Rijke, bevlogen en filosofische gedichtenbundel
De nieuwste bundel van dichteres, vertaalster, proza- en essayschrijfster Anneke Brassinga (1948) van januari 2019 heet Verborgen tuinen. Bij de belangrijkste prijzen die ze heeft gewonnen, horen de Constantijn Huygens-prijs (2008) en de P.C. Hooft-prijs (2015). Naar eigen zeggen werd ze vooral beïnvloed door de symbolistische grote Nederlandse dichter J.H. Leopold. Het juryrapport van de P.C. Hooft-prijs prees met name haar rijke taalgebruik en noemde haar oeuvre 'een geestverruimend heelal van taal' waarin per gedicht 'onvermoede vergezichten van zeggingskracht' voor de lezer opdoemen.
In deze nieuwe bundel overziet zij haar leven in vier verschillende delen. Het eerste deel bestaat uit 8 zwart-witfoto’s van Berlijn waar ze korte teksten heeft bijgeschreven. Je ziet een begraafplaats, een vervallen deel van de stad, een schaduw: de vergankelijkheid wordt er al onmiddellijk uitgelicht, maar ook de mistroostigheid valt er erg in op.
Om in het tweede deel de verborgen tuinen te bezoeken waarin meerdere teksten met veel aan de natuur ontleende beelden aan bod komen. De bundel blijkt een genot te zijn voor liefhebbers van dichters en auteurs als Gorter, Leopold, Mallarmé, Cioran en Jean-Paul Sartre. De boeken Zijn en Niets (L'être et le néant) en De Woorden (Les Mots) van Jean-Paul Sartre worden gebruikt in het uitgebreide gedicht 'Het bezingt zich' uit het derde deel 'Mogen blijven zijn'. Ze gaat een duet aan met dichter en literair criticus Piet Gerbrandy in het laatste deel, naar aanleiding van diens vertaling van een boek van de Romeinse filosoof en staatsman Boëthius uit 523, Troost in filosofie, dat die Boëthius schreef toen hij in detentie op zijn doodstraf wachtte waartoe hij werd veroordeeld door de Ostrogotische koning Theoderik. Gelukkig is deze introductie ook opgenomen in de bundel.
Brassinga schrijft geen vrijblijvende gedichten en vraagt daarentegen veel van haar lezers als achtergrondkennis vanwege haar verwijzingen naar andere dichters en auteurs, en naar de klassieke literatuur. En ook voldoende tijd én aandacht om ze allemaal te kunnen doorgronden. Haar taal klinkt beurtelings nogal formalistisch en wat archaïsch en dan weer wat oubollig anarchistisch. (Ook het anarchisme heeft zijn tijd tegenwoordig gehad.) De zware toon, moeilijk geconstrueerde zinnen, gezochte of nieuw gevormde woordvondsten zijn niet van die aard dat haar gedichten zeer toegankelijk zijn.
De bundel is wel erg rijk en bevlogen, liefdesgedichten zijn er ook in opgenomen naast wat langere filosofische en essayistische stukken. Van belang kan zijn dat ze in een gedicht ook terugkeert naar haar Gelderse dorp van afkomst, Schaarsbergen, met ‘Onvindbare tuin in de Schaarse Bergen’.
Er is een 'Verzoekschrift aan de filosofie' in opgenomen, en ten slotte als afsluiter de ‘Overgave onder protest’ aan de liefde.
“U geeft mij geen keuze dan uw onverbiddelijke genade
te aanvaarden want mijn woordkraam is geronnen en onvrij.
Ik stem niet in maar leg mij neer ootmoedig.”
(p. 98)
De echte poëziegenieter zal zijn hart wel kunnen ophalen aan deze nieuwe veeleisende en meerlagige bundel.
“Een mens is een mes. Snijdende ogen, vlijmscherpe nagels
als bladranden van een woestijnplant, een mens is een spons,
zachte buik van de egel die drinkt in de schemer”
(‘Een liefdesgedicht’, p.69)
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
