Razend interessante lectuur in aanloop naar en tijdens de laatste Amerikaanse verkiezingen

Als je VRT-journalist en voormalig hoofdredacteur van het Journaal Björn Soenens op het beeldscherm ziet verschijnen, weet je dat er waarschijnlijk nieuws komt over nieuwe tweets of de zoveelste leugen van de huidige clowneske VS-president, die een 10-tal dagen na de Amerikaanse verkiezingen nog steeds niet kan erkennen dat hij het vanaf januari 2021 niet meer zal zijn. Soenens is nochtans een journalist die ook vele reportages maakt die dieper graven naar de vele problemen van dat land, en er al een paar boeken over heeft geschreven. In de voorbije jaren bestudeerde hij de Amerikaanse droom in de volgende titels: Blijven proberen, Obama! Amerika tussen droom en drama (2010), Amerika: een biografie van dromen en bedrog (2012), en Amerika - De droom op drift (2016). In 2018 verscheen Dagen zonder Trump - Berichten uit Amerika. In die cadans van elke twee jaar een boek verscheen dit voorjaar De lengte van een oceaan.

Soenens ademt de Verenigde Staten, zowel zijn liefde maar ook nog steeds zijn verbazing en verbolgenheid over de ongelijkheid en de vele problemen die het onmetelijke land kenmerken vind je terug in de circa 500 bladzijden van deze vlot lezende klepper. Tussen de korte stukken door waarin hij de veelzijdigheid van de VS beschrijft, spreekt hij over zijn leven als journalist en het gemis van zijn familie aan de andere kant van de oceaan. De afscheidsbrief aan zijn vader en de ode aan zijn moeder zijn waarschijnlijk de ontroerendste stukken van dit boek.

De verslagen van zijn reizen doorheen de VS, de persoonlijke ontmoetingen met vele vriendelijke en gastvrije mensen, vele anekdotes en de neerslag van een aantal interviews, over de jarenlange polarisatie, de schrijnende ongelijkheden en vele tegenstrijdigheden - waarvan Trump slechts een symptoom en culminatiepunt is uiteindelijk – vullen het boek. Heel wat problematieken zoals de verschrikkelijk tekeergaande narcotica-verslaving (legale verdovende middelen in de VS), de obesitas-epidemie, de slechte gezondheidszorg, het gebrekkige sociale vangnet, de wapenproblematiek en de vele schietpartijen, het in de slavernij diepgewortelde racisme, de mangelende infrastructuur, enz. passeren de revue.

Ook is hij niet mals voor zijn eigen beroepscategorie; zijn Amerikaanse collega's hebben er namelijk een handje van weg om meer sensatie op te zoeken dan de broodnodige dieper gravende reportages te maken om te tonen vanwaar de woede juist komt die zo vele miljoenen drijven om te stemmen op meer radicale kandidaten. Die vele kiezers die te ver weg staan van de Amerikaanse politiek wegzetten als 'deplorables' is wat Hilary Clinton zo zuur is opgebroken in 2016 en een heel aantal waarnemers hebben haar dit erg kwalijk genomen.

De 24/7 Amerikaanse doorrazende mediatrein is er ook debet aan dat er op te veel dingen die er minder zouden moeten toe doen, de nadruk op wordt gelegd.
Hij uit ook kritiek op de politici uit Washington, van beide zijden, die niet weten hoe miljoenen Amerikanen uit het binnenland moeten vechten om te kunnen overleven. Bv over de impeachment-strategie van de Democraten schrijft Soenens dit:

"De nieuwscyclus werd 24/7 beheerst door impeachment. Alsof het land in de ban was van het grootste schandaal in de Amerikaanse geschiedenis. Quod non! Wat zeker een feit is: dit is ongeveer het abnormaalste presidentschap ooit. Er heerst een aan ramptoerisme grenzende fascinatie voor Trump."

Daarnaast schildert Soenens met liefde in enkele stukken ook een aantal Amerikaanse boegbeelden en persoonlijke helden, onder andere Martin Luther King, Paul Krugman, Dolly Parton, Ruth Bader Ginsburg en Andy Warhol.

Het boek is erg informatief en tegelijkertijd heerlijk verteld, waardoor het geen probleem is om het snel uit te lezen. Het laatste deel, over de stad New York, is net als de immense in niets op de rest van de VS lijkende stad erg kleurrijk. “New York definiëren is net zo ingewikkeld als zeggen welke kleur een kameleon heeft”, schrijft Soenens ergens. Het is een stad waarvan de meeste inwoners niet in New York zijn geboren. Mensen komen er aan en verdwijnen weer. Je vindt er 100 talen en 100 kleuren. Voor de corona-crisis kon je zeggen dat alles er 24/24 en 7/7 open was, maar dat klopt sinds de eerste lockdown (en de tweede in een aantal wijken sinds eind oktober) eigenlijk niet helemaal meer. De beschrijving van Soenens’ eigen buurt die elke New Yorker er heeft, in Brooklyn, NYC, klinkt wat als een reisgids die je je als buitenstaander soms wat moeilijk voor de geest kan halen maar is wel erg liefdevol.  Hij neemt je mee naar alle plekken en zaken die hij zelf de moeite vindt of vermaard en beroemd zijn.

Kortom: razend interessante lectuur in aanloop naar en tijdens de laatste verkiezingen van de VS. En tot spijt van wie het dit land benijdt (en soms wel terecht als andere thema’s en regio’s weer eens in de achtergrond van het nieuws belanden): dit land is ‘hot’ op dit moment.

--