Lezersrecensie
Te veel dichtgetimmerd en mogelijkheden laten liggen
14 september 2019
Lykele Muus (1987), schrijver en acteur voor theater, film en tv, schreef zijn tweede roman na Eland, zijn debuut in 2015, dat genomineerd werd voor de ANV Debuutprijs en de Hebban Debuutprijs.
In We doen wat we kunnen worden relaties tussen twee bevriende koppels en tussen de koppels onderling op de spits gedreven. Wat gebeurt er tussen mensen als ze in moeilijke omstandigheden tegenover elkaar komen te staan? Dankzij hun dochters Madelon en Elisa leerden Danny en Esther, Gwen en Tom elkaar kennen. Het zijn ook beide meisjes die tijdens een verblijf in een gezamenlijk vakantiehuis in Zeeland een zwaar ongeval krijgen waardoor ze beiden in het ziekenhuis terechtkomen, en zo hun ouders voor een zwaar dilemma zetten. Feitelijk laat de flaptekst té weinig aan de verbeelding over, en dit is een waarschuwing voor lezers die van meer verrassing houden.
Hoewel het verhaal een eerder trage introductie mee krijgt, snap je al heel snel waar het verhaal op aanstuurt en welk soort dilemma de vrienden uit elkaar zal spelen. Er worden in feite veel verschillen aangeduid tussen de vrienden waardoor je je kan afvragen hoe ze in godsnaam met elkaar bevriend zijn geworden. Toch is het alsof het moeilijk is zich in te leven in de personages, niet omdat je niet in hun hoofd kan kruipen, de auteur laat hen alle vier om beurten aan bod komen, maar omdat ze moeilijke aan te nemen posities en houdingen innemen en niet altijd even sympathiek of logisch denken. Laat dat nu net eigenlijk een van de meest menselijke kenmerken zijn: onlogisch of irrationeel denken. Ik hou er meestal van als dit uitgespeeld wordt in een boek en waarom mensen juist zo reageren en welke houding ze aannemen t.o.v. elkaar. Dat is in dit boek ook best goed gedaan, de personages komen zeker tot leven, met al hun gebreken en sterke punten. Toch wordt er iets gemist af en toe: meer gevoel, meer diepgang, scherpte. De schrijfstijl drukt dan ook niet zo veel emotie uit, het ongeluk en het dilemma zelf worden eerder koel beschreven en de verschillende stappen die alle vier de ouders zetten worden nogal sec weergegeven, alsof er in beeld meer aan toegevoegd zou kunnen worden?
Er zitten vele dialogen in het verhaal, en een aantal interne monologen bij de verschillende hoofdpersonages, waardoor je wel veel informatie mee krijgt. Het zal sommige lezers enorm opvallen dat de dialogen niet worden weergegeven tussen aanhalingstekens, en niet altijd aan het leesgemak bijdragen. Wat de bedoeling er van is, is niet helemaal duidelijk en het lijkt mij vooral een totaal onnodige kunstgreep, waar je uiteindelijk wel aan kan wennen. Het is vooral weer een truc om de lezer bij de les te houden, een beetje uit te dagen. Daarenboven wordt er aan het einde te veel uitgelegd, en kan de lezer niet zelf aan de gang met zijn verbeelding over hoe het de personages later zou kunnen vergaan.
We doen wat we kunnen is niet erg sprankelend of origineel, er zijn al betere boeken over dergelijke dilemma’s geschreven maar het is goed geconstrueerd, met een goed opgebouwd plot in een vlotte leesbare taal. Aan de hoge verwachtingen die door het debuut van Muus, Eland, werden geschept, werd toch niet helemaal voldaan.
In We doen wat we kunnen worden relaties tussen twee bevriende koppels en tussen de koppels onderling op de spits gedreven. Wat gebeurt er tussen mensen als ze in moeilijke omstandigheden tegenover elkaar komen te staan? Dankzij hun dochters Madelon en Elisa leerden Danny en Esther, Gwen en Tom elkaar kennen. Het zijn ook beide meisjes die tijdens een verblijf in een gezamenlijk vakantiehuis in Zeeland een zwaar ongeval krijgen waardoor ze beiden in het ziekenhuis terechtkomen, en zo hun ouders voor een zwaar dilemma zetten. Feitelijk laat de flaptekst té weinig aan de verbeelding over, en dit is een waarschuwing voor lezers die van meer verrassing houden.
Hoewel het verhaal een eerder trage introductie mee krijgt, snap je al heel snel waar het verhaal op aanstuurt en welk soort dilemma de vrienden uit elkaar zal spelen. Er worden in feite veel verschillen aangeduid tussen de vrienden waardoor je je kan afvragen hoe ze in godsnaam met elkaar bevriend zijn geworden. Toch is het alsof het moeilijk is zich in te leven in de personages, niet omdat je niet in hun hoofd kan kruipen, de auteur laat hen alle vier om beurten aan bod komen, maar omdat ze moeilijke aan te nemen posities en houdingen innemen en niet altijd even sympathiek of logisch denken. Laat dat nu net eigenlijk een van de meest menselijke kenmerken zijn: onlogisch of irrationeel denken. Ik hou er meestal van als dit uitgespeeld wordt in een boek en waarom mensen juist zo reageren en welke houding ze aannemen t.o.v. elkaar. Dat is in dit boek ook best goed gedaan, de personages komen zeker tot leven, met al hun gebreken en sterke punten. Toch wordt er iets gemist af en toe: meer gevoel, meer diepgang, scherpte. De schrijfstijl drukt dan ook niet zo veel emotie uit, het ongeluk en het dilemma zelf worden eerder koel beschreven en de verschillende stappen die alle vier de ouders zetten worden nogal sec weergegeven, alsof er in beeld meer aan toegevoegd zou kunnen worden?
Er zitten vele dialogen in het verhaal, en een aantal interne monologen bij de verschillende hoofdpersonages, waardoor je wel veel informatie mee krijgt. Het zal sommige lezers enorm opvallen dat de dialogen niet worden weergegeven tussen aanhalingstekens, en niet altijd aan het leesgemak bijdragen. Wat de bedoeling er van is, is niet helemaal duidelijk en het lijkt mij vooral een totaal onnodige kunstgreep, waar je uiteindelijk wel aan kan wennen. Het is vooral weer een truc om de lezer bij de les te houden, een beetje uit te dagen. Daarenboven wordt er aan het einde te veel uitgelegd, en kan de lezer niet zelf aan de gang met zijn verbeelding over hoe het de personages later zou kunnen vergaan.
We doen wat we kunnen is niet erg sprankelend of origineel, er zijn al betere boeken over dergelijke dilemma’s geschreven maar het is goed geconstrueerd, met een goed opgebouwd plot in een vlotte leesbare taal. Aan de hoge verwachtingen die door het debuut van Muus, Eland, werden geschept, werd toch niet helemaal voldaan.
1
Reageer op deze recensie