Een onvergetelijke licht- en lucht gevende bundel
Voor Bart Moeyaert (1964), Vlaams auteur voor lezers tussen 8 en 88 jaar oud, was 2019 ongetwijfeld een jaar om in te kaderen: in het voorjaar van dat jaar had hij letterlijk de Astrid Lindgren Memorial Award jury aan de lijn die hem verraste door hem, na zestien jaar op een rij genomineerd te zijn geweest, uiteindelijk die grootste erkenning op het vlak van jeugdliteratuur ook toe te kennen. Dat net Astrid Lindgren hem enorm inspireerde als jonge lezer deed Moeyaert veel moois zeggen over deze Zweedse grande dame in zijn speech en in een aantal interviews.
Het geluk straalde van hem af tijdens talrijke interviews en een aantal feestjes die volgden voor de auteur en zijn fans. Gretig nam hij de kans aan om in verschillende gesprekken een lans te breken voor kwaliteitsvolle jeugdliteratuur. Hij werd een graag geziene gast van Zweden tot in Mexico. In het najaar volgde naast enkele succesvolle heruitgaven zijn nieuwste dichtbundel Helium waarnaar zeker ook reikhalzend werd uitgekeken. De bundel sluit, zowel qua inhoud als lay-out, aan bij zijn vorige dichtbundels Verzamel de liefde (2003) en Gedichten voor gelukkige mensen (2009), waarin de stadsgedichten van zijn Antwerps stadsdichterschap tussen 2006 en 2007 integraal terug te vinden zijn.
De poëzie van Moeyaert is altijd heel toegankelijk en herkenbaar: een breed publiek wordt er door aangesproken en jongeren gaan er mee aan de slag. Dat is met deze bundel Helium niet anders. Moeyaert moest in de periode rond de uitreiking van de ALMA afscheid nemen van zijn vader die toen net gestorven was. Zijn moeder was mentaal voordien ook al de wereld van het vergeten binnengetreden, en ‘verdwijnt langzaam in de tijd’. In deze gedichtenbundel heeft Moeyaert het in vertrouwelijke intimiteit met de lezer over dat verlies en de dementie, die dubbel toegeslagen had, in ontroerende en rake woorden. De eerste zinnen van het titel- en tevens slotgedicht tonen onmiddellijk de kern van deze ziekte aan:
‘Sommige vaders sterven langzaam.
Hun oogopslag verraadt hoe almaar trager het vanbinnen gaat.’
De slotzinnen van dit gedicht laten de wereld rondom je even stilstaan en geven je de kans na te denken over de zin van je leven:
‘Als rook erboven werd hij een gedachte.
Je kunt hier weinig anders doen
dan zijn, een tijd graag zien
en daarna op z’n zachtst verdwijnen.’
Moeyaert legt in zijn gedichten opnieuw de subtiliteit en de zeggingskracht die voor hem zo kenmerkend zijn. In deze bundel staat het afscheid van het leven centraal, evenals het loslaten, de zoektocht naar en het gaan van je eigen weg. De capaciteit om zijn jeugdherinneringen terug te halen en het kind in zichzelf niet te vergeten, is een belangrijk element in het werk van Moeyaert. Met ‘Verlegen’ doet hij zijn lezer aan Bianca uit Tegenwoordig heet iedereen sorry herinneren. In ‘Opstel’ toont Moeyaert in enkele prachtige zinnen aan dat volwassenheid komt met niet meer zo snel gelukkig te worden zoals we dat als kind konden:
‘Er is een tijd geweest dat ik van
blijdschap in mijn handen klapte.
En dat een bal, gevallen brood,
een busreis onvergetelijk leken.’
Daarnaast blijken jassen en kleren wel een rode draad te vormen in zijn gedichten. Want naast de ‘jas van bont van teddyberen, sla je armen om me heen en al je winterkleren’ (‘Siberië’, Verzamel de liefde), is er nu ook ‘Wat als het niet de schuld is van mijn krappe jas’ en ‘Dat ik moet leren vliegen met / de kleren die ik draag. Dat mijn / schouders breder worden / en de wereld weer mijn maat’ (‘De wens’, Helium). Jassen of dons als een beschermingsfort tegen de echte wereld: het is een beeld dat je kan blijven achtervolgen.
Je kan in een recensie niet alle gedichten van een bundel verwerken, maar heel soms zou je willen dat je dit kon. Zoals met deze opnieuw onvergetelijke bundel. Laat de schitterende gedichten en de fonkelende wit-blauwe cover van Helium je verlichten en verluchten, daar is deze parel voor gemaakt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
