Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Sfeervolle en heftige melancholische roman

07 september 2019

Emmanuel Bove (1898-1945), pseudoniem voor Emmanuel Bobovnikov, was de zoon van een joods Russische immigrant en een Luxemburgs kamermeisje. Hij groeide uit tot een Franse auteur wiens werk weliswaar na de oorlog in de vergetelheid raakte, maar hij werd wel ontdekt door de Franse schrijfster Colette en bewonderd door bekende schrijvers als Rainer Maria Rilke, Samuel Beckett, André Gide en Max Jacob. Hij schreef ook nog onder de pseudoniemen Pierre Dugast en Emmanuel Valois. In 1924 debuteerde hij met Mes amis, dat toen door uitgeefster Angèle Manteau in het Nederlands werd vertaald. Na een dertigtal publicaties stierf hij al op 47-jarige leeftijd. Bove was zelf steeds in geldnood en schreef ook over de armelui uit zijn wereld, dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld zijn tijdsgenoot Marcel Proust, de grote intellectueel, romanschrijver en essayist die van rijke afkomst was. Pas in 1979 werd Boves papieren erfenis gevonden in een koffer, na de dood van zijn weduwe. Uit die koffer komt ook het manuscript van Vrouwelijk karakter. Hoewel het boek hier en daar wat inconsequenties telt en er zelfs een pagina ontbreekt, zou dit boek kenmerkend zijn voor Bove: een echte Boveaanse roman wordt de lezer beloofd.  

Op  de eerste pagina’s wordt er ingezoomd op een Parijs hoekappartement waar de luiken van twee ramen nog open zijn en die hun licht nog werpen op het trottoir. In dat appartement maken we kennis met de familie Bénac. Die wacht op de rijke verloofde van hun dochter Dénise, ook lid van het gezelschap, met name dokter Salmand. Zijn bezoek wordt echter ontsierd door de onverwachte komst van Colette Salmand, zijn dochter die hem uit Genève komt opzoeken omdat ze in geldgebrek zit. Zo verschuift de focus naar Colette en hoe ze in haar weinig benijdenswaardige positie is beland; dit is een originele kennismaking met de hoofdpersonages die pas in tweede instantie worden voorgesteld.  

Het verhaal van Colette begint als ze de jonge Jacques Leshardouin leert kennen, die in de Eerste Wereldoorlog een granaatscherf in zijn hoofd heeft gekregen. Als zijn broer in de oorlog sterft, wil hij hem wreken, maar hij krijgt de keuringsarts er niet toe hem een medisch attest uit te reiken. Uit frustratie begaat hij dan een misdaad en vlucht naar Genève. Hij vraagt Colette om hem achterna te komen zonder haar op te biechten wat er juist gebeurd is. Haar vriend blijkt een melancholische slappe jongeling te zijn die zich door haar laat onderhouden. Hij blijkt het type personage te zijn dat je als lezer veelvuldig door elkaar zou willen schudden, hoewel je ook wel ergens medelijden met het koppel voelt, en vooral dan toch met haar.  

Colette doet er namelijk alles aan om het hoofd boven water te houden en toch een redelijk bestaan op te bouwen. Innerlijke demonen kwellen beide hoofdpersonages, wat Bove als een ware meester aan het papier toevertrouwt. Colette is het sterke vrouwelijke karakter uit de titel ondanks alles. Ze krijgt veel tegenslagen te verwerken, maar kruipt telkens weer uit het dal. Ook al zal ze haar dromen en illusies gaandeweg verliezen. Soms worden de emoties onderdrukt voor de schone schijn, en dan weer zijn ze heftig en benadrukken ze het Franse temperament.  

‘Het is jouw schuld’ zei Colette.
‘Wat!’ riep mevrouw Salmand, die niet begreep dat het respect dat Colette haar de afgelopen maanden had betoond, voorgoed verdwenen was, en dezelfde toon bleef aanslaan van iemand die denkt dat men haar dankbaarheid verschuldigd is en haar alleen daarom al niet voor het hoofd durft te stoten.
‘Ja, het is jouw schuld’, vervolgde Colette meedogenloos.  

Colette zelf is ook nog niet echt standvastig te noemen maar ze leert door vallen en opstaan. En strijden doet ze zeker.  

‘Eén waarheid speelde steeds opnieuw door haar hoofd: het leven is een voortdurende strijd. De mens kan nergens van op aan.’  

Dit boek etaleert ondanks zijn beknoptheid het oog voor detail van de auteur, en de gedachten en de wanhoop van mensen die toch nog alles proberen om er het beste van te maken. Bove was blijkbaar gekend om zijn personages in het ongeluk te storten. Uit het nawoord van vertaalster Mirjam de Veth blijkt uit een boeiende biografie van Bove dat hij gebeurtenissen uit zijn eigen leven verweefde in zijn werk, en dat hij zelf geen gemakkelijk leven heeft geleid.  

7

Reageer op deze recensie

Meer recensies van

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!