Een hermetisch en autobiografisch verhaal
De Tanners van de Duitstalige Zwitserse schrijver Robert Walser (1878 – 1956) is een sterk autobiografisch getinte roman. Dit leren we uit het nawoord van vertaalster Machteld Bokhove op het einde van het boek. Robert Walser had zelf een broer en een zus die model staan voor de broer Kaspar en de zus Hedwig van het hoofdpersonage Simon uit het boek. Ook enkele andere broers van hem zou hij in dit verhaal hebben opgevoerd. Walser zelf woonde in de stad Zürich en voorzag net als zijn hoofdpersonage door middel van kantoorbaantjes in zijn levensonderhoud. Walser zou als eerste Duitstalige schrijver het leven van deze werkende klassen in zijn boeken opvoeren en vanaf de jaren zeventig bekend komen te staan als een van de grootste modernistische Duitstalige auteurs van de twintigste eeuw.
In dit boek volgen we dus Simon Tanner uit een gezin met drie broers en een zus, die op een bevreemdende manier rondzwerft van de ene plaats naar de andere. Hij moet door te werken in zijn eigen levensonderhoud voorzien in de erg strikt hiërarchisch georganiseerde maatschappij van die tijd, terwijl hij een ongebreidelde vrijheidsdrang in zich draagt en veel moeite heeft met gezag. Hij wil het leven vederlicht tegemoetzien, maar de maatschappij keert zich tegen hem.
Het verhaal bestaat vooral uit de idealistische voorstellingen die Simon bij zichzelf van de wereld maakt en de confrontatie daarvan met de realiteit. Hij laat zich dikwijls laatdunkend en hovaardig uit over mensen die hij tegenkomt uit de ‘sociale klassen’ die hij toevallig onder zijn waardigheid vindt, maar waar hij eigenlijk mee moet wedijveren in een steeds opener wordende arbeidsmarkt in een stedelijke context, een houding waaraan je je naar hedendaagse normen nogal zou kunnen ergeren. Net als aan zijn zwaar geromantiseerde beeld over het harde werk op bijvoorbeeld het platteland of in de fabrieken overigens. Uit de beschrijvingen zijn soms wel tendensen op te maken die voor de lezer met interesse in dit tijdsbestek boeiend kunnen zijn.
Toch valt het boek door het gebrek aan echte gebeurtenissen ook langdradig te noemen. Het hoofdpersonage evolueert doorheen het boek niet, en aan het einde ervan heeft hij nog steeds dezelfde zienswijzen en leeft hij nog steeds in dezelfde armoede als aan het begin van het verhaal. En dit tot een weerkerend misprijzen van zijn oudste broer Klaus, die het wel gemaakt heeft als arts en een bepaald aanzien heeft opgebouwd.
Simon is onaangepast aan de maatschappij rondom hem, en lijdt daaronder. Hij zit vol met fantasieën en dromen die hem nergens toe leiden, waarna hij opnieuw met de beide voeten op de grond terechtkomt. Hoewel dit laatste nooit voor lang zal zijn. Net als Simon zelf is het boek moeilijk te vatten en valt het op door de springerigheid en de lichtheid waarin Simon de wereld rondom hem wil zien, hoewel er steeds een donkere waas over hem heen hangt. Hierin is wellicht de auteur ook te herkennen die het einde van zijn leven in een psychiatrische kliniek bij Bern doorbracht. Simon is kortweg iemand met maar weinig karakter. De specifieke schrijfstijl en de toonaard van de auteur heeft de vertaalster wel uitstekend naar voor gebracht in haar Nederlandse vertaling.
Grote auteurs als Robert Musil, Kurt Tucholsky, Franz Kafka, Walter Benjamin en Hermann Hesse behoorden tijdens zijn leven tot de bewonderaars van Walser en zijn werk; dit zal toch vooral te maken hebben met de exploratie van de geest die vooropstaat in deze tamelijk hermetische roman. Lezers die op zoek zijn naar meer actie of eerder nieuwsgierig zijn naar de uitwerking van bepaalde thema’s of culturele uitingen, zullen van een kalere reis terugkeren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nathalie B1
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
