst als eender welke soort en hij veel leentje buur gaat spelen bij onze ‘orde’ der primaten. Op sommige punten zijn Morris’ standpunten, vooral rond homoseksualiteit en feminisme, getekend door zijn tijd, op een ander punt zoals de bevolkingsgroei neemt hij al vroeg een radicaler meer vooruitziend standpunt in, zelfs zonder de laatste gegevens van het terrein van de demografie te kennen.
In zijn laatste hoofdstuk verklaart Desmond Morris de keuze voor zijn standpunt en waarom hij dit boek geschreven heeft: “Omdat we vergeleken met andere dieren zo machtig en succesvol zijn, stuit het ons jammer genoeg tegen de borst om stil te staan bij onze nederige afkomst. Ik verwacht dan ook geen bedankjes voor wat ik heb gedaan. Onze klim naar de top is een verhaal geworden over hoe je snel rijk wordt, en net als bij alle nouveaux riches is onze afkomst een teer punt. We lopen ook constant gevaar haar te verraden.”
Frans de Waal, de wereldvermaarde Amerikaans-Nederlandse primatoloog, wijst er in het nawoord op dat de nadruk op het effect van de natuur van de mens (nature) i.p.v. de leer (‘nurture’) in het boek enorm naar voren komt, heel vanzelfsprekend voor deze tijden maar in de jaren ’60-’70 van de vorige eeuw mocht de invloed van de genen of de seksualiteit niet worden vernoemd. Het was de cultuur van de mensheid die ons menselijk maakte! Dankzij de tirade van zijn hoogleraar had de Waal het boek van Desmond Morris ter hand genomen. “Het was zo verfrissend en oneerbiedig dat ik er meteen dol op was, en dat altijd ben gebleven.” De kale aap werd als baanbrekend en provocatief aanzien, maar is één van de invloedrijkste, wetenschappelijke boeken aller tijden. Daarnaast gaf de Nederlandse etholoog en Nobelprijswinnaar uit 1973 Niko Tinbergen in Oxford nog les aan de auteur van dit boek. Qua links met Nederland biedt dit boek dus ook nog wat extra’s. Als je wilt weten hoe de mens in zijn biotoop is geëvalueerd doorheen duizenden jaren, lees dan dit boek.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nathalie B1
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
